Opinie 21 maart 2018

Democratie binnen de NBA

Op 19 december 2017 was er een spannende strijd voor het voorzitterschap van de NBA. Voor het eerst sinds jaren was er een tegenkandidaat als uitdager van de door het NBA bestuur naar voren geschoven beoogd voorzitter en was er dus wat te kiezen.

Dit leidde tot mobilisatie van achterbannen. Daarmee was er voor het eerst sinds jaren ook een hoge (volmacht)opkomst op de Algemene Ledenvergadering.

Een paar cijfers op een rijtje (het aantal NBA-leden betreft de stand per ultimo 2017).

	NBA-leden		Stemmers ALV		Big four		Niet big four
	Aantal	%	Aantal	%	Aantal	%	Aantal	%
Openbaar accountants	8.789	40,9	1.311	89,0	710	48,3	601	40,7
Intern en overheidsaccountants	1.477	6,9	18	1,2
Accountants in business	9.322	43,4	123	8,3
Actieve leden	19.588	91,2	1.452	89,5
Postactieve leden	1.891	8,8	22	1,5
Totaal	21.479	100,0	1.474	100,0

Uit deze tabel leid ik het volgende af.

Het opkomstpercentage bedroeg 6,9 procent. Dat is hoog in vergelijking met een normale ALV, als gevolg van de mobilisatie van achterbannen in verband met de voorzittersverkiezing. In absolute zin is het opkomstpercentage beschamend laag en vergelijkbaar met de opkomst bij de ALV van een lokale sportvereniging. 

Met 89 procent van de stemmen is de ALV het speelveld van de openbaar accountants. De overige beroepsgroepen oefenen met 11 procent een verwaarloosbare invloed uit op de besluitvorming binnen de ALV.

En binnen de openbaar accountants hebben de collega's van de big four met 48,3 procent een dikke vinger in de pap bij de besluitvorming; zeker als wordt gerealiseerd dat zij slechts circa 10 procent van het totale ledenbestand vertegenwoordigen. Bij deze verkiezing naderden zij 50 procent van de uitgebrachte stemmen en hadden daarmee beslissende invloed binnen de vergadering. 

De uitslag van de voorzittersverkiezing was als volgt: 

	Aantal	%
Marco van der Vegte	940	63,8
Marco Moling	498	33,8
	1.438	97,6
Blanco	36	2,4
Uitgebrachte stemmen	1.474	100,0

Als ervan wordt uitgegaan dat alle big four stemmen naar Marco van der Vegte zijn gegaan heeft hij ook nog 230 (15,5 procent) stemmen gekregen van de niet big four collega’s en is daarmee de terechte winnaar van de verkiezing.

Maar zou dit ook de uitslag zijn geweest bij een hoger, meer democratisch opkomstpercentage? 

Het NBA bestuur schijnt er al jaren voor te ijveren om het stemmen via internet mogelijk te maken. Er worden alleen geen concrete stappen gemaakt. Omdat elektronisch stemmen niet is toegestaan binnen de Wet op het accountantsberoep is een wetswijziging nodig om dit mogelijk te maken.

Het NBA bestuur maakt hiermee geen haast. Moet ik daar iets achter zoeken?