Nieuws 14 mei 2024

PwC-onderzoek: Totale belastingbijdrage Nederlands bedrijfsleven is bijna 300 miljard

Het Nederlandse bedrijfsleven inde en betaalde in 2023 totaal 298 miljard euro aan belastingen, premies en heffingen. Dit geld komt terecht in de schatkist, de sociale fondsen en bij de EU.

Een en ander blijkt uit een berekening van de totale belastingbijdrage van het bedrijfsleven door PwC, uitgebracht daags voor de jaarlijkse Verantwoordingsdag. Doel is om te zorgen dat debatten over het ondernemingsklimaat en het belastingklimaat "binnen en buiten de politiek worden gevoerd op basis van feiten en cijfers", stelt Barbara Baarsma, tegenwoordig hoofdeconoom bij PwC Nederland.

Betaalde en geïnde belastingen

Bij de berekening is onderscheid gemaakt tussen betaalde en geïnde belastingen. Betaalde belastingen (€ 113 miljard) hangen samen met bedrijfsuitoefening en winst en slaan neer als kosten voor de onderneming, aldus PwC. Geïnde belastingen (€ 199 miljard) zijn belastingen en premies die het bedrijfsleven int namens de overheid en die vervolgens voor het grootste deel in de sociale fondsen terecht komen.

Opgeteld komen de betaalde en geïnde belastingen uit op een hoger bedrag dan € 298 miljard. In de systematiek van PwC vallen zes belastingen in zowel de categorie 'betaald' als 'geïnd'. Om dubbeltellingen te voorkomen, is in de totale bijdrage een correctie gemaakt. In de berekening telde PwC 54 van in totaal 68 belastingen waarmee het bedrijfsleven in 2023 te maken had.

Nieuw inzicht

Tijdens het debat over het Belastingplan 2024 in de Eerste Kamer in november 2023 werd gevraagd hoeveel belasting de top 100 bedrijven en de 4000 grootste bedrijven in Nederland afdragen, uitgesplitst naar belastingmiddel. De minister van Financiën gaf destijds aan dat deze inzichten op korte termijn niet beschikbaar waren.

Volgens Janet Visbeen, voorzitter van de belastingadviespraktijk en bestuurslid van PwC Nederland, geeft het PwC-rapport inzicht in de tot nu toe onbekende belastingbijdrage van het bedrijfsleven. Het ondernemingsklimaat in Nederland staat onder druk nu steeds meer bedrijven overwegen hun uitbreidingsinvesteringen buiten Nederland te doen, daarom is debat daarover belangrijk, stelt zij.

Visbeen roept de overheid op om geaggregeerde data over de belastingbijdrage van het bedrijfsleven, de (semi)publieke sector en particulieren beschikbaar te maken. "Transparante overheidsfinanciën zijn essentieel voor vertrouwen in publieke instituties."

Groeivermogen

Een goed en stabiel ondernemersklimaat is volgens Baarsma "van niet te onderschatten belang", nu het structurele groeivermogen in Nederland wegzakt naar minder dan een procent in 2040. "Dan piekt de vergrijzing en zal de overheid alle zeilen moeten bijzetten om de sociale zekerheid op peil te houden."

Hoe hoger de economische groei, des te hoger de belastinginkomsten voor de overheid. Het bedrijfsleven levert zeventig procent van wat we in Nederland met elkaar verdienen (het bruto binnenlands product) en draagt via belastingafdrachten bij aan een gevulde schatkist, aldus Baarsma. "Het ondernemingsklimaat is daarom geen speeltje van het bedrijfsleven, maar een bezit dat ten goede komt aan de samenleving."

Verantwoordingsdag

Op Verantwoordingsdag leggen ministeries verantwoording af over de financiën en het gevoerde beleid van het jaar ervoor. Het kabinet presenteert op de derde woensdag in mei het Financieel Jaarverslag van het Rijk en de jaarverslagen van alle ministeries.

• PwC-rapport: De totale belastingbijdrage van het Nederlandse bedrijfsleven in 2023