Jij-bakken
"Eén van de spelregels van deze site is dat opinies niet bedoeld zijn voor het uitvechten van specifieke conflicten of het bewust uitlokken van emotionele reacties. We spelen de bal, niet de man. Dat geldt ook voor de commentaren. (…) Laten we ook in 2017 de degens kruisen op basis van inhoud en wederzijds respect."
Dat schreef uw dienstwillige redacteur op 16 januari van dit jaar. Ik plaatste een blogje onder eigen naam, als reactie op wat stevig oplopende discussies op de site in de weken ervoor. In dat blogje refereerde ik aan de spelregels voor het debat op deze site, met name aan artikel 5: "Accountant.nl is geen schandpaal en is niet de plek voor het uitvechten van specifieke conflicten door betrokken personen of het bewust uitlokken van emotionele reacties."
Het is goed om af en toe nog eens aan deze regel te herinneren. In het vuur van een discussie willen emoties nog wel eens een beetje oplopen. En dan wordt het verleidelijk om toch eerst de man te willen vloeren, in plaats van de bal te spelen. Zo af en toe vliegt er dus nog wel eens een welgemikte jij-bak door de reactiekolommen. De jij-bak, een niet-inhoudelijke reactie die door de Romeinen destijds tu quoque werd genoemd: 'jij doet het ook'. Dat moet jij nodig zeggen, met je fraaie betoog bij die opinie! Jij was destijds zelf toch ook zo'n zakkenvuller!?
Op de burelen van de redactie ploft vervolgens vaak een mailbericht van een vaste deelnemer aan het debat: "Redactie, doe er wat aan, verwijder die onbeschaamde sneer van de site." Onze redactie kan reacties verwijderen. Dat melden we altijd even aan de inzender ervan, want we hebben immers diens mailadres. Maar we proberen dat weghalen zoveel mogelijk te vermijden. Een wat scherpe uithaal in een verder redelijk inhoudelijk betoog, dat moeten we anno nu soms maar accepteren, zolang het niet grof, discriminerend, seksistisch of 'abject en infaam' wordt.
Veel websites van grote, gerespecteerde media worstelen met de interactie met hun achterban. Wat eerst een groot goed leek, de mogelijkheid voor lezers om direct te reageren op nieuws en opinies op sites als die van NRC, de Volkskrant en anderen, ging ten onder in een modderpoel van scheldpartijen en persoonlijke aanvallen; soms zo grof of bedreigend dat aangifte bij de politie moest worden gedaan. Conclusie van een betoog in NRC: "Als je lezers online wil laten reageren, wees dan héél streng en toegewijd, of doe het helemaal niet. Maar lang niet ieder medium heeft het geld, de mankracht en de ambitie om strak te modereren." Dus hebben de meeste nieuwssites de reactiemogelijkheid onder hun artikelen weer geschrapt.
Jammer, want die interactie kan veel opleveren. Kijk maar eens op de site van De Correspondent hoe inhoudelijk en waardevol reacties kunnen zijn. En dat zien we gelukkig ook nog steeds op Accountant.nl, deze barometer voor het sentiment binnen het accountantsberoep. Ga dus vooral door met het debatteren op deze site, maar weet dat we als redactie kritisch meelezen. Die jij-bak lucht misschien even op, maar draagt niks bij aan de polemiek waar we hier zo trots op zijn. Boosheid is een slechte adviseur. Even een rondje lopen en dan nog eens nalezen, die voorgenomen reactie. Even ademhalen voor u op de verzendknop drukt.
We spelen de bal en over het spel zelf is nog altijd meer dan genoeg te melden; ook door u, gewaardeerde lezer. Meng u in het debat. Maar denk daarbij af en toe ook aan de spelregels.