Proefballonnen voor in de kerstboom
Het is alweer een tijd geleden dat in Den Haag de ene na de andere proefballon werd opgelaten. Waar blijft de tijd. Voor het accountantsberoep wil ik er nu een paar lanceren.
In het hervormingssegment waar Tuacc nog niet zo heel actief is geweest, dat van het opleggen van nieuwe spelregels, is het creativiteitsgehalte treurig laag. Even heel kort:
- Kantoorroulatie. Met een beetje pech stap je twee, drie keer in een verkeerd huwelijk en ben je nog ongelukkig. En die kans is vrij groot als je trouwt met een partner die er uiterlijk wellicht anders uitziet, maar zich inhoudelijk zo'n beetje hetzelfde gedraagt.
- Joint Audits. Hopeloos achterhaald in de context van 'waarom gingen we ook alweer hervormen'. Kom ik zo op terug.
- Scheiding advies en controle. De Amerikaanse controlestandaarden bevatten al jaren een keurig lijstje met Prohibited Services, dingen die je als controlerend accountants niet wilt doen. Gezond verstand. Niet zo heel schokkend.
Ben ik niet enthousiast over Barnier? Zeker wel, want Barnier jaagt de discussie aan en dwingt tot nadenken. De reacties van de big four en the best of the rest maken één ding pijnlijk duidelijk: er is geen visie voor de toekomst.
Commentaar geven op Barnier is eenvoudig, maar publiek en actief meedoen met een hervormingsdiscussie die al ruim vijftien maanden loopt blijkt een stuk lastiger.
Wat we nodig hebben zijn echte verandering vanaf de werkvloer, vanuit onderwijs, wetenschap, gedrag en innovatie. En dit gebeurt alleen als mensen ‘bevlogen raken'. Daarom hieronder een aantal proefballonnen voor in de kerstboom.
In joint audits zie ik vanuit marktwerkingsoogpunt weinig. Maar er is wel een interessante variant met het oog op kwaliteit. Ik heb mij laten inspireren door voormalige cfo's die joint audits van dichtbij hebben meegemaakt. Ze zijn niet erg enthousiast maar hebben wel behoefte aan kennis op de juiste plek, de beste mensen op de meest complexe, kritische opdrachten.
Een recente PE-training gaf mij een laatste duw. Daar stonden drie docenten van drie big four-kantoren, overduidelijk geniaal en met topkennis.
Dus waarom geen Top Gun-klasjes? De beste mensen van verschillende kantoren in één klantteam, per belangrijk marktsegment? Banken, verzekeraars, telecom, energie en zorg: iedereen bediend door Top Gun-teams. Win-win, kwaliteit als driver, kennis wordt gedeeld en het ‘maatschappelijk verkeer' krijgt de best in class. Elk kantoor mag om de beurt een aanvoerder aanwijzen en de aansprakelijkheid wordt over de kantoren verdeeld.
Dan Permanente Educatie. Ik was bij bovengenoemde bijeenkomst onder de indruk van de kennis, maar niet van de situatie waarin honderd mkb-accountants zes uur lang moesten zenden, luisteren en laten bezinken, waaronder drie uur diepgaande uiteenzettingen over financiële instrumenten. Ik heb er nog hoofdpijn van. De boodschap niet afgestemd op het publiek. Of andersom natuurlijk - de hand in eigen boezem.
Waarom stoppen we niet twee jaar met PE en beginnen we helemaal opnieuw?
Iedere accountant maakt samen met de afdeling Vaktechniek van zijn kantoor een Persoonlijk Digitaal Ontwikkelplan, zijn eigen PE DNA, en doorloopt een nulmeting op basis van dat PE DNA.
In die twee jaar PE-pauze ontwikkelen PE-instellingen en NBA een intelligente applicatie die op basis van dit PE DNA automatisch een match maakt tussen 'gewenst profiel' en 'bestaand profiel' (vergelijk'‘Soll' versus 'Ist').
De accountant volgt het studieadvies op basis van deze analyse en wordt elk jaar opnieuw getoetst. Uiteraard is het wel afgelopen met alle 'spiegeltjes-, kraaltjes-, ballonnen- en pennetjes-PE-punten'.
Proefballon drie, de wetenschap. In het licht van Barnier wordt veel verwezen naar wetenschappelijk onderzoek. Ik heb een aantal artikelen gelezen. Zet je aan het denken en draagt echt bij aan professioneel-sceptisch denken.
Mensen in het veld krijgen hier te weinig van mee. Als de wetenschap niet naar de praktijk komt, dan moet de praktijk naar de wetenschap. Verplicht iedere accountant eenmaal in de vijf jaar actief te participeren in een wetenschappelijk onderzoek en zet alle onderzoeken online op AccountantsGoScience.nl. Dit kan prima in groepsverband, in een virtuele omgeving samenwerken en kennisdelen.
Van menselijk gedrag tot 'the cloud is a no go zone', alles kan en mag worden onderzocht. En de Go Science Award gaat naar de beste bijdrage.
Onderwijs. Met de nieuwe wet op ons Mooiste Vak is onderwijsinnovatie verder weg dan ooit. Maar niet getreurd, het is ook een kans: Hbo en universiteiten met visie gaan samen met het bedrijfsleven, accountantskantoren en toezichthouders een achtjarige opleiding aanbieden op basis van een A La Carte Menu.
De opleiding tot basisaccountant komt er gewoon. Daarboven komt een dynamische laag van specialisaties: vier verschillende snuffelstages in jaar vijf en zes en finale specialisatie in jaar zeven en acht. Aan keuzes geen gebrek: van controlerend tot forensisch accountant, van accountant in business in een multinationale omgeving tot mkb-adviseur.
Uiteraard is de EDP Audit-opleiding geïntegreerd in die tot basisaccountant - maar dat had u wel van mij verwacht.
CEA, eindtermen, wie en wat? Is dat echt een bottleneck? Wie zijn de ‘echte' afnemers van studenten? Top Gun-kwaliteit, dat staat voorop.
Als u dit leest zit ik in Mexico, nog meer proefballonnen te verzinnen, met mijn Tuacc-petje op (te bestellen bij de voorzitter van het Tuacc-klankbord).
Ps: Op 29 februari 2012 is er een Tuacc Busy Season BreakOut Event, waar we langs de grenzen van ons Mooiste Vak op zoek gaan naar inspiratie. Meer nieuws volgt.