Opinie 08 augustus 2014

Culinaire bespiegelingen

De politiek heeft voor het accountantsberoep 'hete soep' opgediend. De sector moet laten zien op welke wijze de kwaliteit van de accountantscontrole in de toekomst wordt verbeterd.

Het alom bekende spreekwoord stelt dat de soep uiteindelijk niet zo heet zal worden gegeten.

Ik vraag me echter af of dat ook ditmaal opgaat. Mijn verwachting is dat politiek en vele beroepsgenoten in september geen genoegen zullen nemen met 'Gazpacho', de befaamde 'koude Spaanse soep'.

Stuurgroepvoorzitter Huub Wieleman ervaart de politieke opdracht er als eentje 'die moet worden klaargestoomd in een snelkookpan'. Tijdtechnisch bezien wel een begrijpelijke opmerking, mede rekening houdend met de zomervakantie.

Daartegenover staat dat de politiek recent duidelijk heeft aangegeven waaruit de 'maaltijd' in september dient te bestaan: governance, aansturing en verdienmodel. Niet meer, maar zeker niet minder. Het snufje 'zout' en 'peper' bestaat in dit geval uit 'kwaliteit' en 'onafhankelijkheid'.

Bovendien staan er vele recepten panklaar en deze zijn reeds door accountantskoks van deze zomer gespot. Caspar Segers, een van de koks uit de werkgroep, stelt immers: "Wat ik er nu wel over kan zeggen is dat we zien dat we de afgelopen weken op Accountant.nl en in andere media niet worden verrast door ideeën of oplossingen die binnen de werkgroep niet ook al de revue hebben gepasseerd, zijn bediscussieerd en al dan niet op enigerlei wijze hun weg naar het conceptrapport hebben gevonden."

Anders gezegd: de problematiek waar we over spreken is niet nieuw, veel feiten zijn bekend, de dogma's die we ter discussie moeten stellen ook, en zelfs vele oplossingsrichtingen liggen gereed.

Het ingrediënt waaraan het de accountantssector, nationaal en internationaal, tot op heden aan heeft ontbroken is de ‘lef, moed en durf' om eigenstandig en zonder druk van buitenaf tot veranderingen te komen. Ofwel: een gebrek aan leiderschap, zelfreinigend en zelfcorrigerend vermogen. Dat is dan ook het meest essentiële dat de NBA-koks nu moeten tonen.

Daarom is het jammer dat stuurgroepvoorzitter Wieleman het volgende stelt: "Een opdracht waarbij straffe maatregelen 'voor de bühne' moeten wedijveren met realistische, genuanceerde oplossingen die om meer tekst en uitleg vragen."

Het 'zomergerecht' is immers niet voor de bühne maar louter in het belang van een toekomstig accountantsberoep waarin die 'bühne' gelooft en waaraan het waarde hecht. Lijfsbehoud. Een opdracht vol eigenbelang dus.

Voorts: er is al heel veel (eigenlijk: te veel) tijd geweest om na te denken over 'realistische en genuanceerde oplossingen'. De problemen die we heden oplossen zijn immers niet van recente datum. ‘Tijd' nu als relevant argument naar voren brengen is dan ook niet sterk.

Tot nog toe getuigen de diverse uitingen van werk- en stuurgroepleden nog weinig van leiderschap. Veeleer passen termen als 'zoekend' en ‘defensief'. Uiteraard is er respect voor hun inzet en bereidheid om een moeilijke taak op zich te nemen. Dat mag echter niet afleiden van waar het nu echt om gaat.

Het vragen om een 'eerlijke kans', mede aan 'een regiment sterrenkoks dat zich verdringt aan de kookplaat om het resultaat' van het nog op te dienen gerecht 'te mogen proeven', klinkt mij toch vooral als een smeekbede vooraf om coulance in de oren.

Onnodig indien met een stuk wordt gekomen - en dat is de ambitie - dat de politieke soep eetbaar en smaakvol maakt. Dat behoeft dan niet eens een culinair hoogstandje te worden: een eenvoudige edoch voedzame maaltijd zou zelfs kunnen volstaan.

Erwtensoep wellicht? Of culinair verfijnde: een zalm-mosterd soep? Of gewoon een goed gevulde pan groentesoep (met balletjes!)?