Opinie 05 juli 2019

Let's do it different!

Drie jaar lang ploeteren door verslagen, om je vervolgens eindelijk een keer met 'echte registeraccountants' te mogen meten in een slotgesprek. Nu is hier gelukkig het referaat aan toegevoegd, wat volgens mij een verbetering is.

Je moet er niet aan denken om na drie jaar aan verslagen nog een scriptie te moeten schrijven, als kers op de taart of eerder als mosterd na de maaltijd. Geheel verslagen door verslagen komt de toekomstige accountant aan bij het slotgesprek. De jonge ambitieuze accountant komt erachter dat de hele setting anders is. Er valt iets op. Het zijn geen blaadjes of een computer. Het zijn mensen!

Drie jaar lang gereden op de rechterbaan terwijl men de linkerbaan moest hebben. Zo voelt het. Een collega referaatbegeleider vertelde mij laatst dat een persoon tijdens het referaat te horen kreeg dat diegene niet klaar was voor het beroep. Niet klaar om als tekeningsbevoegde de markt in te gaan. Dat is toch pijnlijk? Ik ben ervan overtuigd dat dit voor een groot deel ook te maken heeft met de manier waarop de praktijkopleiding nu ingericht is. Jarenlang verslagen schrijven, om vervolgens eindelijk een keer met echte professionals te mogen sparren.
Kijk naar een bokser. Het gehele trainingskamp zit vol met sparringsessies om vervolgens tijdens het echte gevecht te kunnen presteren. Wij storten ons drie jaar lang op een computer, om vervolgens voor het eerst een gezicht te zien.

Ik pleit daarom voor een verandering in de praktijkopleiding. Weg met al die verslagen. Verslagen waar niemand op staat te wachten. Zelfs de beoordelaars niet. Een standaard sjabloon waarin je telkens opnieuw moet aangeven wat je gedaan hebt, wat je geleerd hebt en hoeveel uur je telkens besteed hebt. De verslagen worden steeds groter en de toegevoegde waarde neemt af. Het tweede verslag is een kopie van het vorige met wat aanpassingen. Aanpassingen die laat op de avond nog doorgevoerd zijn, omdat men het te druk heeft met de echte wereld. Het verslag wordt vervolgens beoordeeld door een andere professional, die het op zijn of haar al te volle to do list krijgt.

Het schrijven van al deze verslagen zal ook wel wat positieve kanten hebben. Dat begrijp ik! Wij zijn echter een lerend en innovatief beroep. Daarom is het tijd voor verandering, want het kan anders!

Stel dat de verslagen ruimte maken voor sparringsessies, per kwartaal of per halfjaar bijvoorbeeld. De toekomstige accountant legt een kort dilemma voor aan een ervaren collega. Vervolgens vindt er een mondeling plaats om de casus te bespreken en de toekomstige accountant de ruimte te geven zich te laten zien. De thema's moeten verschillen. De ene keer moet een casus over fraude voorgedragen worden en de andere keer een casus over innovatie of een actueel onderwerp. Dit neemt minder tijd in beslag en is effectiever. De overige zaken (aantal uur, voortgang opleiding etc.) kunnen zo gedraaid en gedeeld worden. Sterker nog: het stagebureau of andere afdeling moet dit inzichtelijk kunnen krijgen, zodat de toekomstige accountant zich kan focussen op de essentie van het beroep. De administratieve rompslomp heeft nu nog te veel nadruk, blijkt uit de praktijk. Uit eigen ervaring en uit interviews die ik gevoerd heb blijkt hoe veel tijd en energie dat kost.

Andere suggesties om de praktijkopleiding te ontwikkelen zijn uiteraard welkom. We moeten het samen doen! Keep it effective. Keep it simple.