Opinie 07 januari 2011

Met XBRL de Pabo achterna

Op 3 december 2010 is de Nederlandse XBRL taxonomie gepubliceerd die de basis vormt voor de SBR rapportages 2011. Het aantal inhoudelijke reacties neemt toe, daarin is een duidelijke trend zichtbaar. Steeds meer partijen praten niet alleen over SBR maar zijn er daadwerkelijk mee aan de slag gegaan.

Overigens mag het aantal mensen dat zich inhoudelijk bemoeit met de Nederlandse Taxonomie nog wel omhoog. Ook het kennisniveau over wat het gebruik van XBRL in Nederland nou precies betekent mag stijgen. Daar spelen het onderwijs en docenten een cruciale rol. 

Recent beweerde een hoogleraar in ‘de Accountant' dat XBRL niet wetenschappelijk is. Daar heeft de man natuurlijk helemaal gelijk in. In het buitenland ontmoet ik echter regelmatig PhD-studenten die zich richten op XBRL en zien universiteiten interessante onderzoeksgebieden. 

Dat niet iedereen er zo over denkt bleek uit het artikel 'XBRL-assurance behoeft fundamentele Discussie' in ‘de Accountant' van Hans Verkruijsse, Barbara Majoor, Rob Vervoort, Huub Lucassen. 

Ernst & Young heeft een assurance-rapport verstrekt bij een digitale jaarrekening in XBRL van Deloitte. Zoals ik in een reactie bij het artikel al heb aangegeven, ben ik blij met dit initiatief. Vooral omdat deze partijen niet alleen over het onderwerp práten, maar er daadwerkelijk mee aan de slag gaan. 

Het onderwerp is lastig genoeg. In het artikel wordt aangegeven dat de kernvraag voor verdergaande assurance is of het Commercieel rapport (onderdeel van de Nederlandse Taxonomie) mag worden gezien als een 'algemeen aanvaard' stelsel van financiële verslaggeving. 

Het antwoord op deze vraag is nee, want dit is niet de kernvraag. De vraag die moet worden gesteld is of het mogelijk is om met de Nederlandse taxonomie een correcte jaarrekening op te stellen. En dat is een andere vraag. 

Het verschil tussen enerzijds de regels en wetten die onze verslaggeving beschrijven, en anderzijds de Nederlandse Taxonomie die een representatie vormt van deze regels, is belangrijk.
De ontwikkelingen staan niet stil. Het is mogelijk dat op termijn accountants zelf hun eigen taxonomieën - vaak als uitbreiding van de Nederlandse Taxonomie - moeten gaan maken. Dan moeten accountants begrijpen welke keuzen gemaakt kunnen worden en gemotiveerd een beslissing kunnen nemen. Daar zijn ze vandaag niet toe in staat.
Zoals Pabo-studenten moeten kunnen rekenen, mag van de onderwijzende vakgenoten worden verwacht dat ze begrijpen en kunnen uitleggen wat digitalisering en standaardisering voor effecten hebben op het vak. We krijgen de taxonomie die we verdienen.