Opinie 27 oktober 2014

642 miljoen EU-naheffing: zo kom je jezelf toch weer tegen

Het was weer even schrikken vorige week, toen Nederland, UK en enkele andere EU-lidstaten met een politiek en budgettair gevoelige naheffing op de EU-afdrachten werden geconfronteerd.

Een premier en een minister van Financiën die zich "onaangenaam verrast" tonen, Kamervragen, een Britse Premier die meteen richting Brussel ging bijten zonder zelfs eerst maar eens te blaffen.

En dat zijn nog wel de minst slechte jongetjes uit de EU-lidstatenklas: beide landen zijn voortrekker (geweest) in het pionieren met de ‘nationale verklaring' over de rechtmatigheid van de EU-bestedingen in eigen land. Maar ze hebben, net als alle andere lidstaten, consequent geweigerd ook voor de juistheid en volledigheid van de EU-afdrachten te tekenen. Een handeling die iedere ondertekenaar/lidstaat toch meer op het puntje van de stoel zou zetten, en minder aanleiding zal geven tot ‘verrassingen'.

Ik heb voor de nationale verklaring op deze site herhaald aandacht gevraagd, omdat het al te absurd is dat EU-lidstaten weg kunnen komen met een systeem waar het uitgangspunt is dat zij, in hun tweeledige rol als ontvanger en betaler binnen de Europese geldcarrousel, het principe van een ‘zelf-verantwoordingskader-eerst', niet willen aanvaarden.

Laten we de film even terugspoelen: De Algemene Rekenkamer memoreert, en niet voor het eerst, ook in haar Rapport bij de Nationale Verklaring 2013 het volgende: "De Nederlandse verantwoording over € 1.276,4 miljoen aan bij de Europese Commissie gedeclareerde uitgaven is in orde... Echter, informatie over de afdrachten van Nederland aan de EU ontbreekt... Het kabinet wil deze informatie ondanks aandringen van de Algemene Rekenkamer niet opnemen".

"De minister van Financiën heeft namens zijn collega's van EZ, VenJ en SZW gereageerd op het rapport van de Algemene Rekenkamer. Het kabinet wil de Nederlandse afdracht aan de EU niet opnemen in de Nationale verklaring. De Algemene Rekenkamer noemt dat in haar nawoord ‘jammer' en schrijft dat dit vanwege de principes van goed openbaar bestuur, waaronder transparantie en verantwoording, te betreuren is"

"Het kabinet constateert dat de Europese Rekenkamer reeds jaren een positief oordeel geeft over het systeem van Eigen Middelen en de supervisie door de Commissie. Het kabinet ziet geen aanleiding om, gelet op de verantwoordelijkheid van de Europese Commissie om de betrouwbaarheid, vergelijkbaarheid en juistheid van de Eigen Middelen te bewaken, haar eerdere besluit, te weten om de Eigen Middelen niet op te nemen in de Nederlandse Nationale Verklaring, te herzien..... "

Ik neem 2013 als voorbeeld omdat het pregnant het verschil van mening tussen Financiën en de Algemene Rekenkamer verwoordt. Maar hetzelfde debat loopt dan al een paar jaar, en herhaalt zich bij de verklaring bij 2014.

Kortom, wij soevereine ledenstaten, die iedere burger verplichten om via hun handtekening in te staan voor de juistheid en volledigheid van hun belastingaangifte, vinden dat op Europees macroniveau niet nodig. Omdat ‘Brussel' het maar moet uitzoeken; en de externe accountant van de EU, de Europese Rekenkamer, controleert toch ook? Probeert u dat ook eens met uw belastingaangifte 2014. Geen handtekening, want daar hebben we toch de Belastingdienst voor?

Het is een van de weinige punten waarover er tussen de ‘aandeelhouders van de EU' overeenstemming en solidariteit bestaat: het principe van zelfverantwoording vóór er gecontroleerd gaat worden geldt voor iedereen ‘maar niet voor onszelf'. En als er dan toch nog verassingen komen, heeft ‘Brussel' het gedaan. Tel uit je winst: The inmates are running the asylum.

De brief van 13 Februari 2014 van de minister van Financiën aan de Tweede Kamer spreekt verdere boekdelen. Vrij vertaald staat er eigenlijk: "Er is op het punt van afdrachten die afhankelijk zijn van het Bruto Nationaal Inkomen een weelde aan controles buiten ons (de gecontroleerde) om, waar ‘we the people' geen greep op hebben en ook niet willen hebben".

De gedachte dat een integrale nationale juistheid- en volledigheidsverklaring van de EU-afdrachten bestaande onzekerheden voor de hele EU-club beter uitrookt en daarmee (heel democratisch) tijdiger zichtbaar maakt, en duidelijk maakt dat eerste verantwoordelijkheidslijn voor de juistheid en volledigheid toch altijd bij de gecontroleerde zelf ligt, dat dubbeltje wil op het Korte Voorhout maar niet vallen.

Ook het (Nederlandse) Parlement laat deze houding rustig aan zich voorbij gaan. Till the shit hits the fan.

Misschien is het goed om deze geschiedenis in de weer komende gedachtenuitwisseling tussen regering en parlement nog eens te memoreren. Dat wordt een Kamervergadering waar iedereen alleen met de hand in eigen boezem aan mag deelnemen.

Dat wordt me een photo opp!