Magazine 13 december 2023

Een stipje in het geheel

Eén van de beroemdste foto’s van onze planeet is ongetwijfeld The Pale Blue Dot. Ruimtesonde Voyager 1, gelanceerd in 1977, joeg jarenlang met 64.000 kilometer per uur richting de rand van ons zonnestelsel om verre planeten in beeld te brengen.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 4, 2023

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf
» Download het hele nummer (pdf)

Marc Schweppe

Vlak voordat de missie van deze ruimtesonde erop zat, liet de beroemde astronoom Carl Sagan de Voyager nog één keer terugkijken. Op Valentijnsdag, 14 februari 1990, maakte de sonde vanaf zo’n zes miljard kilometer afstand liefdevol een laatste foto van onze aarde. Daarna werden de camera’s van Voyager 1 uitgeschakeld en verdween de sonde in het grote duister van het heelal. In het lege niets van die laatste foto, slechts gelardeerd door zachte strepen als gevolg van de verstrooiing van het zonlicht in de lens, is een piepklein stipje te zien. Je moet zoeken om het te vinden. De aarde. That’s here. That’s home. That’s us, schreef Sagan in een prachtige bespiegeling bij die fameuze foto.

Aan het eind van het jaar is het altijd goed om even te relativeren. Om van een afstandje te kijken naar onze eigen bijdrage aan deze kleine blauwe planeet. Doen we er nog toe, in een wereld die zo sterk in verandering is? We trapten dit jaar de Accountantsdag (de eerste editie sinds eind 2019) af door te laten zien hoe de wereld de tussenliggende drie jaar op zijn kop is gezet. Door een pandemie, oorlog aan de rand van Europa, geopolitieke spanningen en de snelle klimaatverandering. Onze blauwe planeet zucht en steunt onder de gevolgen van ons handelen; gevolgen die inmiddels in hoog tempo zichtbaar en voelbaar worden.

Laten we de snelheid daarvan niet onderschatten; we praten over decennia, niet over eeuwen. De aarde is ruim 4,5 miljard jaar oud. Wie dat vertaalt naar 24 uur, moet beseffen dat de mensheid daarvan pas de laatste drie seconden deel uitmaakt. En in slechts een fractie van die drie seconden tonen we ons zeer vaardig in het beschadigen van de planeet en het uitroeien van talloze plant- en diersoorten. Inmiddels krioelen we met acht miljard medeburgers over de aarde, vier keer zoveel (!) als een eeuw geleden. Om die mensen allemaal te voeden, te laten wonen en voort te bewegen, grazen we de aarde in hoog tempo kaal. Tot de wal het schip zal keren. Het geruststellende idee is dat, hoe het de mensheid ook vergaat, de aarde veerkrachtig zal blijken en zich zal weten te herstellen. Tijdens de coronapandemie verschenen al rap de eerste wilde dieren in de toen even verlaten stadscentra. Er zwommen weer vissen in de wateren rondom Venetië.

Alle beetjes helpen ondertussen bij het behoud van een leefbare planeet. Vanaf 1 januari treedt voor de eerste groep beursgenoteerde bedrijven de Europese duurzaamheidsrichtlijn CSRD in werking. Het is aan accountants om op basis daarvan die ondernemingen bij de les te houden, als het om duurzaamheid gaat. Laten we ons best daarvoor doen, niet bang zijn om de vinger op een zere ESG-plek te leggen. Laten we als beroep bijdragen aan een rechtvaardiger, duurzamer wereld. Zodat de aarde achteraf kan zeggen: Aan die accountants heeft het niet gelegen. Laten we zuinig zijn, op dat kleine blauwe stipje in dat onmetelijk grote heelal. That’s home. That’s us.