Opinie

De toon was voortreffelijk

Lachen was het. Om Harry Mens, de zich ondernemer noemende vastgoedhandelaar met zijn eigen tv-programma Business Class. Al diverse keren ontving hij keurig pratende mannen in maatpak die kort daarop toch wat minder zuiver op de graat bleken.

De zelfverklaarde 'brandschone' vastgoedhandelaar Willem Endstra werd luttele dagen na zijn optreden geliquideerd. En de meermaals ontvangen eigenaars van Palm Invest werden vervolgd wegens fraude en oplichting. Er in getrapt! Tijd voor leedvermaak dus. Want wij, verstandige mensen, hadden 'natuurlijk' al meteen getwijfeld aan de geloofwaardigheid van deze mannen. Toch? Geeft een lekker gevoel. Maar helaas ligt het lang niet altijd zo makkelijk, weet ik uit persoonlijke ervaring. 

Beroepshalve heb ik aardig wat hoge executives gesproken. De meesten maken weinig indruk, een enkeling wat meer. Des te vervelender dat ook sommigen uit die laatste categorie al snel daarna publiekelijk in opspraak raakten vanwege ‘onregelmatigheden'. Ik ben het eens nagegaan en kom over de afgelopen tien jaar tot zeker vijf personen. Een hoge score, vind ik. 

Zo staat Willem Scholten, voormalig directeur van het Havenbedrijf Rotterdam, terecht wegens onduidelijke transacties met Joep van den Nieuwenhuyzen. Een geïnterviewde topbelegger bij Kempen kreeg na een voorkennisaffaire een taakstraf en vier maanden voorwaardelijk. Een topman van een beursgenoteerd vastgoedfonds werd nog voor publicatie van het interview beschuldigd van valsheid in geschifte. En nog zeer onlangs verschenen twee andere mannen uit mijn professionele geschiedenis met naam en toenaam in de krant vanwege mogelijke betrokkenheid bij een verdachte vastgoedtransactie bij woningcorporatie De Key: ‘tussenpersoon' Klaas de Ruiter (in 2002 al vetrokken als topman van Amstelland na ongeoorloofde afspraken met de externe accountant) en directeur Jaap van Gelder van De Key-dochter De Principaal. 

De rechter moet in sommige zaken nog spreken, dus ik onthoud mij van stellige oordelen. Maar verontrustend vind ik het wel. 

Wat leert dit? Het meest verontrustend is dat ik de meeste van deze mannen behalve overtuigend ook wel aardig vond en ogenschijnlijk integer. Ik moet dus twijfelen aan mijn eigen mensenkennis. Maar iets anders, daarmee samenhangend, is dat hun 'toon' mij erg beviel. Ik hoor altijd dat die tone at the top cruciaal is - vooral als het gaat om ethiek en dergelijke. Welnu, die toon was voortreffelijk in orde. 

De belangrijkste les is daarom dat de waarde van een toon erg betrekkelijk is. Zonder bijpassende inhoud zijn woorden slechts window dressing. En dat komt altijd uit. Communicatie, door velen - ook in de accountancy - beschouwd als haarlemmerolie voor het imago, is hoogstens secundair. Tastbare inhoud, concreet gedrag, put your money where your mouth is, is wat uiteindelijk overtuigt. 

Bij ontbreken daarvan resteert in het slechtste geval ontmaskering, zoals in bovenstaande voorbeelden. In een iets minder slecht geval volgt ongeloofwaardigheid. En in het beste geval leiden de loos gebleken praatjes tot schouderophalen bij de toehoorders - en dus tot irrelevantie. 

Gezien vanuit dit perspectief biedt de financiële wereld van dit moment, alle spelers incluis, de aanblik van een spannend laboratoriumexperiment.

Deze bijdrage is ook als column geplaatst in het juli/augustusnummer van 'de Accountant'.

Wat vindt u van deze opinie?

Reageer Spelregels debat

Tom Nierop was van november 2001 tot juni 2016 hoofdredacteur van Accountant en Accountant.nl.

reacties

Reageren op een artikel kan tot drie maanden na plaatsing. Reageren op dit artikel is daarom niet meer mogelijk.

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.