Opinie 24 februari 2015

Statusherstel voor big four is nakende

Op 2 oktober 2014 sprak Joris Luyendijk op het NBA-VRC jaarcongres. Zijn boodschap was: Geld is niet het probleem, het probleem is dat de bankier in the city van vandaag op morgen zijn status kan verliezen.

Immers, binnen the city geldt het Britse arbeidsrecht niet, en dus kan de medewerker zonder pardon of opgave van redenen worden ontslagen.

Volgens Luyendijk creëert the city met deze gang van zaken een situatie waarin iedereen nog slechts gericht is op de zeer korte termijn. Elk resultaat van vandaag telt om je bestaan van alleen morgen ermee zeker te stellen. Zo lang je in the city werkt, heb je status, en die status wil je in stand houden. Bij ontslag ben je in de financiële wereld en daarbuiten een verliezer.

Geldt deze systematiek ook voor de accountant? Wellicht kan een kantoor zich vrij snel van een beginnend accountant ontdoen. Maar zij zijn aangenomen met de uitdrukkelijke intentie van een langdurige relatie. Beide partijen lijken derhalve belang te hechten aan de relatie. Dit in tegenstelling tot wat we in the city zien.

Wat interessant is aan de bevinding van Luyendijk is dat niet geld maar status als drijfveer wordt opgevoerd. Aan de status is geld verbonden maar het is de sociale positie die een baan in the city is verbonden die hem drijft. Als we de analyse en de bevindingen van Luyendijk onderschrijven, schijnt het belangrijk te zijn om de status te handhaven.

Werken voor de big four levert wellicht zo'n status op. Echter, nu de big four zelf mikpunt zijn van statusverlies, moet er hen alles aan gelegen zijn hun oorspronkelijke positie te herstellen. Zo daalde de populariteit van de B4 volgens een recent onderzoek van de Intelligence group. Naarmate men daar niet toe in staat is, zal werken voor een big four minder interessant worden en zullen zich derhalve minder (goede) accountants in spe aangetrokken voelen om voor de big four te werken. Aangezien de big four het boegbeeld vormen van de sector, heeft de hele sector er belang bij dat de big four hun status in rap tempo herstellen.

In dat licht is het bijzonder of misschien zelfs verontrustend dat de AFM en de media de sector hebben moeten wakker schudden en zij niet zelf het besef hadden dat een probleem moest worden opgelost. Luyendijk stelt vast dat binnen the city het hoofdprobleem (wankele status door ontbreken van ontslagrecht) onverkort bestaat. Dat kan, omdat niemand beweegt. In zo'n geval moet de overheid handelen door het ontslagrecht onverkort in the city toe te passen.  Echter, de overheid weigert ook maar een vinger uit te steken, bang als men is voor het weglekken van activiteiten naar het Verre Oosten.

Het goede nieuws voor onze sector is dat overheidsingrijpen niet nodig is. Alle individuele kantoren hebben belang bij statusherstel, en dit vergoot de kans op samenwerking om statusherstel te bevorderen. NBA kan statusherstel aanzienlijk versnellen door treuzelaars een duw in de rug te geven!