Opinie

Tuchtrechtspraak heeft ook in hoger beroep accountant nodig

Kijkt de rechter wel voldoende naar de feiten? Ik heb elders geschreven dat dit niet altijd zo is, omdat rechters minder getuigen oproepen en advocaten korter moeten pleiten. Maar is dat ook zo bij de tuchtrechter voor accountants?

Ik volg de accountantstuchtrechtspraak al enige jaren en schreef er een boek over. Ik heb nooit signalen gezien dat er gebreken zijn in de fact finding. Maar onlangs meende een klager dat de Accountantskamer aan cherry picking had gedaan. Uiteraard was deze selectiviteit in het voordeel van de accountant geweest, die de dans ontsprong. De jurist van de klager nam zelfs veelvuldig het woord 'leugen' in de mond.

Aan een gepubliceerd vonnis kun je niet zien welke feiten buiten beschouwing worden gelaten. Daarvoor moet je dus op zijn minst de zitting bijwonen. Hoe zou de tuchtrechter in hoger beroep naar de feiten kijken? Ik pakte de zittingslijst van het College van Beroep voor het bedrijfsleven en vroeg de griffie om de zaaknummers van de uitspraken waartegen beroep was aangetekend. Gewapend met prints van die vonnissen ging ik naar de zitting.

Daar vielen mij een paar dingen op:

  • in de zaal bleven de vele stoelen voor het publiek leeg, behalve die onder mijn pantalon;
  • in beide zaken kregen de partijen aanzienlijk meer tijd om hun beroeps- c.q. verweerschrift toe te lichten dan gebruikelijk;
  • de leden van het college vertoonden ondanks het middaguur geen enkel teken van slaperigheid en volgden de betogen nauwlettend;
  • de vragen van het college verraadden dossierkennis en een professioneel-kritische houding.

Dat er ook in hoger beroep serieus naar de feiten wordt gekeken - althans in deze twee zaken naar het schijnt - stemt gerust in tijden van nepnieuws, halve waarheden, tunnelvisie en informatiebubbels.

Toch is de tuchtrechtspraak voor accountants in hoger beroep kwetsbaar. Dat bleek bijvoorbeeld uit de vaktechnische vragen. Want hoe moest die voorziening voor een precaire liquiditeitspositie nu in de jaarrekening worden verwerkt? En viel die voorziening nu wel of niet vrij nadat de verplichting was betaald in aandelen? De voorzitter en bijzitter vroegen het aan de enige accountant in de zaal: de beklaagde.

Het College van Beroep voor het bedrijfsleven is het enige tuchtcollege dat in hoger beroep uitspraak doet zonder leken. Er zit heel soms een jurist bij met een RA-titel. Maar ik vraag mij af of het niet verstandig is vaktechnische kennis aan boord te halen nu het college zelfstandig blijft voortbestaan.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Lex van Almelo is journalist.

Gerelateerd

4 reacties

Natasja de Louwere

Als regelmatige bezoeker van het CBB ben ik onder de indruk van de professionaliteit en vakkundigheid van dit college. Het college bestaat uit drie leden. De kwaliteit zou er niet onder leiden als een van hen ook accountant is. Twee goed lezende juristen lijkt mij voldoende. Ik ben voorstander. Ik denk dat de accountant over wie het gaat , zich mogelijk ook beter voelt met een vakgenoot in het college.
De zwaardere straf is inderdaad een heikel punt.

Mark Dongor

Beste Lex,

Ik snap je redenering op zich wel maar ben het er helaas niet zo zeer mee eens. Ik lees het vaker in de literatuur en interviews. En ook de voorzitter van de Ak maakt er met enige regelmaat direct of indirect een opmerking over. In eerste instantie de noodzaak van überhaupt accountants in een dergelijk rechtscollege. In de WTRA wordt gesproken over accountants of deskundigen die kunnen worden ingeschakeld als lid van de Ak. Structureel zijn het altijd accountants maar of ze nu altijd deskundig zijn ten aanzien van het onderwerp van geschil is nog maar de vraag. Ook hebben accountants de neiging om de regelgeving op een andere wijze te interpreteren. In veel gevallen meer naar de geest (en soms ook hun eigen geest) dan naar de letter. En uit diverse uitspraken kan je herleiden dat voorgenoemde zienswijze een rol heeft gespeeld bij de uitspraak en respectievelijk ook de maatregel.

Het CBb heeft een mijn inziens meer heldere benadering en richt het ook meer op de letter dan de (subjectieve) geest. Dat er geen accountants zijn wil nog niet zeggen dat ze niet deskundig zijn dan wel de deskundigheid niet in huis kunnen halen. Het voordeel van de benadering van het CBb is dat het de wetgever ook op scherp houdt. Leemtes in wetgeving worden sneller waargenomen en er is weinig ruimte voor subjectieve zienswijzen van accountants. Juristen lezen over het algemeen eenmaal beter dan accountants.

Waar ik wel voor zou pleiten is dat het CBb iets meer terughoudend is met het opleggen van een zwaardere maatregel dan dat de Ak heeft gedaan in eerste aanleg. Dit risico wat altijd boven het hoofd van een zaak hangt, leidt er toe dat gedaagde accountants niet snel geneigd zijn om in beroep te gaan. Terwijl de feiten en omstandigheden van de zaak toch om een nadere blik vragen van een andere rechters, maar dan zonder accountants als je het mij vraagt.

Lex van Almelo

Beste Nicolaas,
Dank. Lering en plezier voor iedere accountant - dat is precies wat ik hoop te bereiken. Voor de rest past mij bescheidenheid.

mvg

Lex


Lex

Nicolaas

Beste Lex,
Ik lees je artikelen altijd met veel belangstelling en plezier! Erg nuttig ook voor iedere accountant.

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.