Discussie Opinie 22 juli 2025

Een zomeroverweging

Accountants in de assurancepraktijk vinden forensische accountancy vaak spannend, maar ze mogen zich gelukkig prijzen dat ze jaarrekeningen mogen controleren. Want ieder beroep brengt weer zijn eigen zorgen mee.

Peter Schimmel

Ik geef deze weken les in de summercourses voor de assurancecollega's van onze organisatie BDO. En dan krijg ik ook vragen over mijn specialisatie, forensics. Daar spreekt vaak enige jaloezie uit, want dat zou spannend en afwisselend zijn en heeft status, terwijl zij menen alleen maar suf jaarrekeningen te controleren; jaar in, jaar uit.

Ik zou dan willen uitleggen: weet, als forensic sta ik bijna altijd tussen partijen die mij liever zien gaan dan komen. Ik voel altijd de dreiging dat een of meerdere partijen een tuchtklacht tegen mij in gaan dienen. Bovendien, bij iedere opdracht weet ik aan het begin niet of ik het einde ook succesvol weet af te sluiten. En soms lukt dat ook niet.

Jullie hebben altijd planning. Jullie hebben zelden zorgen over omzet of resultaat. Jullie liggen niet wakker van hoe je die meer dan twintig huishoudens van een boterham kunt blijven voorzien. Jullie hebben geen zorgen over wat die zes nieuwe collega's in september moeten gaan doen; er is altijd werk.

Ieder metier brengt weer zijn eigen zorgen met zich mee. En dan merk ik dat ik, wetende dat ik een geluksvogel ben, toch wakker lig van voornoemde uitdagingen. Dat is best gek, want die uitdagingen horen nou eenmaal bij mijn specialisatie, die ik al meer dan dertig jaar uitoefen. Daaraan zou ik nou wel eens gewend moeten zijn. Niets is minder waar.

Nou werk ik in een accountantsorganisatie, die meer dan 3.200 mensen in Nederland aan het werk houdt. En daar past een afdeling als die van mij prima in. Als het bij mij even niet lukt, is er een ander bij wie het wel meezit en vice versa.

Maar er is nog een extra uitdaging bij forensics. Ik leg het vaak als volgt uit: forensics heeft een typisch brandweerkarakter. Bij wijze van spreken: soms heb je meerdere fikken na elkaar en soms heb je niets te doen. Dat houdt in dat je altijd capaciteit moet overhouden voor net die extra fik en dus is enige leegloop part of the deal. Onze omzet is weinig maakbaar en voorspelbaar. Het is niet zo dat er een commerciële pijplijn aan fikken is. Daarom hebben wij wat hogere tarieven en gemiddeld een lagere productiviteit. Over de jaren heen werkt dat meestal goed uit.

Maar toch, ik weet dat mijn collega's buiten mijn eigen specialisatie de voorkeur hebben voor een prettige stabiele marge en productiviteit, ieder jaar weer en het liefst zo hoog mogelijk, en dat als rustgevend succes zien. Er is een reden waarom private equity accountants interessant vindt. En dan zijn wij al snel die sufferds of, in geval van succes, die pochers waarvan ze nerveus worden.

Daarom, waarde assurancecollega's, in welke firma dan ook, prijs je gelukkig dat jij jaarrekeningen mag controleren en geen forensic bent. Alleen maar zorgen en bovendien vaak niet eens die van onszelf, maar ook nog eens die van onze niet-forensic-collega's om ons heen over ons. En vergeet de zorgen van onze klanten niet waarvoor ze ons inhuren, die ook bij ons zwaar wegen.

Aan de andere kant: ja inderdaad, het is spannend, afwisselend en heeft status. Dus blijf ik het toch nog maar even doen. En eerlijk gezegd: jaarrekeningcontrole is een zware en ingewikkelde discipline, die ik op mijn leeftijd niet meer even oppik. Dus doe ik het eigenlijk niet uit wil, maar domweg omdat ik niets anders kan.