Nieuws 13 juni 2023

Banken slagen er onvoldoende in tegoeden 'foute' Russen te bevriezen

Nog altijd lukt het een derde van de banken en andere financiële instellingen onvoldoende om Russische tegoeden op de sanctielijst op te sporen en te bevriezen. Dat stelt Nieuwsuur, op basis van onderzoek door De Nederlandse Bank (DNB).

DNB nam 31 financiële instellingen onder de loep die de sancties tegen Rusland moeten uitvoeren, zo meldt de actualiteitenrubriek. De onderzochte instellingen behoren alle bankrekeningen en andere tegoeden van Russen op de sanctielijst te kunnen vinden, maar slagen daar niet in.

Op de sanctielijsten van de EU, uitgevaardigd na de Russische inval in Oekraïne, staan in totaal 1473 personen, naast 207 organisaties zoals wapenfabrikanten en de Russische Centrale Bank.

Kleuterschoolfouten

Volgens Maarten Gelderman, DNB-divisiedirecteur Toezicht, verschillen de uitkomsten bij de banken en verzekeraars soms flink. Het opsporen van bezittingen van Russen op de sanctielijst blijkt in de praktijk ingewikkeld, soms door simpele oorzaken als spelling. "Je kan bijvoorbeeld Poetin schrijven maar ook Putin. Vind je die allebei?”, aldus Gelderman tegenover Nieuwsuur. “De slechtste partij vindt hier maar 24 procent, dus die moet dat echt verbeteren." Volgens een betrokken advocaat zijn dat soort oorzaken “echt kleuterschoolfouten”.

De Nederlandse Vereniging van Banken (NVB) meent juist dat banken het bevriezen van tegoeden goed op orde hebben, maar dat er uitdagingen spelen bij het uitvoeren van sancties, mede vanwege de "snelheid en complexiteit van de taken die de banken moeten uitvoeren", aldus Nieuwsuur.

De actualiteitenrubriek memoreert dat het bevriezen van bankrekeningen en tegoeden na de eerste sancties in ons land aanvankelijk erg moeizaam liep; in de eerste maand kwam Nederland niet verder dan zes miljoen euro aan bevriezingen, waar andere EU-landen al snel miljarden aan bevriezingen rapporteerden.

Blijven steken

DNB heeft de banken die onvoldoende scoren een laatste waarschuwing gegeven. “Wie over een paar maanden nog geen voldoende haalt, krijgt te maken met formele maatregelen”, aldus Nieuwsuur.

Nadat de teller in het voorjaar van 2022 opliep naar 640 miljoen euro, is de bevriezing van Russische tegoeden in Nederland sindsdien blijven steken. Momenteel is de stand 644,5 miljoen euro, terwijl in de hele EU inmiddels ruim tweehonderd miljard aan tegoeden is bevroren.

De Europese Unie heeft sinds de Russische inval in Oekraïne in februari 2022 in totaal tien sanctiepakketten aan Rusland opgelegd; het tiende pakket ging eind februari van dit jaar in. Sinds het zesde sanctiepakket, dat begin juni 2022 van kracht werd, is ook het leveren van accountantsdiensten aan Rusland verboden.