Veel verkiezingsprogramma's voldoen niet aan minimumnormen van de rechtsstaat
Net als bij eerdere verkiezingen heeft een commissie van de Nederlandse orde van advocaten (NOvA) de verkiezingsprogramma's van de Tweede Kamerverkiezingen getoetst op rechtsstatelijkheid. Tien van de achttien partijprogramma's bevatten voorstellen die de toets aan de minimumnormen van de rechtsstaat niet doorstaan.
Het is de vierde keer dat de NOvA onderzoek laat doen naar de rechtsstatelijkheid van verkiezingsprogramma's. Bij de laatste verkiezingen in 2021 voldeden zeven van de veertien partijprogramma's niet aan de normen van de rechtsstaat, nu zijn dat er tien van de achttien: VVD, NSC, BBB, CDA, PVV, BVNL, DENK, FvD, JA21 en SGP.
De commissie zag dat veel partijen stilstaan bij de risico's van een bedrijfsmatig en anoniem optredende overheid, in het licht van de toeslagenaffaire en de Groningse aardbevingsschade. De wens dat de overheid weer regie neemt op terreinen zoals zorg, huisvesting of de arbeidsmarkt komt bij verschillende partijen terug. De roep om versterkt toezicht op talloze gebieden getuigt ook van het belang dat menige partij heeft voor de zorg van de overheid voor de publieke zaak, aldus de NOvA.
Bezorgd
De commissie is positief over de aandacht van veel partijen voor de Grondwet, maar is bezorgd waar het gaat over het waarborgen van fundamentele rechten en vrijheden van alle burgers. Dat geldt ook voor de zekerheid van een eerlijk proces en effectieve toegang tot de rechter voor iedereen.
Bij vraagstukken rondom migratie en georganiseerde misdaad komt de rechtsstaat, ook internationaal, het eerst onder druk te staan. Dan moeten oplossingen worden gekozen die de rechtsstaat zelf niet ondermijnen, benadrukt de NOvA. "Voorstellen die de toegang tot het recht voor bepaalde groepen willen beperken, doen zelf de rechtsstaat geweld aan."
De Tweede Kamerverkiezingen zijn op 22 november aanstaande. In totaal zijn er dan 26 partijen verkiesbaar.
NOvA-rapport: 'De partijprogramma’s voor de verkiezingen 2023 rechtsstatelijk?'
Gerelateerd
Nederlandse rechtsstaat verder gezakt op internationale ranglijst
Nederland is in enkele jaren gedaald van de vijfde naar de negende plek op de wereldwijde Rule of Law Index, een internationale ranglijst die de mate van rechtsstatelijkheid...
Orde van Advocaten: plannen van veel politieke partijen in strijd met de rechtsstaat
Een recordaantal partijprogramma’s voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober bevat voorstellen die een risico vormen voor de rechtsstaat, of daarmee regelrecht...
Belgische advocaat-generaal ontslagen wegens examenfraude
Een advocaat-generaal van het parket in het Belgische Gent is ontslagen omdat hij vragen van het magistratenexamen zou hebben doorgespeeld aan een advocaat-stagiair....
Private equity vraagt om nader onderzoek
De advocatuur gaat onderzoek doen naar alternatieve bedrijfsstructuren. Nu private equity bij accountantskantoren oprukt, verdient zo'n initiatief wellicht navolging...
Advocatuur laat onderzoek doen naar alternatieve bedrijfsstructuren
De Nederlands orde van advocaten (NOvA) heeft een commissie onder leiding van prof. dr. Jaap Winter gevraagd om onafhankelijk onderzoek te doen naar alternatieve...