Stuurgroep: Geheimhoudingsplicht accountant is niet absoluut
Vanuit de maatschappij is de roep om transparantie van accountants de afgelopen jaren luider gaan klinken. De geheimhouding zit echter vaak in de weg. De Stuurgroep Publiek Belang heeft daarover nu een discussienotitie uitgebracht. De geheimhoudingsplicht van accountants moet vertrouwelijkheid waarborgen, maar is niet absoluut.
Sommige belanghebbenden bij de uitkomsten van accountantscontroles zouden graag zien dat accountants opener zijn over wat zij aantreffen bij door hen gecontroleerde organisaties, aldus de opstellers van de discussienotitie. De in februari 2023 vernieuwde NBA-Handreiking 1118 moedigt accountants aan meer te vertellen op de aandeelhoudersvergadering. Maar volgens beleggersorganisatie Eumedion heeft die handreiking nog niet veel extra informatie opgeleverd tijdens het afgelopen AvA-seizoen.
Ook andere stakeholders en het maatschappelijk verkeer willen meer openheid van de controlerend accountant. Zo vragen curatoren om informatie uit controledossiers, om een eventuele schadeclaim te onderbouwen. En onderzoekscommissies vragen bij onderzoek van incidenten aan controlerend accountants om hun bevindingen en waarnemingen toe te lichten.
Geheimhouding
Tegelijk moeten accountants de geheimhoudingsregels naleven die voortvloeien uit Europese en Nederlandse wetgeving en de eigen beroepsregels. De regelgeving laat het in bepaalde gevallen aan de accountant over, om te bepalen of informatie vertrouwelijk is of niet.
Dat vraagt om een afweging in het 'grijze gebied' tussen evident vertrouwelijke informatie en de eigen waarnemingen en bevindingen van de accountant, zo stelt de notitie. De geheimhoudingsplicht voor de accountant moet de vertrouwelijkheid waarborgen, maar is niet absoluut.
Discussienotitie
Een projectgroep, ingesteld door de Stuurgroep Publiek Belang en onder voorzitterschap van Hendrik Jan Biemond, heeft in de discussienotitie 'Geheimhouding ontrafeld' een analyse gemaakt van wat de veronderstelde problematiek precies inhoudt en op welke momenten en in welke vormen in het controleproces de thematiek aan bod kan komen. Ook is onderzocht welk juridisch kader van toepassing is en welke ruimte er is of zou moeten zijn voor de accountant, om tegemoet te komen aan de maatschappelijke vraag om meer transparantie.
Daarbij is de projectgroep gevraagd te zoeken naar balans tussen enerzijds de wens tot meer transparantie vanuit het maatschappelijk verkeer en anderzijds het belang van de gecontroleerde organisatie bij vertrouwelijkheid door de accountant.
Belangrijkste bevinding is dat de accountant in principe vrijuit kan communiceren over werkzaamheden en bevindingen. Maar in de praktijk zal er altijd een grijs gebied zijn tussen een 'eigen' bevinding van de accountant en vertrouwelijke informatie van de gecontroleerde organisatie, aldus de projectgroep.
Consultatie
De NBA legt de discussienotitie van de stuurgroep ter consultatie voor; reageren kan tot 22 december aanstaande. Ten behoeve van de consultatiereacties zijn in het discussiedocument vijf consultatievragen opgenomen. De consultatieperiode loopt tot 22 december 2023. Reacties kunnen per mail gestuurd worden aan j.boontjes@nba.nl.
Na afloop van de consultatieperiode wordt een rondetafelbijeenkomst georganiseerd, waarin de verschillende belanghebbenden met elkaar in gesprek zullen gaan over de transparantie en geheimhouding van de accountant.
Stuurgroep
De discussienotitie is opgesteld door een projectgroep 'Transparantie en Geheimhouding', in opdracht van de Stuurgroep Publiek Belang. De uitgave is onderdeel van de al langer lopende Veranderagenda Audit.
De Stuurgroep Publiek Belang is een samenwerkingsverband tussen vertegenwoordigers van vergunninghoudende accountantskantoren en de NBA. De stuurgroep staat onder voorzitterschap van de NBA.
Gerelateerd
Dansen rond het mysterie geheimhouding
Jaren van praten over geheimhouding van accountants legt eens te meer principiële verschillen tussen voor- en tegenstanders bloot. Na een consultatieronde lijkt...
Geheimhouding accountant vraagt nog nadere analyse
De NBA heeft in totaal vijftien reacties ontvangen op de medio november gepubliceerde 'discussienotitie' over geheimhouding. Beleggers vinden dat accountants zich...
De oester en de mossel
Een oester en een mossel dobberen naast elkaar in zilt water. Vraagt de mossel: “Mag ik jouw parel zien?” Waarop de oester zegt: “...”
Consultatiedocument 'goed voor discussie' over geheimhouding accountant
Het recent door de NBA uitgebrachte consultatiedocument is goed voor de discussie over de geheimhoudingsplicht van de accountant. Dat stelt hoogleraar Marcel Pheijffer...
Accountant, laat je niet afschrikken door het verschoningsrecht
Als je als externe accountant berust in het zwijgen van je cliënt, kun je dan nog wel instaan voor de volkomenheid van je controle?