De rode draad in deze artikelen is dat het belang van Integrated Reporting wordt onderschreven, maar dat er (terechte) vragen worden gesteld over de rol van de accountant daarin. Desalniettemin zijn er voldoende argumenten die ervoor pleiten dat accountants hun rol in deze ontwikkeling kunnen en móeten pakken.

Accountants zijn namelijk goed in het denken in processen, het opzetten en controleren van de administratieve organisatie en interne beheersmaatregelen die momenteel bestaan om de betrouwbaarheid van financiële processen en data te garanderen. Deze kennis kan net zo goed worden toegepast op 'niet-financiële' processen en data, zoals bijvoorbeeld de registratie van CO2-uitstoot. Daarbij kan de accountant gebruik maken van de eerder geschetste technologieën als Process Mining of Blockchain.

'Klimaatverandering heeft impact op financiële resultaten onderneming.'

Accountants kunnen bijvoorbeeld ook een heel belangrijke bijdrage leveren bij het opstellen van verslaggevingsrichtlijnen van 'niet financiële' gegevens, bijvoorbeeld op het gebied van sociale en ecologische aspecten. Momenteel is er geen duidelijke regelgeving waardoor het vergelijken van bedrijven (wie doet het nu goed en wie niet op deze aspecten?) lastig is. Een situatie die vergelijkbaar is met het ontstaan van 'Financial Reporting' waarbij in het begin ook verschillende verslaggevingsregels golden en de roep ontstond (onder andere richting accountants) om daar uniformiteit in aan te brengen, hetgeen heeft geleid tot de huidige financiële verslaggevingsregels. Verslaggeving rondom sociale en ecologische onderwerpen vergt wel dat ook de accountant uit zijn comfort zone zal moeten treden en meer dan ooit een multidisciplinaire aanpak zal moeten kiezen door bijvoorbeeld milieudeskundigen, controllers, HR-deskundigen etc. te betrekken bij het opstellen van richtlijnen en de controle daarop.

Het spreekt voor zich dat accountants niet in hun eentje de wereld kunnen redden. Dit is een joint effort van overheden, het bedrijfsleven, kennisinstellingen en burgers, waarbij accountants wel een belangrijke rol kunnen en moeten vervullen.

Accountants zijn momenteel (te) veel bezig met zichzelf: het op orde krijgen van de kwaliteit van hun huidige werk, namelijk het verlenen van assurance bij de financiële verantwoording van organisaties. Dit is uiteraard belangrijk en noodzakelijk om het vertrouwen van 'het maatschappelijk verkeer' in de accountant te herstellen. Ik pleit er echter voor dat accountants zich (meer) met relevante thema's bezig gaan houden, zoals de klimaatverandering. Klimaatverandering staat wereldwijd op nummer één in 'de risico top-10' en heeft een grote impact op de financiële resultaten van een onderneming. Accountants moeten (meer) inzien dat deze niet los van elkaar kunnen worden gezien. Integrated Reporting en het hierachter liggende gedachtegoed Integrated Thinking bieden daarvoor een goed raamwerk.

Een bijdrage van accountants bij de verdere ontwikkeling van dit gedachtegoed en de wereldwijde implementatie ervan zal eveneens positief kunnen bijdragen aan het vertrouwen van het 'maatschappelijk verkeer' in de accountant.

Deze opinie is ook verschenen in het FD van 30 januari 2017.