Lex van Almelo

Belangrijkste feiten

Een accountant-administratieconsulent heeft een accountantskantoor. Eén van zijn medewerkers richt met hulp van de accountant een administratiekantoor op, dat kantoorruimte huurt in het pand waar ook de andere medewerkers van het accountantskantoor zitten. De medewerker doet de werkzaamheden voor het administratiekantoor grotendeels in zijn eigen tijd, maar is tijdens zijn werk voor het accountantskantoor ook beschikbaar voor klanten van het administratiekantoor.

Twee ondernemers willen in 2015 in overleg met een adviseur een groothandel in LED-verlichting opzetten. De adviseur is een zakenrelatie van de accountant, die wordt uitgenodigd voor een oprichtingsbespreking in april 2015. De accountant zegt daar dat hij de diensten, die de ondernemers van hem vragen, niet kan verlenen en verwijst de twee naar het administratiekantoor, dat inderdaad voor de ondernemers aan de slag gaat.

In mei 2015 richt het administratiekantoor een investerings-bv op, waarvan dit kantoor de dga is. Medio december 2015 draagt het kantoor alle aandelen in de investerings-bv over aan één van de twee ondernemers, die de directeur wordt. De andere ondernemer ziet daar om financiële redenen van af. De investerings-bv richt in mei 2015 twee werkmaatschappijen op.

De accountant schiet de oprichtingskosten van de drie vennootschappen (1361,25 euro) voor, omdat het administratiekantoor nog geen eigen bankrekening heeft. De investerings-bv betaalt deze kosten begin augustus 2015 terug.

De accountant adviseert de medewerker over:

• diens rol bij de oprichting van de investerings-bv;
• bij de uitvoering van betalingen waarom de ondernemers hebben gevraagd;
• een fiscale kwestie.

Als de ondernemers en de medewerker hun samenwerking willen stoppen, helpt de medewerker hen met de afwikkeling: het administratiekantoor draagt de aandelen in de investerings-bv over en de medewerker maakt plaats voor een andere bestuurder.

In december 2015 laten de twee ondernemers de accountant en de medewerker weten dat zij een klacht tegen hen indienen bij de NBA. Volgens de twee hebben de accountant en de medewerker problemen veroorzaakt en zij vragen een tegemoetkoming in de kosten voor de oplossing van het probleem. De accountant wijst het verzoek af.

In januari 2016 dienen de ondernemers een klacht tegen de accountant in bij de Accountantskamer.

Klacht

De accountant:

a. omzeilt de wet;

b. gebruikt eigen personeel als zetbaas in een bv met winstbejag en macht als doel;

c. is niet betrouwbaar omdat hij beloftes niet nakomt;

d. heeft opdracht gegeven om de aandelenoverdracht te vertragen en frustreren;

e. heeft foutieve btw-aangiften laten indienen.

Oordeel

Klachtonderdeel e is gegrond; de andere klachtonderdelen zijn onvoldoende onderbouwd en daarom ongegrond.

Volgens de ondernemers heeft de accountant hen een foutieve btw-aangifte laten indienen. Ter onderbouwing van dit klachtonderdeel verwijzen de ondernemers weliswaar net als bij de andere klachtonderdelen simpelweg naar eerder genoemde bijlagen, zonder verdere toelichting. Maar bijlage 23 - een e-mail van de accountant aan de twee ondernemers - bevat een heldere en expliciete onderbouwing van het tuchtrechtelijk verwijt aan het adres van de accountant.

In de e-mail schrijft de accountant namelijk: “Ook nog belangrijk om te weten: de afdracht BTW 2^e kwartaal 2015 is berekend op € 8.741. Omdat er al uitkeringen naar personen waren gedaan was er geen saldo op de bank en heb ik besloten om de aangifte om € 141 te zetten. Blijft dus nog op korte termijn een correctie in te sturen van € 8.600 en dit nog te betalen. (...)”.

Volgens de Accountantskamer wijst de woordkeuze op een advies om bewust onjuiste aangifte te doen. De accountant heeft de aangifte weliswaar niet zelf gedaan en wilde met de te lage aangifte en een suppletieaangifte de liquiditeitsproblemen binnen de vennootschap oplossen. Met het advies om bewust te weinig omzetbelasting aan te geven en deze pas later af te dragen aan de Belastingdienst - die daarmee als externe financier werd gebruikt - heeft de accountant niet integer, niet vakbekwaam en onzorgvuldig gehandeld.

De accountant, die zich bij de Accountantskamer presenteerde als klankbord en coach voor de medewerker, had moeten adviseren een uitstelverzoek bij de fiscus in te dienen.

Maatregel

Berisping. De accountant heeft geadviseerd om bewust een verkeerde kwartaalaangifte omzetbelasting in te dienen en daardoor in strijd gehandeld met de fundamentele beginselen van integriteit en vakbekwaamheid en zorgvuldigheid. Een niet-integere handelwijze wordt een accountant in beginsel zwaar aangerekend. In deze zaak ging het echter om een gering bedrag en was het de bedoeling om het verschuldigde bedrag na een suppletieaangifte alsnog volledig te betalen. Daar staat tegenover dat de accountant eerder werd gewaarschuwd.

Annotatie Lex van Almelo

In 2010 kreeg de accountant een tik op de vingers vanwege verschillende slordigheden. Daarbij vond de Accountantskamer met name de gebrekkige documentatie niet vakbekwaam en onzorgvuldig. De tuchtrechter ging echter niet zo ver de handelwijze van de accountant niet integer te noemen.

Zes jaar later kan de Accountantskamer niet om dat oordeel heen. De houding van dat-trekken-wij-later-wel-recht valt niet in goede aarde, omdat daar een doelbewuste overtreding van de fiscale wetgeving aan voorafgaat.