Nieuws 05 oktober 2015

Paul Koster: 'Rotatiebesluit Deloitte slecht voor geloofwaardigheid accountants'

Het terugdraaien van de accountantsrotatie in eigen huis is slecht voor de overtuigingskracht van accountants, stelt VEB-directeur Paul Koster. Deloitte roept nu vooral kritische vragen af over zichzelf, maar die raken de hele accountancy.

Dat stelt Paul Koster, directeur van de Vereniging van Effectenbezitters (VEB) en voormalig bestuurder van toezichthouder AFM, in een reactie op het besluit van Deloitte om af te zien van rotatie van de externe accountant die de eigen boeken controleert. “Dat is als de tandarts die wijst op de noodzaak van halfjaarlijkse gebitcontroles, maar die weigert naar zijn eigen tanden te laten kijken.”

Koster reageert op berichtgeving dit weekend over deze kwestie. Daarin staat beschreven hoe Deloitte de voorgenomen accountantswisseling terugdraaide. EY zou als controlerend accountant na tien jaar plaatsmaken voor een ander kantoor.

De beoogde voorkeurskandidaat viel echter af nadat die bekendmaakte een stichting met de goodwillrechten van de Deloitte-partners te willen consolideren. Deze consolidatie gaat in tegen de wens van Deloitte, dat vervolgens besloot om van een accountantswissel af te zien.

De Telegraaf publiceerde een brief met deze inhoud waarin Floris Deckers, voorzitter van de RvC van Deloitte, deze zaak uit de doeken doet. Het Kamerlid Henk Nijboer heeft aangekondigd Kamervragen aan de minister van Financiën te gaan stellen over de kwestie.

“Het is vooral het besluit van Deloitte om de rotatie terug te draaien dat mij dwarszit”, vervolgt Koster. “Vooral omdat de commissarissen van Deloitte vorig jaar zelf voorstelden om in eigen huis te gaan roteren. Dit had een prima voorbeeld kunnen worden voor de hele accountancy. Het was een erkenning geweest dat verslaggevingregels ook evolueren. Wat tien jaar geleden nog acceptabel was, wordt nu ter discussie gesteld. Rotatie van de controlerend accountant helpt om met een frisse blik naar dit soort kwesties te kijken.”

“Dat Deloitte de eigen rotatie nu terugdraait vanwege een technisch element in de jaarrekening, roept vragen op die vermeden hadden kunnen worden. Dit helpt niet voor de overtuigingskracht van accountants bij hun klanten, waar een kritische blik geboden is. En dat juist op een moment dat er aan de reputatie van accountants wordt gewerkt. Het was niet voor niets dat de NBA 53 aanbevelingen heeft gedaan ter verbetering van de kwaliteit van controlerend accountants.”

Koster hoopt dat de AFM de discussie over het blokkeren van kantoorrotatie door de commissarissen betrekt bij de geschiktheidstoets voor toezichthouders van accountantskantoren. “Wat de AFM hierover gaat beslissen weet ik niet. Maar ik ga er vanuit dat dit een rol zal spelen in de geschiktheidstoets. Commissarissen spelen een belangrijke rol bij het vertalen van maatschappelijke waarden in een kantoor. Die rol moeten ze waarmaken.”

Of de partnerrechten bij Deloitte geconsolideerd moeten worden, weet hij niet. “Ik heb onvoldoende informatie om daarover te oordelen. Het is de verantwoordelijkheid van de controlerend accountant om dit soort afwegingen te maken.”

“Wel is het zo dat dit soort kwesties vaker opduikt bij de accountantscontrole. Bekend is dat de Amerikaanse hypotheekreuzen Freddie Mac en Fannie Mae ooit financiële reserves hadden die door Arthur Andersen buiten de boeken werden gehouden. Tot de reserves zo’n omvang hadden dat ze vanwege de jaarrekeningregels wel apart op de balans moesten worden gezet. Daardoor veranderde de waarde van de hele onderneming.”