Opinie 08 september 2015

Overbodige studierichtingen

Sinds 1928 kennen we in Nederland de verplichting van grote bedrijven om zich te laten controleren door een accountant. Dit is een accountant die een opleiding heeft doorlopen tot registeraccountant.

Deze opleiding richt zich op aankomend accountants die een bedrijf van buitenaf aan een controle onderwerpen, dan wel een bedrijf helpen verslag te doen van de prestaties over de verslagperiode. Nu pleit de beroepsorganisatie van accountants (NBA) er voor dat de bestaande accountantsopleiding een afstudeerrichting krijgt die zich richt op de accountant die binnen bedrijven werkt (financieel management).

Maar zo'n opleiding kennen we sinds 1986 al: die tot registercontroller (RC). Waarom moeten ook  accountants voor deze discipline worden opgeleid?

De student die de opleiding tot accountant volgt, doet dit meestal vanuit het accountantskantoor van waar deze werkt. Het kantoor neemt ook de studie-uitgaven voor zijn rekening. Als deze accountant kiest voor de studievariant die is gericht op het werken binnen bedrijven, waar duidt dan op?

Zijn de kantoren van plan ook accountants uit te zenden naar bedrijven om daar  toe te zien op een ordentelijke financiële  gang van zaken en hierover te rapporteren binnen het bedrijf? We hebben al bedrijven die dit werk doen, dus waarom zouden accountantskantoren dat ook willen?  Als ze een accountant op die manier uitsturen, kunnen ze niet langer de boeken van dat bedrijf controleren. Dat kan het dus niet zijn.

Wellicht moeten we de motivatie bij de student zoeken? Waarom zou een bij een accountantskantoor werkzame student kiezen voor een richting die hem minder geschikt maakt voor de controle van de jaarrekening en meer geschikt als accountant binnen een bedrijf?

Ik kan maar één reden bedenken: Deze student wil helemaal geen accountant worden en heeft al besloten binnen bedrijven te willen werken. Mooi dat de opleiding dan bestaat, zult u zeggen. Ik zou daarin met u meegaan, ware het niet dat de ervaring leert dat studenten hier in werkelijkheid pas achter komen nadat zij de opleiding hebben afgerond. En dan nog, als de student tot deze ontdekking komt - en velen deden dat - dan kan hij nu al gebruikmaken van de mogelijkheid van een speciaal voor hem ingekorte RC-opleiding.

Laten we veronderstellen dat NBA zijn zin krijgt en de finance-variant komt er. Wat zal dat betekenen?  Studenten met zo'n kwalificatie zijn dan beter geschoold om in een bedrijf te werken en kunnen naar verwachting dus makkelijker overstappen naar zo'n functie. Zou daar het argument van NBA liggen om de finance-variant te bepleiten? Bemiddelbaarheid? Het blijft gissen.