Opinie 27 oktober 2017

Kwaliteit van drukwerk

Jaren geleden was ik, als docent AO en organisatiekunde, verbonden aan de opleiding 'Staf en kader' van Stivako, de stichting die toen nog vakopleidingen voor de grafische industrie verzorgde. Tegenwoordig richten ze zich op de creatieve industrie, maar aan de website te zien is dat ongeveer dezelfde sector.

Ik heb zelf geen achtergrond in de grafische sector en dus vroeg ik de studenten of iemand me eens een rondleiding door een drukkerij wilde bezorgen. Ik wilde graag een beetje gevoel krijgen bij het soort bedrijven waar de cursisten vandaan kwamen. 

Bij zo’n rondleiding kreeg ik twee versies van hetzelfde drukwerk in handen. De ene was goed, de andere niet. Ik zag geen enkel verschil. Na wat gelach om mijn onnozelheid kreeg ik een vergrootglas en uitleg, zodat ik nu toch wel zou zien dat de ene versie goed was en de andere niet. Ik zag nog steeds geen verschil. 

Bij de volgende les was de ervaring al gedeeld, want de hele groep trakteerde me op hoongelach. Dat ik het verschil tussen kwaliteitswerk en een mislukking niet zag was hilarisch voor de dames en heren. Misschien hadden ze gelijk.

Toch heb ik ze maar wat vragen teruggegeven:

• Ben ik de enige die het verschil niet kan zien, of is het veeleer regel dat gebruikers van hun product simpelweg een andere, in hun ogen lagere, kwaliteitsnorm hebben dan zij?
• Wat kost het voor een drukker, en dus zijn klant, om kwaliteit te leveren die alleen de drukker herkent?
• Wat zou het kosten als je als norm zou beginnen bij je gebruikers, in plaats van bij je eigen technische vaardigheden?

In diezelfde les kwamen we te spreken over het risico van een voor gebruikers irrelevante kwaliteitsnorm. Het was in de periode dat onze kinderen werden geboren. Dat viel aardig samen met de periode waarin betaalbare inktjetprinters op de markt kwamen die zo goed waren dat je daarmee een heel fatsoenlijk geboortekaartje kon printen. 

Mijn cursisten vonden het simpelweg lachwekkend dat ik overwoog mijn geboortekaartjes niet bij de lokale drukker te laten maken, maar zelf te printen. De meesten konden zich niet voorstellen wat binnen enkele jaren toch de bittere werkelijkheid zou worden: een belangrijk deel van de grafische sector stond op het punt te worden weggevaagd. 

De drukkers die zich druk maakten om een grafische kwaliteit die irrelevant was voor gebruikers, maar intussen wel fouten maakten in afspraken, in klantvriendelijkheid, in individuele benaderingen, hadden daarvan ongetwijfeld het snelst te lijden. Maar zeker niet als enige.