Opinie 09 november 2015

Oob-besluit moet van de markt afhangen, niet van kantoor

Juist de Rabobank had beter moeten weten. In zijn Commercial Services Update twijfelt de bank aan het nut voor middelgrote accountants om de oob-status aan te houden. Daarmee gaan de rekenaars voorbij aan het belang van de markt. Die markt verdient keuzevrijheid en die wordt, als het aan de minister ligt, ook groter.

In de discussie over het nut van de oob-vergunning wordt vooral gerekend: hoeveel omzet staat tegenover hoeveel investeringen? Dat is in het algemeen heel zinvol, maar gaat in dit geval voorbij aan de maatschappelijke noodzaak om voldoende keuze te bieden.

'In het publiek belang' is ontstaan naar aanleiding van maatschappelijke onrust over financiële en -integriteitsschandalen. Doel van de verbetermaatregelen die in dit kader zijn opgelegd, is kwaliteitsverbetering en een cultuuromslag. Beide zijn belangrijk voor zowel opdrachtgevers als hun omgeving.

Terecht neemt de aandacht van stakeholders toe voor de maatschappelijke betrokkenheid van dienstverleners in het algemeen en van accountants in het bijzonder. Daarvoor is keuzevrijheid nodig tussen kantoren die verschillen in omvang, aanvliegroute en achtergrond.

Maatschappelijke doelstelling

De negen oob-kantoren hebben een uiteenlopende signatuur wat betreft eigendomsstructuren, internationale oriëntatie en dergelijke. 'Mijn' accon avm is uit de coöperatieve wereld voortgekomen, kent alleen werknemers en heeft als eigenaar een stichting zonder winstdoelstelling.

Onze opdrachtgevers in de controlepraktijk zijn bovengemiddeld vaak maatschappelijke instellingen en grote familiebedrijven met een langetermijnvisie en nuchtere bedrijfscultuur. Zij slaan aan op deze achtergrond en bedrijfscultuur. Dat is commercieel prettig, maar veel wezenlijker is de fundamentele keuzevrijheid die hiermee wordt geboden.

Juist vanwege onze maatschappelijke doelstelling is het ons mogelijk de investeringen in oob-status te dragen als kleine dienstverlener op dit gebied. Toegegeven, de inspanningen zijn fors en moeten snel worden gepleegd - het oordeel van de AFM over ons voortgangstempo was duidelijk - maar vanuit de bedrijfsdoelstelling zijn deze logisch.

Uitbreiding

Het gelijk van middelgrote kantoren die investeren in hun oob-status wordt ondersteund door de minister. Die gaf eerder dit jaar aan meer organisaties aan te gaan wijzen als organisaties van openbaar belang. Op dit moment zijn er ruim 1.200 'oob-plichtige' organisaties; dat worden er fors meer. Bijvoorbeeld academische instellingen en woningcorporaties zijn bij uitstek 'maatschappelijke organisaties'. Van hen mag worden verwacht dat zij oog hebben voor zowel kwaliteit als achtergrond van de accountants die zij moeten selecteren.

De oob-status is een zichtbaar symbool van de kwaliteit van een accountantsorganisatie en is de inspanningen en investeringen waard. Om bedrijfseconomische redenen op de lange termijn, maar ook vanwege het maatschappelijk belang waar we het uiteindelijk allemaal voor doen.