Nieuws 15 januari 2015

Waardering dga-pensioenen bron van conflict bij echtscheiding

Echtscheidingen vormen een bron van ellende voor accountants die dga-pensioenen moeten waarderen. De regels rond ouderdoms- en partnerpensioen zijn zo complex, dat waarderingen vaak onjuist in de jaarrapportages komen te staan.

Die fouten bij het waarderen van de pensioenvoorziening zijn weer een bron van conflict voor gescheiden echtelieden, signaleert Jaap Harmsen, directeur van het pensioenadviesbureau Pensioen Perspectief. "Als de gescheiden partner van de dga gaat graven, ontdekt ze vaak dat de hoogte van de pensioenuitkering niet klopt."

"Bij een echtscheiding wordt er toch al vaak getwist over de boedel. Ook over het pensioen. Dat gebeurt vaak ook op het moment dat de voormalige echtgenoten met pensioen gaan en er wordt uitgekeerd. Als de pensioenvoorziening verkeerd is gewaardeerd, blijven de ruzies hierover soms jarenlang slepen."

Volgens Harmsen is er in tachtig procent van de dga-pensioenen na scheiding iets mis met de waardering van de pensioenvoorziening. "Maar dat zijn dan de regelingen die wij onder ogen krijgen", zo nuanceert hij. "Ik weet niet hoe het over de hele linie is gesteld met de waardering van de pensioenen. Ik weet ook niet hoeveel ondernemers er precies scheiden. Landelijk gezien strandt ongeveer een op de drie huwelijken."

Volgens het ministerie van Financiën zijn er ruim 140.000 dga's met een eigen pensioenvoorziening. Dit cijfer is gebaseerd op informatie uit 2009.

Dat pensioenaanspraken foutief worden gewaardeerd in de jaarrekening, komt volgens Harmsen omdat de wetgeving op dit punt complex is. "Er zijn diverse rekenregels van kracht bij echtscheidingen. Zo is pensioen is opgebouwd uit ouderdomspensioen en uit partnerpensioen. De berekening van het aandeel van beide exen in deze twee delen, komt niet op dezelfde manier tot stand."

"Pensioenfondsen en pensioenverzekeraars weten precies hoe ze deze berekeningen moeten toepassen, maar dga's kunnen hun pensioen daar meestal niet onderbrengen. Verzekeraars willen de pensioenaanspraken van dga's niet voor hun rekening nemen omdat ze de risico's en niet kunnen inschatten."

Het zijn daarom vaak accountants die de waarde van de pensioenvoorziening moeten berekenen en verwerken in de jaarcijfers. "Voor accountants is dat best ingewikkeld, vooral omdat ze er niet elke dag mee te maken krijgen. Vooral bij een echtscheiding van de ondernemer wordt het moeilijk, omdat je de pensioenaanspraken dan op de juiste manier moet vaststellen."

Die herwaardering na een scheiding is vooral moeilijk omdat de historie van de pensioenregelingen moet worden meegenomen in de berekening, stelt Harmsen. "Was de grondslag eindloon of middelloon? Wanneer golden welke regels? Welk deel van de aanspraken is opgebouwd voor het huwelijk?"

"Blijven de partners bij elkaar, dan zijn de gevolgen te overzien. Maar wordt de pensioenvoorziening in twijfel getrokken, dan is het heel moeilijk om na al die jaren te reconstrueren hoe de pensioenverdeling had moeten verlopen."