Kortetermijn overheidsingrijpen zit langetermijn energietransitie in de weg
Als opeenvolgende crises een snelle energietransitie in de weg zitten, moeten bedrijven straks vooral meer rapporteren.
Annebeth Roor
Het klimaat schreeuwt om een ingrijpende energietransitie. Om die te realiseren is een stevig langetermijnbeleid en consistentie in de uitvoering en communicatie nodig. Recente crises dwingen het kabinet echter te kiezen voor kortetermijn oplossingen, die de energietransitie juist belemmeren. Bedrijven daarentegen zitten met een strakke Europese deadline om met de verduurzaming van hun activiteiten aan de slag te gaan en daarover te rapporteren. Nationale overheidsmaatregelen die afleiden van de urgentie helpen daarbij niet.
Eurocommissaris Timmermans lichtte eind 2019 de Europese Green Deal toe, het hoopgevende plan om Europa in 2050 klimaatneutraal te maken. Een investeringsfonds, vergaande rapportageverplichtingen en een update van de belastingen op energie en CO2 moeten ervoor gaan zorgen dat landen in Europa het Parijse Klimaatakkoord gaan halen en bedrijven zich meer op langetermijn waardecreatie gaan richten. Inmiddels is de uitwerking van een van de meest impactvolle wetten, de Corporate Sustainability Reporting Directive (CSRD), ter consultatie gepubliceerd. Onder deze richtlijn moeten grote ondernemingen in Europa over verscheidene milieu- en sociale thema's rapporteren, bijvoorbeeld welke maatregelen zij nemen om de opwarming van de aarde te beperken tot anderhalve graad Celcius, zoals afgesproken in het Parijsakkoord.
De afgelopen twee jaar hield corona de economie en politiek in de greep. Een ongewone situatie, die om een andere, vooral kortetermijn focus van het kabinet vroeg. Bedrijven werden kunstmatig overeind gehouden en het aandeel duurzame energie bleef achter bij de doelen. Ook de oorlog in Oekraïne vraagt van het kabinet kortetermijn oplossingen. Zo zijn de energiebelasting en accijnzen op brandstof verlaagd. Een quick fix, met als boodschap dat bedrijven op korte termijn de pijn van stijgende energieprijzen bespaard moet blijven. De ironie hiervan is dat bedrijven die het meeste energie verbruiken het meeste profiteren. Recent nog concludeerde het CPB opnieuw dat het verlagen van deze belastingen voor kwetsbare groepen ondoelmatig is.
De ontwikkeling van het benodigde langetermijnbeleid gaat gestaag door en komt er wel. Maar als crises en daaropvolgend nationaal kabinetsbeleid de incentives wegnemen voor het stimuleren van urgentie bij bedrijven om grote stappen te maken, stimuleert de Green Deal bedrijven vooralsnog vooral tot veel rapporteren.
Gerelateerd
EU-onderhandelaars sluiten conceptakkoord over aanpassingen in CSRD en CSDDD
De leiding van de Europese Raad en onderhandelaars van het Europees Parlement hebben een voorlopig akkoord bereikt over vereenvoudiging van de duurzaamheidsverslaglegging...
Dertigste editie Het Jaar Verslagen maakt de stand op rondom duurzaamheidsverslaggeving
Het Maandblad voor Accountancy en Bedrijfseconomie (MAB) heeft de dertigste editie gepubliceerd van de jaarlijkse uitgave Het Jaar Verslagen. De editie over het...
EFRAG brengt nieuwe standaarden uit voor duurzaamheidsverslaggeving
EFRAG, de European Financial Reporting Advisory Group, heeft een aangepaste set standaarden voor duurzaamheidsverslaggeving uitgebracht. Deze European Sustainability...
Industrie produceert iets groener, maar geen verbetering voor lange termijn
De Nederlandse industrie heeft vorig jaar iets groener geproduceerd dan een jaar eerder, maar op de langere termijn is er nog geen sprake van een trendbreuk.
AFM ziet bij klimaattransitieplannen van financiële instellingen eerste stappen in goede richting
Grote financiële instellingen rapporteren over hun klimaattransitieplannen en de emissies die ze financieren. Dit doen zij voor het eerst in lijn met de CSRD-richtlijnen...