Nieuws 20 juni 2008

Rechter wijst claim van 174 miljoen tegen Moore Stephens af

Het gerechtshof in Londen heeft in hoger beroep de claim van 174 miljoen dollar afgewezen die de curatoren van Stone & Rolls Limited tegen accountantskantoor Moore Stephens hadden ingediend.

Stone & Rolls werd eerder na een grote fraude veroordeeld tot het betalen van schadevergoeding van 94,5 miljoen dollar aan de Tsjechische Komercni Banka. De onderneming ging daarop failliet.

De poging van de curatoren om nog wat geld uit de zakken van de accountant te kloppen, lijkt nu definitief mislukt. Volgens de rechters is de claim gebaseerd op illegale activiteiten. Het argument dat de huisaccountant nu precies tot taak had die illegale activiteiten te ontdekken, is door de rechters van tafel geveegd.

Dat accountants in het algemeen niet tot taak hebben om fraude te ontdekken, mag uit deze uitspraak niet worden afgeleid. In dit geval hoorde het echter niet tot de zorgplicht van de accountant.

Stone & Rolls was namelijk een onderneming die volledig onder controle stond van de Kroatische zakenman Zvonko Stojevic. Stojevic leende met valse documenten geld van de Tsjechische bank voor transacties die nooit werden uitgevoerd en sluisde de bedragen door naar het Oostenrijkse bedrijf BCL Trading Gmbh.

Stojevic gebruikte Stone & Rolls als een vehikel om fraude te plegen. Anders dan de curatoren zien de rechters Stone & Rolls niet als slachtoffer van de fraude.

Bij het gerechtshof stond in hoger beroep de vraag centraal in hoeverre het accountantskantoor zich kon beroepen op het beginsel vanex turpi causa non oritur actio. Volgens dit beginsel kan een claim nooit worden gebaseerd op een oneerbare oorzaak ofwel een misdaad.

Om onder dit principe uit te komen, beweerden de curatoren dat Stojevic de fraude persoonlijk had gepleegd en Stone & Rolls daar (indirect) het slachtoffer van is. Stone & Rolls heeft dus geen fraude gepleegd en kan volgens hen als slachtoffer dus wel degelijk een schadeclaim neerleggen bij de accountant die nu juist als taak had de fraude te ontdekken.

Zoals gezegd denken de rechters daar anders over. Eén van de rechters, Lord Justice Mummery, vraagt zich aan het einde van de uitspraak retorisch af of gezond verstand ertoe doet. "Ja. Het gaat tegen alle gezond verstand in een claim toe te wijzen die direct of indirect voordelen zou verlenen aan het voertuig, dat gebruikt werd om fraude te plegen en daarvan niet het slachtoffer was, en aan de frauduleuze bestuurder van het frauduleuze voertuig."