Commodity
Graan, cacao, katoen, olie, gas, goud, zilver, zout, zand, schoonmaken, schilderen, audit. Een exacte definitie van commodity is niet eenvoudig te geven.
Commodity's hebben onder meer de volgende eigenschappen: specificaties van het product worden gestandaardiseerd aangegeven, er is onder de producten geen verschillende kwaliteit, verschillende producenten leveren identieke goederen.
Het kan gaan om goederen (meestal) maar ook om diensten. En zo komen de werkzaamheden van de accountant terecht tussen die - overigens met alle respect - van de schoonmaker en de schilder.
Het nare van de term commodity is dat hetgeen eronder wordt verstaan niet wordt beschouwd als een kwaliteitsproduct. De meerwaarde van een specifieke producent wordt niet onderkend en ervaren. Of de commodity nu heel goed is of net goed genoeg, maakt de afnemer kennelijk weinig uit.
Ik kom op dit onderwerp door een recente column van collega Ruud Pruijm. Hij verwees daarin naar een artikel van Sean O'Connor: Strengthening auditor independence: reestablishing audits as control and premium signaling mechanisms, in de Washington Law Review (2006).
Een lezenswaardig artikel waarin de commodification of the audit prima wordt beschreven. Ik verwijs belangstellenden er graag naar. Ik ga het niet samenvatten of parafraseren, maar verkies het stellen van enkele vragen waarvan ik graag het - en dus ook uw - antwoord zou kennen.
Namelijk:
- Is het juist dat er in de huidige markt veelal op prijs wordt geconcurreerd en zo ja: draagt dat dan niet bij aan een verdere commodification of the audit?
- Is het juist dat er in de huidige markt wordt gewerkt tegen te lage budgetten en zo ja: draagt dat dan niet bij aan kwaliteitsverlaging en kwaliteitsvervlakking en daarmee aan een verdere commodification of the audit?
- Is het verstandig om vast te houden aan de wettelijk verplichte accountantscontrole aan de onderkant van de markt, waar het dringen is (veel concurrentie) en de accountant wel op prijs moet concurreren waardoor hij nauwelijks onderscheidend kan zijn? Werkt dat vasthouden aan de verplichte controle voor dat deel van de markt nu juist niet belemmerend en zo ja: draagt dat dan niet bij aan een verdere commodification of the audit?
En ook volgende vraag speelt in de beeldvorming over accountantswerkzaamheden een rol, hoewel deze niet direct ziet op de controlemarkt (het primaire onderwerp van deze blog):
- Is het juist dat het verstrekken van gratis boekhoudsoftware (een voorbeeld dat overigens niet de audit betreft, bijdraagt aan het wekken van de indruk dat de accountant gemist kan worden, dat deze daardoor dus verder wordt gemarginaliseerd, en zo ja: draagt dat dan niet bij aan een verdere commodification of the audit?
Ofwel: is hetgeen er thans binnen de accountancy gebeurt wel hetgeen wenselijk is voor de verdere ontwikkeling van ons mooie beroep?
Ik kom ook op dit onderwerp omdat het bij de (reflectie op) de jaarverslagen van accountantsorganisaties (te) veel gaat om de prijsdruk, de lagere partnervergoedingen en de neerwaartse spiraal.
Terwijl het zou moeten gaan over daadwerkelijke innovaties. Over kwaliteitsverhogende maatregelen die zelf zijn ontwikkeld (en dus niet de verhalen over de maatregelen die door de regelgevers en toezichthouders zijn afgedwongen). Over onderscheidend vermogen. Over daadwerkelijk toegevoegde waarde.
Kortom: het zou moeten gaan over die zaken die het verschil maken. Tussen een commodity en een kwaliteitsproduct.