Vertrekkend directeuren 216 Accountants: 'We zijn niet de laan uitgestuurd'
Medio maart berichtte Accountancy Vanmorgen over het vertrek van twee directieleden van 216 Accountants. Het kantoor, in 2015 verzelfstandigd als spin-off van de samenstelpraktijk voor mkb-ondernemingen van KPMG, heeft roerige jaren achter de rug. De eigenaar, investeringsmaatschappij Netsam Participaties van ondernemer Johan Mastenbroek, zou directeuren Richard Smid en Jeroen van der Krabben terzijde hebben gezet. Beslist private equity over de aansturing van het accountantskantoor, of gaat de directie daarover? Die vraag stelde Accountant.nl aan de vertrekkende directeuren.
Wilbert Geijtenbeek
Volgens interne berichten zou de beslissing rondom het vertrek van beide directeuren niet lichtvaardig zijn genomen, maar vanuit het geloof "dat het in het beste belang is van 216 en zijn toekomstige groei". Het aan Accountancy Vanmorgen gelekte document onthult dat het bedrijf jarenlang verlieslatend is gebleken en pas recent winstgevend blijkt. "Het heeft meerdere jaren geduurd door hoogte- en dieptepunten om deze mijlpaal te bereiken en hiervoor moeten we hard blijven werken en kunnen wij die winstgevendheid verder uitbouwen", zo wordt gesteld.
Jeroen van der Krabben (links) en Richard Smid
Ook zou 216 Accountants meer moeten samenwerken met de IT-participaties binnen de portefeuille van de aandeelhouder. Bovendien blijkt 216 Accountants onvoldoende personeel te kunnen aantrekken. "We kunnen niet groeien zonder te werven. We hebben meer collega's nodig." Bij dat laatste ondervindt het kantoor de concurrentie van andere private equity-partijen, die agressief op werving inzetten voor de kantoren waarin zij participeren.
U vertrekt beide als directeuren. Welke rol speelde private equity-firma Netsam Participaties in dat besluit? Was er een vertrouwensbreuk met de investeerder?
Smid: 'Van een ruzie met de aandeelhouder is geen sprake. We zijn niet de laan uitgestuurd. We hebben afgesproken met onze aandeelhouder dat we betrokken zijn bij het vinden van de nieuwe directie. In de praktijk ga je met elkaar in gesprek. Onderdeel van zo’n gesprek is de vraag: Ben ik nog wel de juiste persoon op de juiste plek? In zo'n gesprek kun je tot de conclusie komen dat een ander directieprofiel passender is bij een nieuwe fase van het bedrijf. Bij een traditioneel kantoor met een partnervergadering blijven de vennoten vaak te lang op het pluche zitten. Dat is bij ons niet het geval. Dus komt er een wisseling van de wacht."
'Toen we in 2019 tot de directie toetraden, troffen wij een bedrijf aan dat er moeilijk voor stond.'
Van der Krabben: "In mijn jaren bij 216 Accountants kregen we alle ruimte van de aandeelhouder om onze organisatie aan te sturen. Toen we in 2019 tot de directie toetraden, troffen wij een bedrijf aan dat er moeilijk voor stond. We hadden een kantorennetwerk met landelijke dekking, maar een hoog verloop onder personeel. Immers, niet iedereen die voorheen bij KPMG werkte, wilde weg bij een big four-kantoor. Na vier zware jaren zijn Richard en ik in de bestuurdersrol beland met als ambitie om een niet-traditioneel kantoor in de markt te zetten, dat door middel van automatisering de focus legt op het leveren van toegevoegde waarde voor de klant. Een accountantskantoor met een hoog niveau van dienstverlening, kortom. Dat was onze opdracht in 2019. Onze medewerkers zijn inmiddels getraind om met onze software te werken. Nu is de tijd aangebroken om daar als organisatie de vruchten van te plukken, in een nieuwe fase. Daarvoor zijn er nu directieleden nodig die meer extern georiënteerd zijn. We blijven overigens aan tot die nieuwe directieleden zijn gevonden."
U stootte het eerder overgenomen label Ceifer af en sloot kantoren. Hoe wilde u 216 Accountants op de rails krijgen?
Smid: "Door de sluiting van een aantal kantoren werd onze landelijke dekking ingeperkt. We startten een veranderproces en wilden de focus terugbrengen door werkprocessen en werkwijzen te standaardiseren en onze werkstappen te automatiseren. Dat wierp zijn vruchten af. Het bedrijf is gezond en loopt voorop ten opzichte van traditionele kantoren. Nu breekt een volgende fase aan in groei."
Van der Krabben: "Door te automatiseren, verdelen we taken slimmer. Daarvoor zijn mensen nodig die daarmee om kunnen gaan. Op die manier slaagden we erin om met minder mensen meer te doen. We hebben het eenvoudige administratieve werk weg kunnen automatiseren."
Kunt u de gezondheid staven met cijfers?
Van der Krabben: "Ons uurtarief stijgt. Het aantal directe medewerkers bleef de afgelopen jaren nagenoeg gelijk. Maar de verhouding tussen administratief personeel en hbo+-medewerkers verandert als gevolg van de automatiseringsslag die is gemaakt. Er worden meer dure uren verkocht - meer uren die van toegevoegde waarde zijn voor klanten."
Smid: "De omzet steeg in onze directieperiode jaarlijks met gemiddeld 8 procent. Onze omzet per fte is over de afgelopen jaren, vanaf 2020 tot en met 2023 gemiddeld nog meer gestegen, met 10 procent elk jaar gegroeid. Vorig jaar zette 216 Accountants 6,2 miljoen om, met een loonlijst van 57 fte."
216 Accountants: Omzet per werknemer (in € duizend, aantal werknemers gemeten in fulltime equivalenten), 2020-2023. Bron: eigen opgave 216 Accountants.
Dat komt neer op een omzet per werknemer van € 108.800. Dat is aan de lage kant. In de AV-Top 50 van vorig jaar bedroeg de gemiddelde omzet per fte van mkb-kantoren € 135.000.
Smid: "Voor een kantoor dat alleen actief is met een samenstelpraktijk is dat netjes, zeker omdat hier indirecte leeruren inzitten van onze medewerkers als gevolg van procestransformatie en implementatie van nieuwe systemen. Je moet weten dat de groei van de kantoren in de AV-Top 50 grotendeels op het conto komt van de snelle groei die kantoren met een Wta-vergunning boekten met hun controlepraktijk. Als cliënt van een groot kantoor heb je de vraagprijs te accepteren. Daarom is de omzet van de top-10-kantoren zo enorm gestegen."
In de meest recente AV-Top 50 genereert het kantoor met de laagste omzet per fte een hoger bedrag dan 216 Accountants.
Smid: "Wij hebben relatief veel indirect personeel met functies die kantoren van vergelijkbare omvang niet hebben, zoals innovatiemanagers, of die veelal worden uitbesteed, zoals werkplekbeheerders. Als je onze omzet per productieve medewerker berekent, dan komt het neer op € 130.000. Met de productieve medewerkers doel ik op de werknemers die factureren genereren. De stijging van onze winstgevendheid is een teken dat we ons op de goede weg bevinden. Het huis is op orde en het is nu zaak om te groeien in klanten en directe medewerkers. De verwachting is dat de omzet per fte nog verder omhoog zal gaan in 2024."
Waarom vertrekt u beide dan als directeuren?
Smid: "Elke organisatie ontwikkelt zich in fasen. Bij iedere fase moet je als directeur de vraag stellen of ik nog kan leveren wat er van mij gevraagd wordt. Nu we vaststellen dat 216 Accountants er goed voorstaat, is het tijd voor een nieuw profiel leider, die 216 klaar kan maken voor de groei. Ik denk dat het goed is dat de aandeelhouder samen met de directie de koers gaat bepalen."
'Ik denk dat het goed is dat de aandeelhouder samen met de directie de koers gaat bepalen.'
Een gezamenlijk vertrek van directeuren heeft altijd grote impact op een organisatie. Bij uw vertrek verliest de organisatie niet alleen de algemeen directeur, maar ook de accountant in de directie, die beleidsbepaler en kwaliteitsbewaker is. Waarom overwoog u niet apart van elkaar te vertrekken?
Smid: "We hebben altijd gezegd: samen uit, samen thuis. Dat was onze succesformule. Daar houden we ons aan."
Een van de redenen dat private equity kritisch wordt bekeken in de accountancy, is de mate waarin de investeerder kan ingrijpen in zaken die de kwaliteit van de accountantsorganisatie betreffen. Welke rol heeft de private equity-partij in het reilen en zeilen van 216 Accountants?
Smid: "Netsam Participaties is geen klassieke private equity-firma. Private equity focust doorgaans op een exit-horizon. Onze aandeelhouder is een langetermijninvesteerder. Als directie hebben wij veel vrijheid gekregen van de aandeelhouder. Bij de uitvoering van onze opdracht in 2019 om orde op zaken te stellen in het bedrijf, hebben we de volledige steun van de aandeelhouder gehad."
Van der Krabben: "Wij willen met 216 Accountants vanaf de start op een andere manier geld verdienen in de accountancy. Wij geloven niet in uurtje-factuurtje en de jaarlijkse tariefsverhoging voor dezelfde dienstverlening. Onze investeerder Johan Mastenbroek heeft als IT-ondernemer een drijfveer om het repeterende karakter van het werk weg te automatiseren en zo de focus te verleggen naar het leveren van toegevoegde waarde. Door met leveranciers, klanten en samenwerkingspartners te spreken, halen we feedback op. Op basis daarvan hebben we tools gebouwd."
Welke ruimte heeft Netsam Participaties om te beslissen over de kwaliteit van accountantsdienstverlening?
Van der Krabben: 'In een klassieke accountantsorganisatie zijn eigendom en bestuur in handen van accountants. Omdat dat voor ons eigendom niet geldt, maakte ik bij mijn toetreden als accountant tot de directie van 216 Accountants, afspraken met de NBA over de inrichting van het toezicht op de kwaliteit. We tekenden een overeenkomst, die vastlegt dat ik, als directielid én accountant, de zeggenschap heb als het gaat over kwaliteit. Mijn rol is die van beleidsbepaler. Die bevoegdheid kan niet terzijde worden geschoven als het op beslissingen aankomt. De beroepsorganisatie houdt daar toezicht op en niet de AFM, aangezien wij geen Wta-vergunning hebben als kantoor."
216 Accountants: omzet (in € miljoenen), 2020-2023. Bron: eigen opgave 216 Accountants.
'Ons huis is op orde, maar om profijt te hebben van onze automatisering is een sprong in schaalgrootte nodig.'
Volgens een gelekte interne mail houdt de aandeelhouder ook na uw vertrek vast aan de 'omzetmijlpalen van 10 miljoen, 25 miljoen en 50 miljoen' euro. Wanneer worden die behaald?
Smid: "We kampen op dit moment met een schaalprobleem. Ons huis is op orde, maar om profijt te hebben van onze automatisering is een sprong in schaalgrootte nodig. We zijn daarin niet de enige. Andere private-equityfirma's zijn ook met dat doel in de accountancy actief."
Van der Krabben: "De omzetdoelstelling van € 10 miljoen is een ambitieniveau. Daaraan koppelen we geen jaartal."
Volgens de laatst gedeponeerde jaarrekening is een vordering van de aandeelhouder op 216 Accountants omgezet in een agioreserve. Zonder die agioreserve van ruim € 19 miljoen zou het eigen vermogen minus € 15,6 miljoen bedragen. Wat is daar de reden van?
Van der Krabben: "In de aanloopjaren van 2015 tot en met 2018 leden we grote verliezen. Dat leidde tot het negatieve eigen vermogen. Iemand moet namelijk die verliezen financieren. Dat is destijds door de aandeelhouder gefinancierd. In 2019 hebben wij de organisatie opgeschoond en de focus beperkt tot de mkb-praktijk. We namen afscheid van de acquisitie van Ceifer. In dat proces hebben wij de aandeelhouder om vertrouwen gevraagd. De aandeelhouder bevestigde dat vertrouwen in het ondernemingsplan, door de schuld die als aanloopverlies is gefinancierd om te zetten in eigen vermogen, ofwel een agioreserve. Inmiddels kun je in onze stukken zien dat we jaarlijks zwarte cijfers onderaan de streep boeken. De post overige reserves is nog altijd een negatief bedrag, maar de omvang daarvan neemt af (in 2022 met € 427.000, red.)."
216 Accountants startte ooit als een samenstelpraktijk met gratis basisdienstverlening die verdient aan extra maatwerk. Gelooft u nog in de marktbenadering die 216 Accountants bij de start propageerde?
Smid: "Gratis is niet het juiste woord. We hebben een abonnementsmodel, waarbij de klant wel degelijk voor zijn jaarrekening betaalt. Onze compliance-producten - de samenstelverklaring, de fiscale aangifte - vormen het verdienmodel van traditionele kantoren. Wat wij anders doen, is dat we gedurende het jaar proberen de administratie van de klant op niveau te krijgen, door doorlopend aandacht aan de klant te besteden. We leggen onze focus op het administratiedossier en daarvoor minder op het samensteldossier. Zodoende is het samensteldossier aan het eind van het jaar voor 80-85 procent ingevuld. Daarvoor betaalt de klant ons. De jaarrekening is een bijproduct."
Van der Krabben: "De markt is veranderd. Als een opdracht voor het samenstellen van een jaarrekening veertig uur kost, besteedden we voorheen acht uur gedurende het boekjaar en in het voorjaar 32 uur aan het jaarrekeningboekje zelf. Dat draaien we tegenwoordig om. En als klanten in het midden- en kleinbedrijf wel een administrateur maar geen controller hebben? Dan kunnen wij dat ook invullen."
Gerelateerd
Britse toezichthouder wil het tijdig weten, als private equity bij accountants op de stoep staat
De Britse toezichthouder op het accountantsberoep, de Financial Reporting Council (FRC) waarschuwt voor de risico’s die verbonden zijn aan de komst van private investeerders...
Grant Thornton VS in concurrentie met private equity voor overname Britse GT
Het Amerikaanse Grant Thornton strijdt met twee Europese private equity-partijen om een belang in de Britse zusterorganisatie Grant Thornton UK.
SP stelt vragen over private equity in accountancy
SP-Tweede Kamerlid Jimmy Dijk heeft minister Heinen van Financiën kritische vragen gesteld over de opkomst van private equity in de accountancy. De vragen zijn ingediend...
De koopwoede van private investeerders in de accountancy
Twee jaar na de eerste berichtgeving over een deelneming van participatiemaatschappij Waterland in accountantskantoor de Jong & Laan lijkt private equity niet meer...
PIA Group versterkt marktpositie in België met overname BFL
De Belgische PIA Group, sinds eind 2022 ook actief in Nederland, heeft zijn marktpositie in Franstalig België verder versterkt met de overname van Bureau Fiduciaire...