Nieuws 21 december 2022

NBA evalueert toepassing Standaard 700 over fraude

Het is belangrijk meer zichtbaar te maken wat accountants aan continuïteit en fraude doen, zodat stakeholders zich daarover een oordeel kunnen vormen. Maar verplicht rapporteren over waarnemingen en uitkomsten in de controleverklaring is "nu niet passend", stelt het NBA-bestuur op basis van onderzoek.

In december 2021 is een aanpassing van Standaard 700, over rapporteren over fraude en continuïteit, goedgekeurd door het NBA-bestuur. Bij de invoering daarvan werd het rapporteren van de uitkomsten van de controle en waarnemingen van mogelijke fraude niet verplicht gesteld, maar wel aangemoedigd. Ook werd besloten om eind 2022 te evalueren of dat alsnog verplicht moet worden gesteld.

Onderzoek

De NBA heeft onderzoek gedaan naar de toepassing van Standaard 700 door oob-accountantsorganisaties en naar de rapportering over fraude in controleverklaringen bij oob's over 2021. Oob-accountantsorganisaties waren over verslagjaar 2021 al verplicht om bij oob's daarover te rapporteren.

Uit de onderzoeken blijkt onder meer dat het rapporteren leidt tot "meer en betere fraudediscussies in het controleteam en meer en goede gesprekken tussen accountant en cliënt over frauderisico's en de beheersing hiervan" door de onderneming, aldus de NBA. De aandacht voor fraude is hierdoor toegenomen, zowel bij de gecontroleerde partij als bij de accountant.

Over verslagjaar 2021 is door oob-accountants beperkt gerapporteerd over uitkomsten van de controle en waarnemingen naar aanleiding van vermoede fraude. In nagenoeg alle fraudesecties is wel een zogenaamde overall uitkomst gerapporteerd, waaruit blijkt dat de controle niet heeft geleid tot aanwijzingen voor fraude die tot materiële onjuistheden in de jaarrekening zou kunnen leiden.

Alle oob-accountantsorganisaties ondersteunen het rapporteren over waarnemingen en uitkomsten en zullen die voor verslagjaar 2022 zoveel mogelijk gaan volgen. Dat moet de transparantie over fraude in de controleverklaring verder ten goede komen.

Geheimhouding

Geheimhouding en vertrouwelijkheid worden door accountants als belangrijke belemmering voor transparant rapporteren genoemd. Voor alle wettelijke controles gaan accountants verplicht rapporteren over frauderisico's en werkzaamheden, terwijl de gecontroleerde organisatie nog geen rapportageplicht kent.

De NBA onderzoekt momenteel de regelgeving rondom vertrouwelijkheid en geheimhouding, om te bezien waar die belemmerend werkt voor het melden van eventuele bevindingen en of die regelgeving kan worden aangepast. 

Het NBA-bestuur stelt dat rapporteren over het onderwerp fraude in de controleverklaringen de aandacht voor fraude vergroot, niet alleen bij accountants maar ook bij gecontroleerde organisaties.

Accountantsorganisaties met een reguliere vergunning gaan over verslagjaar 2022 voor het eerst ook over fraude rapporteren in controleverklaringen. Aanpassing van Standaard 700 ten aanzien van het verplicht rapporteren over waarnemingen en uitkomsten van de controle is mede om die reden nu nog "te vroeg" en "niet passend", aldus de NBA.

Transparantie

Het NBA-bestuur beveelt accountants aan, gecontroleerde entiteiten ertoe aan te zetten zelf transparant te zijn over fraude, frauderisico’s en frauderisicomanagement en over de afhandeling van eventueel door de accountant gesignaleerde vermoedens van fraude.

Het voorkomen, opsporen en bestrijden van fraude in organisaties is een gezamenlijke verantwoordelijkheid van alle betrokkenen. Dat stelt de NBA ook in haar jongste publieke managementletter (PML), getiteld 'Scherp op fraude'.

• NBA-onderzoek toepassing standaard 700 – Fraude: waarnemingen en uitkomsten