Misbruik proeftijd of praktische oplossing?
Soms is het na een proeftijd nog niet duidelijk of de werknemer wel geschikt is voor de functie en het bedrijf. Dat kan allerlei oorzaken hebben: ziekte van de werknemer of weinig werk in het bedrijf. Maar de proeftijd verlengen mag echt niet.
Daniëlle Dubbel
Wat zijn dan de mogelijkheden voor de werknemer en de werkgever om te kijken of ze toch verder kunnen, zonder dat ze meteen voor onbepaalde tijd aan elkaar vastzitten?
Looptijd contract verkorten
Werkgevers willen nog wel eens de looptijd van de arbeidsovereenkomst veranderen. De werknemer met een jaarcontract of een contract voor onbepaalde tijd mag dan kiezen: of in de proeftijd ontslagen worden of nog een tweede kans krijgen met een korter contract, bijvoorbeeld van een halfjaar. De vraag is of dat geen misbruik van de proeftijd is. Het gerechtshof Arnhem vindt zo'n verkorting van de looptijd geen probleem. Het is geen stiekeme verlenging van de proeftijd.
Misbruik proeftijd
Wat was het geval? Een werkgever wilde een verkoper met een jaarcontract en een proeftijd van 1 maand tijdens de proeftijd ontslaan omdat hij nog twijfelde over de capaciteiten van de werknemer. Nog 11 maanden doorgaan vond hij een te groot risico. Hij wilde wel de werknemer nog een kans geven om zich te bewijzen. Maar dan moest hij akkoord gaan met omzetting van het jaarcontract in een contract van zes maanden. De werknemer ging akkoord. Maar toen de werkgever aan het eind van de zes maanden de arbeidsovereenkomst niet wilde verlengen, vond de werknemer dat de nieuwe arbeidsovereenkomst eigenlijk een verlenging van de proeftijd was en het halfjaarcontract daardoor nietig.
Vrij om contracttermijn te wijzigen
De verkorting van de contractduur was geen verlenging van de proeftijd, oordeelt het hof, omdat de werkgever in de resterende vijf maanden het contract niet - zoals in de proeftijd - zomaar op elk moment kon beëindigen.
Het uitgangspunt is dat partijen de bepalingen van de arbeidsovereenkomst, zoals de contractduur, in principe gewoon kunnen wijzigen. Het hof vond ook dat de werknemer niet onder druk was gezet om met het nieuwe aanbod akkoord te gaan.
Conclusie
Het is, zoals zo vaak in het arbeidsrecht, een delicate kwestie. Misbruik ligt op de loer en daarom zal de rechter goed kijken naar de omstandigheden van het specifieke geval. Maar het is duidelijk dat de mogelijkheid er is om een werknemer een tweede kans te geven zonder het risico dat er nog een heel jaar uitgezeten moet worden. Of erger: dat er na een korte tijd al een kostbaar ontslagtraject volgt.
Gerelateerd

Arbeidsinspectie: fors meer dodelijke ongelukken op werk
In de eerste helft van 2025 zijn al veertig werkgerelateerde dodelijke ongevallen gemeld in Nederland. Dat is bijna net zoveel als in heel 2024. De Arbeidsinspectie...

Wet in de maak waardoor ontslag na doorstart niet zomaar mag
Werknemers mogen niet meer zomaar worden ontslagen als hun bedrijf failliet gaat, als het aan staatssecretaris Teun Struycken (Rechtsbescherming) en minister Eddy...

Amerikaanse Deloitte-medewerkers mogen voortaan ook Lego en puzzels kopen op kosten van de zaak
De Amerikaanse Deloitte-organisatie biedt medewerkers een jaarlijkse 'welzijnsvergoeding' van maximaal duizend dollar, om bijvoorbeeld te besteden aan sportschoolbezoek....

UWV waarschuwt voor problemen rond opzeggen baan zieke werknemer
Het UWV slaat alarm over zieke werknemers die na overleg met hun werkgever hun baan opzeggen en daarna onbedoeld zonder uitkering komen te zitten. De uitkeringsinstantie...

Wetsvoorstel voor meer zekerheid flexwerkers naar Tweede Kamer
Werknemers met een flexibel arbeidscontract krijgen meer zekerheid over hun inkomen en hun werktijd. Zo krijgen uitzendkrachten recht op ten minste gelijkwaardige...