Nieuws 25 juni 2014

'Zekerheid zonder relevantie is zinloos'

Met de relevantie van het accountantsvak komt het wel goed, mits we de goede dingen doen. Dat was het algemene gevoel tijdens de op 23 juni 2014 gehouden themabijeenkomst 'Hoe verder?' over de toekomst van het accountantsberoep.

Directe aanleiding voor dit al eerder geplande debat, dat maandag plaatsvond voorafgaand aan de Ledenvergadering, was de dit jaar gepubliceerde FEE-paper over het onderwerp, maar de bijeenkomst kreeg een extra lading door de opdracht van de politiek aan het beroep om in september te komen met concrete voorstellen voor verbetering van de kwaliteit en onafhankelijkheid van de accountantscontrole.

De discussies in Spant! onder leiding van dagvoorzitter Stefan Wijers hadden echter een breder karakter dan die politieke kant van de zaak, maar betroffen de beroepsuitoefening in ruime zin.

Joris Joppe (Coney, bestuurslid NBA Ledengroep Openbaar Accountants) hield een inleiding over vraag 'Wat hebben we nog te leren als accountants?'. Jan Wietsma (Full Finance, bestuurslid NBA Ledengroep Accountants in Business) belichtte vervolgens de vraag 'In hoeverre leveren we de juiste producten?', en Auke de Bos (EY) behandelde de kwestie 'Hoe kunnen we beter met onze omgeving communiceren?'

Joris Joppe stelde dat de dienstverlening nu te vaak onder de maat is. Kernprobleem? "Wij werken op basis van een verouderd model, denken dat we met één jaarlijks product tegemoet kunnen komen aan alle wensen van de klant, het maatschappelijk verkeer. Verantwoording en verslaggeving, in een jaarlijkse cyclus. De informatie komt dan eigenlijk altijd te laat, is te complex of niet relevant meer. Daarom moeten we beter luisteren naar wat stakeholders van ons verwachten. Zekerheid zonder relevantie is zinloos."

Jan Wietsma benadrukte dat het bij de problemen in het beroep niet alleen gaat om de big four. "Opvallend in alle discussies is dat er behoefte is aan kwalitatief goede informatie. Daar moeten accountants iets mee doen."

Joppe wees er op dat er al veel nieuwe initiatieven zijn om tegemoet te komen aan de nieuwe vragen uit de markt. "Wat wijsheid is? Besteed als accountant tien procent van je tijd aan nadenken en het ontwikkelen van nieuwe producten."

Auke de Bos noemde daarop het onlangs door hoogleraar Jan Bouwens geopperde idee voor oprichting van een 'Accountancy Lab' voor het beroep "een goed idee". Vervolgens beantwoordde hij de vraag hoe accountants beter met hun omgeving kunnen communiceren in de vorm van drie ‘boodschappen' aan het beroep.

"Ten eerste door frequenter en scherper te communiceren. Accountants zouden veel vaker moeten zeggen wat ze denken, zien en zelfs voelen", aldus De Bos. "Boodschap twee is communiceren op alle niveaus. Bespreek waar je tegenaan loopt, ga de dialoog aan. Schrijf scherpe management letters over wat je ziet. Heb durf. Op beroepsniveau vind ik de collectieve management letters van de NBA bijvoorbeeld erg goed. En mijn derde opmerking is dat communiceren, zeker een scherpe boodschap, wrijving geeft, maar dat je daar niet voor moet weglopen. Zoek die wrijving juist op. Wees duidelijk, zeg waar zwakke punten zitten."

Tijdens de discussies kwam naar voren dat veel aanwezigen vinden dat er op deze punten een groot verschil is tussen het mkb en een grote onderneming. In het mkb moet de afstandelijkheid niet te groot zijn, daar is sprake van een stevige vertrouwensband met opdrachtgever. Bij grote onderneming is veel meer een bijna 'academische' aanpak aan de orde.

Een aanwezige: "Het is belangrijk je te verdiepen in de informatiebehoefte. Het gezegde one size fits all gaat niet op".