Accountant als S-curve adviseur
Drie grote krachten zullen de zakelijke dienstverlening fundamenteel veranderen. Ook voor accountants. Zij zullen nieuwe wegen moeten bewandelen, bijvoorbeeld gaan optreden als 'S-curve adviseur'.
In 'Het accountancy piramidespel' schetste ik drie structurele trends die ook de accountantssector raken.
- Druk op de bruto marge
- Behoefte aan onderscheidend vermogen
- Duidelijk maken van de toegevoegde waarde van de aangeboden dienst.
De topjaren van 2007 en 2008 zullen zeer waarschijnlijk nooit meer terugkomen. De afnemende winstgevendheid heeft verstrekkende gevolgen. Hoe gaan nieuwe partners zich inkopen, hoe zit het met de rechten van partners uit de 'goede tijden' en hoe zit het met partners die onvoldoende in staat zijn de draai te maken naar advies?
De snelle ICT-ontwikkelingen zorgen voor een samenstelverklaring die bijna zonder menselijke tussenkomst tot stand kan komen. In de top van de auditmarkt is de competitie bijzonder hevig. En tegelijk is er bij de zittende partners van veel accountantskantoren weinig bereidheid om de salarissen significant terug te schroeven.
Kortom, alle ingrediënten voor een tak van sport die met hoge snelheid op een muur af raast maar de rem nog niet heeft gevonden. Accountants zouden dus juist nu druk bezig moeten zijn om zichzelf opnieuw uit te vinden: zowel het business- als het verdienmodel. Het vervelende is dat juist in deze transitieperiode de economie ons in de steek laat.
De meeste bedrijven hebben tijdens deze crisis grofweg drie strategieën om te veranderen:
- Operational excellence - dit wordt bereikt door verregaande automatisering in de standaardprocessen, zoals het opstellen van een jaarrekening.
- Productinnovatie (ontwikkeling van nieuwe diensten) - bijvoorbeeld benchmarkinstrumenten voor klanten of het optuigen van sectorkennis.
- Customer intimacy - dit is volgens velen de krachtigste en meest 'toekomstvaste' strategie voor onderscheidend vermogen. Maar het is ook de meest complexe omdat het bedieningsconcepten in het hart raakt. Wie is in staat om zich te ontwikkelen van accountant tot 'trusted advisor'? Het lijken twee totaal verschillende werelden.
Ook voor wat betreft het 'doel' van bedrijven zitten we in een transitie. Beursgenoteerde bedrijven werden - zeker in de Angelsaksische wereld - primair aangestuurd op het behalen van zo veel mogelijk winst voor de aandeelhouders. Wereldwijd wordt nu de bredere definitie van shareholder value steeds belangrijker: People, Planet, Profit.
In een wereld waarin sterke omzetgroei steeds meer uitzondering zal worden, krijgt groei een andere betekenis en zal kwaliteit van groei belangrijker worden. Winst blijft belangrijk, maar het is de vraag of het primair sturen op kwartaalwinst, zoals bij beursgenoteerde bedrijven gebeurt, nog resulteert in bedrijven die hun zaakjes in alle drie dimensies (PPP) op orde hebben.
Dit zal ook de accountancy sterk veranderen. De traditionele verslaggeving is gericht op het onderbouwen en verantwoorden van (financiële) winstgevendheid. Gegeven de huidige ontwikkeling zal de accountancy instrumenten moeten ontwikkelen om de prestaties van bedrijven op deze nieuwe dimensies in kaart te brengen.
Naast het 'opdrogen' van belangrijke delen van de huidige dienstverlening zijn er gelukkig ook diensten die sterk in belang zullen gaan toenemen en goed aansluiten bij de bestaande competenties van accountants.
Zo wordt de relevantie van historische jaarcijfers steeds geringer, omdat de omgeving van bedrijven in hoog tempo verandert. Een belangrijke taak van accountants is om ondernemers te wijzen op het gevaar van het verwaarlozen van de zogeheten S-curve (zie afbeelding hier beneden).
De S-curve geeft aan hoe de winstgevendheid van een bedrijf zich ontwikkelt. Door de snelle veranderingen wordt de periode van 'oogsten' steeds korter. Bedrijven moeten dus via de hierboven beschreven drie strategische opties komen tot ofwel een nieuwe S-curve, ofwel een verlenging van de bestaande S-curve.
De accountant is in een uitstekende positie om op basis van analyse van de cijfers de rol van 'S-Curve adviseur' op zich te nemen. Centrale vraag: Wanneer treden de eerste tekenen op van het S-curve omslagpunt?
Voor ondernemers geldt juist in deze tijd de oude Romeinse uitspraak: 'Si vis pacem para bellum'. Als je vrede wilt, bereid je je voor op oorlog.
