Opinie 08 juni 2015

Waar doet u het allemaal voor?

Toevallig hoor ik zojuist het verhaal van een accountant die drie uur aan het zoeken was naar een fout, om er om 16:55 uur op vrijdagmiddag achter te komen dat er geen fout was. Van de frustratie over verspilde tijd kwamen we al snel op de vraag: waar doe ik het allemaal voor?

En dat is een vraag die ik zo vaak hoor binnen het accountantsberoep. Wat is er mis gegaan, ergens na het zestiende levensjaar waarop je nog de wereld wilde ontdekken, groots en meeslepend zou leven en toch minstens het medicijn tegen kanker zou ontdekken?

Toeval bestaat niet, maar curieus vind ik het wel: net vandaag lees ik dat Pieter Jongstra, beoogd voorzitter van het NBA, hartchirurg zou gaan worden, totdat hij ontdekte dat hij de benodigde vakken op school onvoldoende beheerste. En toen werd hij maar accountant.

In cursusgroepen zie ik het ook iedere keer weer. Of we nu praten over PKI, fraude, of controletechniek, al die vaktechnische onderwerpen geven aanleiding voor de vraag: waartoe zijn wij, accountant, toch op aarde? Wat doen wij er toe?

En altijd is mijn antwoord hetzelfde: ik weet dat ik een beetje een romanticus ben, en daardoor zie ik minder de dagelijkse technische worstelingen dan het grotere beeld van al die duizenden werkzaam in het accountantsvak die bezig zijn met vertrouwen.

Toen ik zestien was droomde ik van een leven als natuurkundige, wiskundige, of eventueel ICT-er. Maar ook zag ik in die tijd dagelijks Jan van de Gevel RA thuis komen, en regelmatig vertelde hij wat hij gedaan had die dag. “Zo, vandaag de economie weer gered”, of woorden van die strekking.

En voor het perspectief, hij was een gewone accountant, geen vennoot, bij Coopers & Lybrand in Maastricht. Geen grote, spannende klanten, maar gewoon mkb. Transportbedrijven, een champignonkwekers, productiebedrijven, u kent dat wel.

Ik had nog geen flauw idee van het accountantsvak, en ik snapte dus ook niet waarom hij beweerde dagelijks de economie te redden. Maar aanstekelijk was het wel, de vrolijkheid en de zelfverzekerdheid waarmee hij dat zo regelmatig zei.

En wat zou ik dat gevoel graag overbrengen als ik studenten spreek die nauwelijks weten te vertellen waarom ze voor accountancy hebben gekozen. Of accountants die best snappen dat ze hun klant helpen, maar toch het gevoel hebben dat de echt grootse gebeurtenissen van onze tijd aan hen voorbij gaan.

Ik mag de komende accountantsdag een poging doen u iets van dat gevoel over te brengen: waarom ik denk dat u er enorm toe doet, waarom ik denk dat u inderdaad dagelijks bezig bent de economie te redden. Niet omdat u een heel erg knap kunstje kan. Maar omdat u het bent. U doet er toe, om uzelf. Omdat u deugt. Omdat u vecht met de dilemma’s tussen ondernemersbelang en maatschappelijk belang. Omdat u de juiste keuze maakt, ook als niemand u daarin de richting wijst of u steunt. Omdat u in de haarvaten van onze economie uw schoonmaakwerk, uw herstelwerk, uw meedenkwerk doet. Dag in, dag uit.