Magazine Vandaag

Ai, ai, ai

Ik bestelde nog snel een paar vlotte gympen bij Van Lier, spectaculair afgeprijsd. Rondom het faillissement - en gelukkig een doorstart - van de ruim tweehonderd jaar oude vaderlandse schoenenfabriek kwamen er de nodige aanbiedingen langs. Dus profiteerde ik, gelokt via social media, van een forse korting: van 133 voor 39 euro.

Dit artikel is verschenen in Accountant nr. 4, 2025

Bekijk alle artikelen uit dit nummer

» Download dit artikel in pdf
» Download het hele nummer (pdf)

Marc Schweppe

Het bleek een gevalletje dropshipping van de kwade soort, met een fake website, vage verzendberichten en na lang wachten een plastic zak met twee slecht in elkaar gestikte onwelriekende gympen, die ook lang geen 39 euro waard waren. Letterlijk erin gestonken. Als het te mooi is om waar te zijn, is het dat meestal ook. "Allemaal gemaakt met AI, dat zie je toch zo pap", gaf één van mijn dochters me streng mee, toen ik die website nog een keer bekeek. Ik word oud, dacht ik.

Na de millenniumbug, de blockchain en duurzaamheid is artificial intelligence het nieuwe buzzword, ook in de accountancy. Allerhande tovenaars, consultants en opleiders storten zich op een markt die volgens critici opstoomt naar een nieuwe bubbel waar de internetzeepbel van een kwart eeuw geleden nog wat van kan leren. We zijn nog huiverig voor AI, we vertrouwen het nog niet helemaal; dat blijkt uit de talloze persberichten en onderzoekjes die inmiddels dagelijks onze redactiemailbox in stuiteren. Deskundigen uit alle hoeken en gaten haasten zich om daarbij op de kansen en efficiencyvoordelen van AI te wijzen. Iets wat vijf jaar geleden nog nergens bestond, is nu "onontkoombaar", "vast onderdeel van ons dagelijks leven" en "vanzelfsprekend". Iedere zoekopdracht in Google begint steevast met een AI-antwoord dat je met veel te veel woorden tracht te overtuigen. "Verbale incontinentie", zei dagvoorzitter Rens de Jong over zijn virtuele assistent op de jongste Accountantsdag.

Natuurlijk, ik kan niet ontkennen dat de AI-assistent die laatst deelnam aan een overleg in Teams en binnen een kwartier een keurig verslag van dat gesprek in mijn mailbox parkeerde, best indrukwekkend was. Maar toch. Inmiddels weten ze op de werkvloer bij ABN Amro ook wat AI voor gevolgen heeft. We kunnen met AI efficiënter werken, aldus de Franse topvrouw van een Nederlandse bank die nog altijd voor 20 procent in handen van de staat is. 5.200 mensen eruit, want chatbot Anna kan klantvragen ook best beantwoorden.

In een reactie op dat nieuws sprak UvA-hoogleraar Henk Volberda tegenover de Telegraaf van een kantelpunt en noemde daarbij ook het accountantsberoep. "Ik denk niet dat alle accountants verdwijnen. Je hebt altijd een mens nodig die controleert, de zogeheten human in the loop. Ik denk wel dat je dankzij de inzet van AI minder van dit soort banen nodig hebt."

Eén van de opmerkelijkste verhalen die ik over AI las, ging over de bizarre energieconsumptie die ermee is gemoeid. Hyperion, Meta's nieuwste datacenter in de Amerikaanse staat Louisiana, wordt net zo groot als Ameland. "Een energieslurpend monster in wording", schreef Menno van Doorn, directeur van Sogeti's Verkenningsinstituut Nieuwe Technologie, daarover in een opiniestuk in het FD. Ik leerde van hem dat alleen ons kleine kikkerlandje de komende vijf jaar al vier extra kerncentrales van het type Borsele nodig heeft, om te kunnen voldoen aan de groeiende energiebehoefte van datacenters. Tegenover een Amerikaanse senaatscommissie stelde Eric Schmidt, oud-ceo van Google, dat datacenters uiteindelijk 99 procent (!) van alle energie op aarde nodig kunnen hebben. "Misschien moeten we stoppen met AI intelligent te noemen en beginnen met onszelf weer wat slimmer te maken", aldus Van Doorn, die iets eerder in dat lezenswaardige opiniestuk al schreef: "De vraag die de exponentiële groei van deze sector zou moeten oproepen is niet: hoe kunnen we dit mogelijk maken? Maar: waar zijn we in godsnaam mee bezig?"

Ik geef het maar gewoon toe: ook ik ben een beetje huiverig voor AI. De angst voor het onbekende, voor de totale overname, voor Skynet. Misschien kan ChatGPT me geruststellen.