Discussie Opinie 29 december 2020

Alleen een crisis zet de accountant aan tot vernieuwing

Een crisis maakt het makkelijker om veranderingen door te voeren, zo bleek maar weer in het afgelopen jaar.

Richard Knops

Tijdens het slotevent uit de reeks ´Springlevend´ (‘Measure what we treasure’) heb ik met nieuwsgierigheid geluisterd naar de accountant van 2030: een multiculturele, breed inzetbare datarups met een enorm verantwoordelijkheidsgevoel voor de maatschappij. Als dit is, wat we zo graag willen zijn, waarom starten we daar dan nu niet mee? Of hebben we daar weer een crisis voor nodig?

‘Never waste a good crisis’. Mooie initiatieven zijn ontstaan binnen de accountancy in het jaar 2020 op het gebied van digitalisering. Thuiswerken is ingeburgerd en geaccepteerd. NBA Helpt gaat actief en met succes in gesprek met leden, via webinars en haar eigen team. Accountants in business staan op bij het maken van publiek gedeelde whitepapers en guidelines op het gebied van audits en andere maatschappelijk relevante thema’s. Social media worden veel meer ingezet om kennis te delen en in gesprek te gaan. Docenten die hun studenten via YouTube of hun eigen website met casussen ondersteunen en met elkaar in discussie laten gaan. 

Waarom hebben we een crisis nodig voor verandering?

Een crisis ontstaat als sociale systemen een bepaalde mate van urgentie, dreiging en onzekerheid ervaren. Dit vraagt dan om een verrijkende respons van positioneel leiders. De crisis leidt tot een significante toename van directief gedrag, leiders gaan strakker sturen, nemen zelf de beslissingen en oefenen meer controle uit. Dwingend worden maatregelen opgelegd. Het is daarom makkelijker om veranderingen door te voeren. Een verschuiving van gespreid naar positioneel. Gespreid leiderschap versus positioneel leiderschap binnen accountantskantoren.

Duurzaamheidsverklaringen, dashboards per branche, het hanteren van blockchain: het zijn zaken die in principe binnen handbereik zijn. Als dit echter weer in slakkengang vorm wordt gegeven, kan ik niet wachten tot de volgende crisis.