Opinie 22 december 2015

Toegevoegde waarde van accountants

De afgelopen jaren zijn niet de fijnste jaren voor onze beroepsgroep. Vrijwel wekelijks is er nieuws dat accountants worden doorgehaald (Eurocommerce) of dat er geschikt wordt (Innoconcepts).

Dit betreft natuurlijk zaken die jaren geleden zijn voorgevallen, maar de gemiddelde FD-lezer krijgt toch een beeld van een beroepsgroep die nog steeds zoekende is.

In de dagelijkse praktijk merk ik niet veel van deze sentimenten. Blijkbaar heerst het beeld bij ondernemers dat hun eigen accountant anders is dan andere.

Waar ik wel tegenaan loop, is de vraag naar de toegevoegde waarde van de accountant. Ik constateer een sterke toename van de professionaliteit binnen het mkb. Dit is het gevolg van een aantal ontwikkelingen:

• Ondernemers worden meer getest op hun ondernemerschap. Voorheen kon iedereen geld verdienen en sinds de crisis is dat echt anders. Ook is de toegang tot financieringen lastiger geworden, dus ondernemers moeten gewoon betere plannen presenteren voordat geld beschikbaar komt.
• Ondernemers zijn steeds minder afhankelijk van hun accountant om relevante stuurinformatie uit hun eigen organisatie te krijgen. Waar voorheen de door de accountant opgestelde kwartaaloverzichten de enige tussentijdse financiële berichtgeving was, wordt de ondernemer momenteel ondersteund door dashboards, cockpits et cetera. De hoeveelheid informatie is enorm toegenomen.
• Strengere regelgeving leidt tot hogere risico's en ondernemers zijn zich steeds meer bewust van deze risico's. Dit zorgt ervoor dat ze zelf meer investeren in kennis. Voorbeeld hiervan is een kennistoename op het gebied van het ontslagrecht, omdat de Wet werk en zekerheid door velen als bedreigend wordt ervaren. En wat te denken van de 80%-boete bij overschrijding van de vrije ruimte van de Werkkostenregeling?

Voorheen waren dit bij uitstek onderwerpen waarbij de accountant nadrukkelijk in beeld kwam. Zeker in de adviserende sfeer. Wat mij betreft is de vraag naar de toegevoegde waarde van accountants dan ook een reële vraag.

En toch is die toegevoegde waarde er zeker. Een aardig voorbeeld is het volgende: onlangs sprak ik een grote zorgverzekeraar die geld verstrekt aan een zorggroep. Deze verzekeraar vraagt informatie op van de zorggroep en als accountant worden wij gevraagd om bij die informatie zekerheid te geven, geflankeerd door een - met NBA-hulp opgesteld - controleprotocol.

In een gesprek over de inhoud en waarde van onze werkzaamheden concludeerde de verzekeraar dat er een verschil is tussen wat men daadwerkelijk uitvraagt en wat men eigenlijk wil weten. De conclusie van het gesprek was dat het buitengewoon handig is om accountants uit het werkveld in te zetten bij de vaststelling van het controleprotocol en niet alleen contact op te nemen met de NBA.

Een dergelijke werkwijze, namelijk het gesprek aangaan tussen informatieverschaffer en informatiegebruiker, leidt tot een win-win-situatie voor meerdere partijen. En dus kun je als accountant van grote waarde zijn in het structureren van de informatie-uitvraag tussen verschillende partijen. Want dit voorbeeld is ook van toepassing op de informatie-uitvraag door banken, gemeenten, subsidiënten etc.

Gezond verstand, kennis van zaken en integriteit is dan wel vereist, maar dat is ruimschoots aanwezig bij accountants. Wanneer we die eigenschappen als accountants blijven ontwikkelen, kunnen we nog steeds veel betekenen voor de maatschappij.