Opinie 22 mei 2014

Verschil anders waarderen

Het gonst dat het een lieve lust is, binnen en buiten de beroepsgroep. Dat merk ik het beste doordat mensen die zich doorgaans niet zoveel interesseren voor de financiële dienstverlening, zelfs al aan mij gaan vragen of het nog goed komt.

Maar een opmerking heeft mij vooral beziggehouden. En die komt uit de opinie van Jan Bouwens 'Balkenendenorm verlaagt kwaliteit werk accountants'. Daarin staat de volgende zinsnede: "Het is toch niet geheel onredelijk om aan te nemen dat accountants met de grootste verdiencapaciteit ook de meest getalenteerde accountants zijn".

Laat ik vooropstellen dat Jan Bouwens volgens mij een zeer redelijk mens is - dit op basis van wat ik lees - en dat ik dus wel uitkijk om hem van onredelijkheid te beschuldigen hier. Het gaat natuurlijk om de aanname in het tweede deel van zijn uitspraak. En dat heeft te maken met de alom heersende gedachte dat als je veel geld verdient, je dus wel meer getalenteerd zal zijn dan een ander.

Ik denk dat dat he-le-maal niet waar is.  

Mij valt op dat de anders getalenteerde professional - waarom zouden we überhaupt een rangschikking willen op dit punt, jullie hebben juist psychologische diversiteit aan oplossingsstijlen nodig bij complexe problemen - kiest voor een ander pad.

Hij of zij bedankt vriendelijk voor het partnerschap (als hij al gezien wordt als geschikt) omdat hij of zij weet binnen dat gremium niet gelukkig te worden met dat wat hij of zij meebrengt aan talent. Ben je dan minder getalenteerd of getuigt dat van een zeer gezond zelfinzicht?

Ik ben een aantal jaren geleden gevraagd te adviseren bij een partnerfirma.  Hun probleem bestond er uit dat hun populatie partners, om maar met Jeroen Smit te spreken in DWDD, een all white, middle aged clubje was dat qua persoonlijkheid verdacht veel op elkaar leek.

Ze wisten geen vrouwelijke partners aan zich te binden (die renden gillend weg na een aantal maanden testosteron-overkill) en na een voortvarende start van de firma met enkel klimmende cijfers, stagneerde de omzet. Wat nu?

De opdracht was niet mijn pakkie an, ik blijf graag weg van gender issues, alhoewel ik nu nog kan grinniken bij het idee dat ze een vrouw zouden gaan inhuren die dan aan hen moest gaan uitleggen hoe ze het een beetje leuker konden maken voor vrouwen. Maar goed, uiteindelijk ging de omzet zo hard naar beneden dat ze besloten ‘alle zeilen bij te zetten' en nog harder te gaan rennen. Wat - heel gek - niet meer hielp. Hun ‘talent' deed hen de das om.

Het talent om in korte tijd klanten binnen te halen, iets te veroveren op de wereld, je concurrenten te slim af te zijn, is maar een kant van de medaille, maar wel de kant waarmee je in deze maatschappij het meeste geld verdient.

Uitgroeien tot een bestendige, kwalitatief hoogstaande firma? Daarvoor heb je ook de wat rustiger types nodig, die diepgaand nadenken, met regelmaat op de rem staan omdat zij risico's zien die anderen voor het gemak wegwuiven (dat was nou reuze handig geweest bij de 27 (!) partners en hun privébelegging) en investeren in de sociale cohesie van een organisatie. Geen sprinters, maar betrouwbare dieseltjes.

Dat talent levert doorgaans minder pecunia en minder macht op maar is zeer van belang en doet niet onder voor wat doorgaat als 'meest getalenteerd'.

Om dat gemis enkel via de vrouwelijke lijn in te vullen - meer empathie, een luisterend oor en al die andere aan vrouwen toegeschreven kwaliteiten - is trouwens ook onverstandig. Dat veroorzaakt uiteindelijk alleen maar scherpere breuklijnen ("die vrouwen willen altijd alles bespreken, zucht").  

Het begint met te waarderen, ook financieel, dat je verschillende talenten nodig hebt om op langere termijn als collectief  verder te komen. Er zijn zat mannen die rustig, sociaal en beschouwend van aard zijn en gelukkig ook meer dan genoeg vrouwen die je van het dak af blazen.

Zelden heb ik alle poten in één schaap verenigd gezien.