Nieuws 04 mei 2020

Marcel Pheijffer: steunmaatregelen controleren vanuit letter én geest

Accountants zouden bij het afgeven van verklaringen bij steunmaatregelen zowel naar de letter als naar de geest van die maatregelen moeten kijken.

Dat stelt Marcel Pheijffer in zijn column in het FD.

Misbruik van de regelingen in de vorm van fraude, bijvoorbeeld door het schuiven met de omzet of te 'spelen' met interne verrekenprijzen, is voorzienbaar en daarop kunnen accountants tijdens de controle zeer goed inspelen. "Van 'misbruik' kan echter ook sprake zijn indien zonder fraude van de regeling wordt afgeweken. Daarbij doel ik niet op de 'letter' maar op de 'geest' van de regelgeving. Want die is helder: de regels zijn voor ondernemers die door de buitengewone omstandigheden te maken krijgen met een omzetval die redelijkerwijs niet tot het normale ondernemersrisico hoort, dit teneinde hun werknemers in dienst te kunnen houden", aldus Pheijffer.

"Het zou goed zijn indien accountants in het kader van door hen af te geven verklaringen bij steunmaatregelen worden verplicht in beeld te brengen en te controleren op welke wijze hun clientèle is omgegaan met de opbouw van reserves, winstuitkeringen en uitbetalingen aan toppersoneel in (bijvoorbeeld) de vijf jaar voor de steunaanvraag. Het is aan regelgevende en uitvoerende instanties om nadere regels en voorwaarden te formuleren inzake het toekennen van steun. De kern zou moeten zijn dat enerzijds gezond ondernemerschap wordt beloond waar dat nu nodig is. Anderzijds dient noodzakelijke steun om werkgelegenheid te behouden, in geval van ongezond ondernemerschap, te worden voorzien van strikte voorwaarden. Bijvoorbeeld inzake terugbetaling van steun, beperking van toekomstige winstuitkeringen en de verplichte opbouw van reserves."

Pheijffer wijst in dat verband op de discussie in het Verenigd Koninkrijk of ook accountantsorganisaties zelf gebruik kunnen maken van steunmaatregelen. Voor de adviseurs is er als gevolg van de crisis veel minder werk. Twee van de big four-kantoren hebben volgens de Financial Times steun aangevraagd. "Organisaties waarvan de partners de afgelopen jaren ruimschoots meer dan een half miljoen pond kregen uitgekeerd, waarmee zij de pot geheel verteerden", aldus Pheijffer. "Juist van accountantsorganisaties mag je gezond ondernemerschap verwachten. De feiten – ook in Nederland - laten zien dat het opbouwen van reserves in het kader van het beheersen van het normale ondernemersrisico voor accountantsorganisaties geen automatisme is."