Nieuws
Leen Paape: ‘Practice what you preach’ - Eerste honderd blogs Marcel Pheijffer gebundeld - Fusie NIVRA-NOvAA: consultatie van de leden - Kleine gemeenten negeren Wet Bibob - Gert-Jan Brouwer wint Essayprijs 2008 - Kort geding Cees Schaap tegen PwC - VERA-middag post-actieve accountants.
Dit artikel is verschenen in de Accountant nr. 10, 2009
Bekijk alle artikelen uit dit nummer
Leen Paape: ‘Practice what you preach’
Niet een gebrek aan kennis, tools of talent heeft geleid tot de financiële crisis, maar het falen in ‘practice what you preach’. Dat zei Leen Paape, directeur van NIVRA-Nyenrode School of Accountancy & Controlling, op 7 september 2009 bij de opening van het academisch jaar. “In my opinion, the current situation is not the consequense of a lack of knowledge or understanding of accounting and auditing principles. It is not due to lack of tools and talent. So the failure must lie elsewhere. Where? In the gap between (…) theory and practice. Between stating, and affirming with your hand over your heart, certain principles, methodologies, ethics and goals, and actually implementing and living by them.”
Paape: “I firmly believe that many of our colleagues could see the writing on the walls and in the numbers in their own books. But for one reason or another they chose to nod and wink and go with the flow. Why? The short answer could be lack of backbone and character. The long one is that they were unable to withstand pressures coming at them from all sides. (…) It’s very difficult to be, at one and the same time, part of the community you support - and supports you - and not go with the flow and, at the extreme stages, blow the whistle.”
Hoofdspreker bij de jaaropening was Jules Muis, oud-controller van de Wereldbank en weblogger op Accountant.nl. In een zeer goed ontvangen speech belichtte hij de lessen van de financiële crisis. En hij gaf praktijkmensen én academici alvast wat huiswerk mee voor het komend jaar.
Beide speeches zijn te downloaden via Accountant.nl.
Eerste honderd blogs Marcel Pheijffer gebundeld
NIVRA-voorzitter Jan Helderman heeft op 7 september 2009 de eerste exemplaren in ontvangst genomen van de bundels Accountancy en andere zaken onder de loep en van Financiële decadentie, toezicht en compliance. De eerste bevat de eerste honderd weblogs van Marcel Pheijffer voor Accountant.nl, tien columns die hij schreef voor RTL Z, plus de opiniebijdragen van Bob Hoogenboom voor Accountant.nl. ‘Financiële decadentie, toezicht en compliance’ bevat elf artikelen en boekhoofdstukken die Hoogenboom en Pheijffer schreven voor uiteenlopende publicaties.
“Er kan geen discussie genoeg zijn … zeker volgens jullie!”, zei Helderman, met een knipoog naar de vaak kritische inhoud van hun bijdragen. Helderman toonde zich echter een ondubbelzinnig voorstander van het open debat zoals dat onder meer op Accountant.nl wordt gevoerd. “Het zijn echt belangrijke discussies. Ik twijfel er ook niet aan dat dit zo zal blijven. Het debat kan nog wel iets breder, met bijvoorbeeld meer bijdragen vanuit kantoren en ook het NIVRA. Maar het komt steeds meer op gang.”
Beide boeken zijn verkrijgbaar bij Boom JuridischeUitgevers.
AA kan geen RA worden via Engeland
Een Nederlandse Accountant-Administratieconsulent die is ingeschreven bij het Institute of Chartered Accountants of England and Wales (ICAEW) heeft daarmee nog geen recht op de RA-titel. Dat heeft het College van Beroep voor het bedrijfsleven bepaald. Het Engelse instituut heeft de accountant ingeschreven omdat de AA volgens de Nederlandse regels wettelijke controles mag uitvoeren. Hij claimde in Nederland vervolgens inschrijving als registeraccountant. Daarbij overlegde hij een lidmaatschapscertificaat, een practising certificate en een audit qualification van het ICAEW.
De Commissie Eindtermen Accountants Opleidingen weigerde dit en krijgt daarin nu gelijk van het College van Beroep voor het bedrijfsleven (LJN: BJ7005). Voor de AA-opleiding gelden nu eenmaal andere eisen dan voor die tot registeraccountant.
Een AA kan wel worden erkend als registeraccountant wanneer hij kan aantonen dat hij beschikt over de juiste aanvullende beroepskwalificaties. In dit geval had de AA met goed gevolg een test afgelegd die gericht was op relevante kennis over het Verenigd Koninkrijk. Dat vindt de commissie terecht niet voldoende, aldus de bestuursrechter.
Fusie NIVRA-NOvAA: consultatie van de leden
Eind september 2009 is via een elektronische nieuwsbrief en de websites van NIVRA en NOvAA een conceptfusievoorstel gepresenteerd aan de leden. In dit voorstel staan de uitgangspunten voor één gezamenlijk beroepsorganisatie voor alle accountants beschreven.
In oktober 2009 wordt het conceptfusievoorstel tijdens een aantal bijeenkomsten in het land nader toegelicht aan de leden en worden commentaren op het plan verzameld. Een deel van deze bijeenkomsten wordt voor NIVRA- en NOvAA-leden samen georganiseerd. Ook de verschillende vakgroepen van het NIVRA worden in dezelfde periode geconsulteerd.
Na verwerking van de ontvangen commentaren zal een definitief fusievoorstel worden geagendeerd voor de Algemene Ledenvergadering van het NIVRA, in december aanstaande.
Het conceptfusievoorstel is, samen met informatie over de consultatiebijeenkomsten en ander nieuws over de voorgenomen fusie, te vinden op de NIVRA-website (www.nivra.nl), via de speciale fusiebutton op de homepage.
Kleine gemeenten negeren Wet Bibob
Kleine gemeenten negeren de Wet bevordering integriteitsbeoordelingen door het openbaar bestuur (Bibob). Dit blijkt uit een enquête van tijdschrift Binnenlands Bestuur en dagblad Trouw. Uit de 441 binnengekomen reacties blijkt dat veel kleine gemeenten Bibob een te zwaar en te tijdrovend middel vinden. Ook zonder de hulpmiddelen die deze wet geeft menen ze in staat te zijn om een integriteitstoets af te nemen. “Wij kunnen u meedelen, dat wij bij de inwerkingtreding van de Wet Bibob hebben besloten aan deze wet geen uitvoering te geven”, meldde het college van B en W van Appingedam.
Veel gemeenten zeggen de benodigde financiële expertise te missen en sommige hebben daarnaast principiële bezwaren. Vergunningen zijn in het leven geroepen om te toetsen op vakbekwaamheid, milieuaspecten, hygiëne, maar niet om onderzoek te doen naar iemands handel en wandel, aldus de gemeente Werkendam. Die taak moet bij de Kamer van Koophandel en de Belastingdienst liggen.
Top 100 accountantskantoren
International Accounting Bulletin (IAB) heeft een Top 100 samengesteld van grootste accountantskantoren ter wereld, op basis van de omzet van de landenfirma’s over (2007-)2008. Aan kop gaat Deloitte & Touche USA, met 10.980 miljoen dollar. De plaatsen twee, drie en vier worden ingenomen door de Amerikaanse collega-big four. Op vijf tot en met acht volgens de Britse member firms van het viertal. De Nederlandse landenfirma’s van de big four staan alle in de top 25. Het enige andere Nederlandse kantoor staat op 69: BDO CampsObers.
Gert-Jan Brouwer wint Essayprijs 2008
Registeraccountant Gert-Jan Brouwer is de winnaar van de Essayprijs 2008 van de Nyenrode School of Accountancy & Controlling. In zijn essay De verdiensten van earnings management met pensioenverslaggeving beschrijft hij hoe bestuurders de speelruimte in hun actuariële variabelen gebruiken voor hun eigen doelstellingen. Accountants zouden zich hier volgens Brouwer meer van bewust moeten zijn en actuarissen kunnen meer verantwoordelijkheid nemen voor de juistheid van de variabelen.
De tweede prijs ging naar Julia Treebusch en Ruud van den Barselaar, voor hun essay Materialiteit: de openbaring.
Wendy Assen won de derde prijs met het essay Huidige (masculiene) organisatiecultuur in grote accountantsorganisatie voldoet niet meer. Pleidooi voor cultuurverandering.
De negen genomineerde essays zijn gebundeld. De bundel ‘Essayprijs 2008’ is te bestellen door een e-mail te sturen naar w.bruijns@nyenrode.nl.
Oud Nieuws op Accountant.nl:
De wereld verandert, maar sommige zaken lijken altijd constant te blijven. ‘de Accountant’/Accountant.nl duikt regelmatig in de archieven voor wat historisch perspectief en verrassende feiten. Elke maand in ‘de Accountant’ en compleet met pdf’s van uitgebreider teksten en bronmateriaal op Accountant.nl.
Oud Nieuws (6): Madoff anno 1891
Frauduleus handelen in de beurswereld inspireerde ook romanschrijvers. Al lang geleden. Zo publiceerde de Franse auteur Emile Zola in 1891 de roman L’Argent. Over geld dus. Maar “het is uitsluitend de verderfelijke werking van het geld, of nog juister van het beursspel, de speculatie, welke hier geschilderd wordt”, preciseerde het Nederlandse tijdschrift De Gids in een boekbespreking uit 1891. “Geen nieuw onderwerp dus.” Enkele citaten uit De Gids:
“De roman beschrijft nu verder de opkomst, den bloei en den val van Saccard’s stichting, La Banque Universelle, in de wandeling: l’Universelle. Het zijn de bekende manoeuvres, waardoor dergelijke inrichtingen in het leven worden geroepen, gedurende korter of langer tijd een zeker aantal goedgeloovigen verblinden, om eindelijk als de machine tot de hoogste spanning gestookt is, de aandeelen een onzinnig hoogen koers bereikt hebben, te springen en duizenden te gronde te richten. (…) Drie uitgiften van aandeelen in drie jaren, het kapitaal van vijfentwintig op vijftig, van vijftig op honderd, op honderdvijftig millioen gebracht ten einde aan een wonderdadigen voorspoed te doen gelooven.”
Leerzaam is ook deze kanttekening: “Zola had hier minder dan in eenige van zijn vroegere romans uit te vinden, te phantaseeren. Hij had slechts te grijpen uit den schat van bijzonderheden, welke aan het licht zijn gekomen bij den val van een groote bankinstelling, bij den beruchten ‘Krach’ van de Union Générale van Bontoux in 1882.”
Tijd voor een vervolg anno 2009?
(Met dank aan Jan Weezenberg)
Kort geding Cees Schaap tegen PwC
Fraude-expert Cees Schaap van SBV Forensics eist in een kort geding inzage in een onderzoeksrapport dat PricewaterhouseCoopers in 2003 zou hebben opgesteld. Volgens Schaap, voormalig forensisch accountant van Ernst & Young, heeft PwC in 2003 een rapport opgesteld over het toenmalige bureau SBV, voorloper van SBV Forensics. Het zou zijn geschreven in opdracht van belegger Nina Brink en/of de investeringsmaatschappij Anrodata. Deze partijen waren in 2002 zakelijk met Schaap verbonden, maar later waren er diverse rechtszaken tussen beiden. “Opmerkingen over onregelmatigheden van Schaap duiken sinds 2004 op in processtukken van Brink en Anrodata en worden kracht bijgezet door te verwijzen naar het onderzoek van PwC”, aldus Marjolijn Vissers, advocaat van Schaap.
Voor Schaap zijn de verwijzingen naar het PwC-rapport aanleiding om inzage te eisen in het rapport, dat nooit verder zou zijn gekomen dan de status van concept. “Omdat Schaap de inhoud niet kent, is aan PwC gevraagd om een afschrift van dat rapport”, verduidelijkt Vissers. “PwC weigert dat. Dat is de reden voor Schaap om de rechter te vragen PwC tot afgifte van een kopie te dwingen.”
PwC legt de eis naast zich neer. Woordvoerder Meint Waterlander: “Onze advocaat heeft aangegeven dat in het conceptrapport geen enkele opmerking over Schaap te vinden is, dus ook geen ontlastende of belastende oordelen of conclusies. Verder is aangegeven dat de stukken geen betrekking hebben op een mogelijk rechtsbetrekking tussen Schaap en PwC. Er is geen rechtsbetrekking omdat de opdracht door een ander is gegeven. Verder hebben we nog aangegeven dat er ons inziens geen spoedeisend karakter is. De stukken worden opgevraagd in het kader van een zaak die al enige tijd loopt en naar onze mening zijn deze stukken zelfs in het kader van die procedure niet relevant.”
VERA-middag post-actieve accountants
Ruim 120 postactieve accountants kwamen op 3 september 2009 naar het NIVRA voor een update van de laatste ontwikkelingen in het beroep. Veel praktijkvragen van nu zijn nog net zo relevant als tien jaar geleden, bleek tijdens de pauzegesprekken.
Na de opening door NIVRA-voorzitter Jan Helderman werden de diverse actualia geschetst door Robert Mul (public trust), Henk Verhoek (externe verslaggeving), Josta Drewes (nieuwe klacht- en tuchtrecht) en Jan Thijs Drupsteen (auditing). Wessel van Weerd van PUM vertelde over buitenlands ‘ontwikkelingswerk’ door senior specialisten.
Gezien de grote belangstelling wordt deze bijeenkomst in 2010 zeker gecontinueerd.