Ook andere oob-kantoren onderzoeken mogelijke examenfraude
In navolging van KPMG doen ook de andere oob-accountantsorganisaties onderzoek naar mogelijke fraude met toetsingen. Dat gebeurt op verzoek van toezichthouder Autoriteit Financiële Markten (AFM).
Dat melden zowel NRC als het FD, die na de berichtgeving over de examenfraude bij KPMG ook navraag deden bij BDO, Mazars, PwC, Deloitte en EY. De vijf oob-kantoren bevestigen dat ze gehoor geven aan een eerder verzoek van de AFM uit december vorig jaar. Tegelijk stellen ze "geen signalen te hebben dat er iets mis zou zijn bij hen", aldus het FD.
Toezichthouder AFM vroeg de oob-kantoren eind 2022 om te onderzoeken of intern mogelijk sprake was van examenfraude, na berichtgeving over een klokkenluidersmelding hierover bij KPMG. PwC meldt een eigen intern onderzoek te zijn gestart, dat naar verwachting voor het eind van het jaar afgerond zal zijn. Het onderzoek staat onder toezicht van zowel de advocaat als de rvc van het kantoor en kijkt terug tot 2017, meldt het FD.
EY stelt tegenover NRC "volop bezig" te zijn en verwacht ook afronding voor eind 2023. Deloitte, Mazars en BDO zijn eveneens eigen onderzoeken gestart, maar kunnen nog niet aangeven wanneer de uitkomsten daarvan worden verwacht. BDO-bestuursvoorzitter René Nelis wil tegenover het FD weinig zeggen over de uitkomsten van het onderzoek bij KPMG, maar dat de zaak niet goed is voor het aanzien van de sector "is duidelijk".
'Achter de fanfare aan'
Volgens Stefan Peij, directeur van de Governance University, is de examenfraude bij KPMG mogelijk "het topje van de ijsberg", zo stelt hij tegenover BNR Nieuwsradio. Hij vindt het positief dat KPMG heeft gekozen voor diepgaand en breed onderzoek en "volledige transparantie". Ook extern toezicht op het onderzoek is een goede keus van KPMG. De andere oob-kantoren lopen nu "achter de fanfare aan", meent Peij.
Hij zoekt de oorzaak in de "prestatiecultuur" bij accountantskantoren, waardoor zulke toetsingen bij medewerkers onder tijdsdruk kunnen komen "en dan gaan ze afkijken". Peij heeft daardoor "bijna meer sympathie voor de fraudeurs en minder voor de mensen die die druk opleggen".
'Systeem deugt niet'
Nyenrode-hoogleraar Marcel Pheijffer stelt tegenover BNR dat "het hek van de dam is", als accountants gaan "rommelen en sjoemelen" met eigen examens. Dat schaadt zowel de reputatie van het beroep als de integriteit van de betrokkenen. "Die reputatie zit nu een smet op, maar dat is tijdelijk en zal in de toekomst wellicht weer worden weggepoetst. Maar de mensen die het aangaat hebben écht een integriteits-issue."
VU-hoogleraar Eric Bartelsman noemt het tegenover BNR "een beetje triest" dat accountants, die juist zijn aangesteld om te zorgen dat informatie klopt, hun eigen handelen niet goed uitvoeren. Volgens Pheijffer bewijzen de incidenten rondom examenfraudes, zowel nationaal als internationaal, dat het huidige "wat naïeve" systeem, dat uitgaat van vertrouwen op de eerlijkheid van de accountant, "niet deugt".
Inmiddels publiceren diverse media, waaronder grote kranten als NRC en de Volkskrant, vervolgartikelen en columns over de examenfraude bij KPMG. "De time squeeze die Van Boxtel noemde, geldt voor de hele beroepsgroep, die daardoor de neiging heeft om op andere manieren te zoeken naar de antwoorden op examenvragen", aldus Volkskrant-columnist Peter de Waard.
Gerelateerd
NBA informeert ook reguliere vergunninghouders over criteria examenfraude
In een nieuwe brief, gericht aan alle accountantskantoren met een reguliere AFM-vergunning en meer dan drie accountants, geeft de NBA aan wat die kantoren kunnen...
Jaarcijfers PwC: 4,5 procent omzetgroei, erkenning van examenfraude
PwC Nederland heeft de jaarcijfers gepresenteerd, evenals het Transparantieverslag. De organisatie is in het verslagjaar 2023/2024 met 4,5 procent gegroeid. Een...
NBA-voorzitter: 'Ik wil geen heksenjacht'
De NBA heeft onlangs een nieuwe brief gestuurd aan de zes oob-accountantsorganisaties over de examenfraude. Accountant.nl spreekt daarover met NBA-voorzitter Kris...
Vertrekkend EY-topman Davidson: EY nam al eerder maatregelen tegen examenfraude
EY heeft de afgelopen jaren al maatregelen genomen tegen examenfraude, nog voordat toezichthouder AFM eind 2022 vroeg om een onderzoek. Dat maakt het lastiger om...
Omzet Deloitte Nederland groeit naar bijna 1,4 miljard euro
De omzet van Deloitte in Nederland is in het boekjaar 2023/2024 met 2,5 procent gestegen naar een totaal van bijna 1,4 miljard euro. Het onderzoek naar examenfraude...