Nieuws 16 juni 2025

Rekenkamer: Basisschoolleraren zijn bijna dag per week kwijt aan administratie

Leraren besteden elke week zes tot acht uur aan administratie. Een derde van de leraren overweegt een andere baan te zoeken. Voor ruim een kwart van hen is administratie daarvoor de belangrijkste reden.

Dat blijkt uit het rapport 'Hoeveel tijd mag het kosten?' van de Algemene Rekenkamer, over administratieve lasten in het basisonderwijs. Gemiddeld besteden leraren bij een voltijdsaanstelling elke week zes tot acht uur aan administratie, met pieken in verschillende perioden in het jaar.

Dat aantal uren ligt hoger dan in andere landen. Het Verenigd Koninkrijk, België en Australië zitten op iets meer dan vier uur per week, aldus de rekenkamer. Veel Nederlandse basisschoolleraren geven aan niet al hun werk af te krijgen tijdens werktijd en doen dit dus deels in hun vrije tijd.

Baan wisselen

Een derde van alle leraren geeft aan te overwegen van baan te willen wisselen. Ruim tachtig procent van hen geeft daarvoor de administratieve taken aan als één van de redenen. Voor een kwart van hen is het zelfs de belangrijkste reden.

Bij alle grote administratieve taken weten leraren wel waarom ze de informatie moeten bijhouden en staan ze daar ook achter. De vraag is tegelijk of de opbrengsten van de administratie opwegen tegen de tijd die het leraren kost. Andere belangrijke zaken kunnen in het geding komen, zoals het begeleiden van kinderen.

Schrappen van overheidsregels helpt niet

Een bekende politieke reflex om administratieve rompslomp tegen te gaan, is om op zoek te gaan naar administratieve taken die kunnen worden geschrapt. Maar dit gaat op basisscholen niet helpen, meent de rekenkamer. Er zijn nu al weinig wettelijke verplichtingen gesteld aan de administratie die leraren moeten doen.

Bovendien biedt het schrappen van regels geen garantie dat het daadwerkelijk leidt tot het verdwijnen van de administratie. Zo is het maken van handelingsplannen bijvoorbeeld al jaren niet meer verplicht, maar op bijna alle scholen uit het onderzoek worden die nog steeds gemaakt, omdat ze ingeburgerd zijn geraakt op scholen.

Geen simpele oplossingen

Er zijn geen simpele oplossingen voor het terugdringen van de administratieve lasten voor leraren, erkent de rekenkamer. Wel kunnen verschillende partijen helpen, elk vanuit hun eigen rol. Zo kan de staatssecretaris een realistische inschatting en leidraad maken van de administratieve lasten die beleid voor leraren met zich meebrengt. Dat vraagt om een bewustere afweging tussen de opbrengsten van een maatregel en de daarbij komende administratieve lasten.

Scholen kunnen ook zelf explicieter de baten en lasten van administratie tegen elkaar afwegen. Schoolbesturen kunnen helpen door te bepalen welke administratie de moeite waard is om te handhaven. Ze kunnen ook goede voorbeelden delen en stimuleren dat scholen van elkaar leren, meent de rekenkamer.