Reputatie: hang vuile was maar beter buiten
De Accountantsdag 2013 - 1300 aanwezigen - ging dit jaar over signaleren en communiceren. Met beide werkwoorden hebben we in de praktijk moeite. Zie bijvoorbeeld de recente kwestie-KPMG inzake de controle van Ballast Nedam.
Je zou toch denken dat KPMG met de recente kwesties van Vestia, Imtech en SNS enige ervaring heeft opgedaan. Of geleerd heeft van de communicatiefouten van EY inzake Landis. Die accountantsorganisatie haalde door een gebrek aan transparantie meerdere keren over hetzelfde onderwerp het FD.
Zoals KPMG de afgelopen week telkens weer De Telegraaf, het FD en andere bladen (ont)sierde. En zelf telkenmale defensief reageerde. Uit angst of vanuit een beroep op de in deze al dan niet bestaande geheimhoudingsverplichting.
Hoe verhelderend zou het zijn indien KPMG een persconferentie zou beleggen of anderszins open zou communiceren over een zaak van nota bene bijna tien jaar oud. Die openheid zou maatschappelijk gezien geprezen kunnen worden.
Juist omdat door openheid (en enige nederigheid dat het heeft kunnen gebeuren) de weg naar herstel op een geloofwaardige manier kan worden neergezet.
Maar het zal niet gebeuren. Daardoor zullen we op twee momenten moeten wachten. Ten eerste het moment dat het Openbaar Ministerie mededelingen doet over het al dan niet vervolgen van een KPMG-partner of KPMG-partners en/ of KPMG zelf. Overigens is KPMG voor zover mij bekend, zie ook hun persbericht, zelf niet als verdachte door het OM aangemerkt.
Als het tot een openbare rechtszitting komt, is KPMG de regie over inhoud en toonzetting over de berichtgeving volledig kwijt. Dat moet je dus niet willen.
Zeker niet als je wilt dat de buitenwereld ziet dat het een probleem uit het verre verleden is, en dat het huidige bestuur het beeld wil neerzetten dat het de zaak wel netjes wil oplossen.
Dan kun je beter de vuile was buiten hangen, hoe pijnlijk dat ook is. Dan voeg je de daad bij het woord. Bovendien is het van eminent belang voor de reputatie van de organisatie tijdens de lopende en voortdurende klantroulatiecarrousel.
Blijvende negatieve publiciteit is juist nu dodelijk. Klare wijn schenken derhalve.
Het tweede moment is denk ik nog wezenlijker: de komende aandeelhoudersvergadering van Ballast Nedam. Daar kunnen aandeelhouders kritische vragen stellen. Aan bestuurders, commissarissen en de accountant. En dat laatste is precies wat de beroepsorganisatie (NBA) wil: aandeelhouders vragen laten stellen aan de accountant. Zie daarvoor het recente rapport 'Accountant, wat heb je te vertellen' alsmede de debatsessie daarover binnen de NBA.
Er zijn veel belangrijke vragen te stellen, zeker door de Vereniging van Effectenbezitters (VEB). De eerste is natuurlijk waarom er meer dan $ 500 mln aan steekpenningen door Ballast Nedam ten laste van de winst is betaald. Maar ook: welke extra winst is er behaald door die steekpenningen?
Maar ook: hoe kwam dit aan het licht?
Wanneer? Wat was toentertijd de rol van de accountant, het toenmalige bestuur en de toenmalige commissarissen? Hoe heeft de accountant geacteerd toen dit alles aan het licht kwam? Had de accountant fraude- en witwastransacties moeten melden? Hadden accountantsverklaringen ingetrokken of anderszins gecorrigeerd dienen te worden?
Het zijn vragen waar het huidige bestuur en de commissarissen van Ballast Nedam op behoren te antwoorden. En als ze niet de juiste antwoorden geven, moet de accountant tijdens de aandeelhoudersvergadering ingrijpen en corrigeren.
Gegeven de teneur van de VEB-bijdrage tijdens voornoemde debatsessie zou het komend jaar dus weleens een memorabele aandeelhoudersvergadering bij Ballast Nedam kunnen gaan worden.
De pijn voor KPMG zit erin dat het er op die komende vergadering niet meer bij zal zijn. Ballast Nedam is immers van accountant gewisseld. Kortom: een concurrent (EY) mag dan antwoorden gaan geven over de rol van KPMG. En dan ben je dus weer de regie kwijt.
Overigens dienen ook vragen over de reden van de accountantswissel te worden beantwoord. Het persbericht van Ballast Nedam zegt namelijk iets anders dan Gerben Everts (AFM) in het FD van 27 november jongstleden. Ballast wijst namelijk op het 'langdurig functioneren' van de accountant en de kantoorroulatie als reden voor accountantswissel. Everts wijt deze echter aan het strafrechtelijk onderzoek en de mogelijke impact daarvan op de onafhankelijkheid van KPMG.
Het mocht daarom de lopende controle afmaken en daarna plaatsmaken.
Deze blog is tevens geplaatst als opiniebijdrage in het Financieele Dagblad van 3 december 2013.