Opinie 11 december 2008

Beloningsdiscussie accountants

Er wordt in ons landje en elders heel wat gediscussieerd over het beloningsbeleid. Gisteren (woensdag 10 december 2008) was weer zo'n dag.

Ten eerste vond in de Tweede Kamer het debat over de kredietcrisis plaats. Met uitstapjes naar de beloningen voor bankiers en verzekeraars. Daarbij kwam de nieuwe 'Zalm-norm' aan de orde. Met name de vraag of het te rechtvaardigen is dat oud-minister van Financiën Zalm, onlangs benoemd als topman van ABN Amro / Fortis, voor elk miljard winst bij de verkoop van overheidsaandelen een bonus krijgt van 100.000 euro. Met een maximum van 375.000 euro. 

Deze bonus is mij geen discussie waard: elke Nederlandse belastingbetaler zal profiteren van de inspanningen van 'Ome Gerrit'. 

Het tweede punt ziet op de nieuwe Corporate Governance-code die werd gepubliceerd. Daarin wordt nog meer aandacht - vooral van commissarissen - gevraagd voor het (variabele deel van het) beloningsbeleid. De aanscherpingen vinden mede plaats in het licht van de kredietcrisis. 

Begrijpelijk en ook wel terecht. Maar laten we vooral niet gaan denken dat die crisis louter te wijten is aan de beloningsproblematiek. De oorzaken lijken mij dieper te gaan, en daarom juich ik het toe dat er besloten is dat er te zijner tijd een parlementair onderzoek zal worden opgestart met een breed perspectief. 

Maar ook vanuit het accountantsberoep werd gisteren een bijdrage geleverd. Partner Cees Visser van Ernst & Young wees er in een opiniestuk in het Financieele Dagblad op dat de discussie over bestuurdersbeloningen breder getrokken dient te worden. De kern van zijn stuk: 

‘Niet alleen de raad van bestuur neemt beslissingen met een belangrijke risicocomponent. Hoe beter een onderneming prestatiemanagement en risicomanagement door het hele bedrijf heeft geïntegreerd, hoe makkelijker het een beloningsbeleid op kan zetten dat oog heeft voor prestaties én risico's, de twee kanten van dezelfde medaille. Hier ligt een taak voor aandeelhouders en commissarissen. Ze moeten zich niet blindstaren op de beloningen voor de raad van bestuur, maar ook kijken naar een brede laag managers daaronder.'

Het is jammer dat Cees Visser de focus ook niet even heeft gericht op de beloningsstructuren binnen accountantskantoren. En op de partnerselectie. Uit mijn contacten binnen ons wereldje proef ik nog steeds dat commerciële vaardigheden en de omzetdrive belangrijke criteria zijn bij selectie en beoordeling. 

Het is maar zeer de vraag of deze aspecten wel de juiste prikkels geven voor een beroep dat zich dient te richten op de public interest.

Nu accountants tijdens de controle aandacht dienen te besteden aan beloningsaspecten, erover adviseren, en werknemers van de kantoren zich openlijk mengen in het debat, is het gepast dat er ook meer openheid komt over de benoemings- en beloningsparameters binnen de accountantskantoren zelf. 

En met name ook over op welke wijze de risico's van - perverse - prikkels binnen de kantoren worden gemitigeerd. 

Ik ben, nog meer dan anders, benieuwd naar de mening van de lezers van deze weblog. Kortom: reageer!