'De toekomst van toezicht'
De accountant zal zich in de toekomst steeds meer gaan richten op het verschaffen van 'zekerheid' over meer aspecten van de bedrijfsvoering dan uitsluitend de cijfers, las ik op deze site.
Het leek mij vooral een zoektocht van een kantoor naar nieuw werk. De kwaliteit van het oude werk mag zeker niet uit het oog worden verloren bij het zoeken naar nieuw werk. Maar ik vond de publicatie 'De toekomst van toezicht' waarop het bericht was gebaseerd interessant om te lezen.
Het document bevat geen nieuwe inzichten. Ik werd namelijk niet verrast door de oproep tot beter, scherper en strenger toezicht op instellingen en bedrijven. En dat de accountant invulling gaat geven aan het geven van zekerheid over deze aspecten toenemen blies mij ook niet van de sokken. Maar het document geeft een mooi inzicht in de huidige status van ontwikkelingen waar het beroep mee te maken gaat krijgen.
In het document staan onder meer interviews met leden van de raad van commissarissen en auditcommissies van ondernemingen. Aan de heren (!) wordt gevraagd hoe ze aankijken tegen de voorgenomen regelgeving waar hun accountants mee te maken hebben. Terecht melden de heren dat dit gevolgen heeft voor de gecontroleerde ondernemingen. Maar ook dat ze het er alles bij elkaar niet zo mee eens zijn.
Een speciale bijdrage wordt geleverd door de bestuurder die vindt dat zijn internal audit afdeling understaffed is, de werkzaamheden breder zou moeten trekken en ook nog eens anders gepositioneerd zou moeten worden. Maar de vraag wanneer hij dat gaat regelen blijft helaas achterwege. Ik begrijp dat vernieuwing van de sector alleen kan als de klanten ook willen vernieuwen.
Deloitte introduceert de begrippen 'Geïntegreerde verslaglegging' en 'integrated report'. Het 'integrated report' moet een volledig beeld geven van de financiële en niet-financiële prestaties van een onderneming. Zonder het te noemen refereert Deloitte aan het Integrated Reporting initiatief. Het idee is dat een onderneming rapporteert over de gehele waarde ('integrated value') waarin ook duurzaamheid, governance, remuneratie en human resources en de waarde van een onderneming in de maatschappij relevant zijn voor de gebruikers van de informatie.
In de 'De toekomst van toezicht' voorspelt Deloitte dat verdergaande automatisering ervoor zorgt dat stakeholders real-time toegang krijgen tot de verantwoordingsinformatie van een organisatie.
Deloitte gaat dus niet alleen in op waarover een onderneming rapporteert, maar geeft aan hoe dat vorm moet gaan krijgen. En geeft hier vervolgens ook invulling aan door bij te dragen aan de ontwikkeling van een XBRL-taxonomie waarmee digitaal over duurzaamheid kan worden gerapporteerd.
De taxonomie is onderdeel van het Global Reporting Initiative (GRI). De GRI-gemeenschap werkt onder meer samen met het Earth Charter Initiative, International Finance Corporation (IFC), International Organization for Standardization (ISO), de VN-Conferentie voor Handel en Ontwikkeling (UNCTAD).
Deze samenwerking is zeer belangrijk voor daadwerkelijke adoptie. Want de initiatieven op het gebied van duurzaamheidsrapportages zijn niet op één hand te tellen. En de samenwerking lijkt soms niet voor de hand te liggen maar is wel relevant voor accountants, adviseurs en softwareleveranciers. Zoals bij het World Customs Datamodel van de World Customs Organization (WCO). Het model wordt beheerd door samenwerkende douaneorganisaties die al in 1953 zijn gestart met standaardiseren. Deze standaard houdt ook rekening met het Kyoto-protocol, met als doel de vermindering van de uitstoot van broeikasgassen en heeft dus overlap met integrated reporting en GRI.
Rob Frohn zegt in de Toekomst van Toezicht: "Wat je rapporteert moet wel doelmatig zijn. Waarom moet je tien pagina's wijden aan een minuscuul onderwerp? Dan wordt je verslag alleen maar dikker en onhandelbaarder. Technisch kun je goed bezig zijn, maar je communicatie wordt er niet beter op".
Het integrated report zal in 2020 volgens Deloitte op grote schaal worden toegepast. Dit lijkt mij geen onredelijke inschatting, hoewel het voorspellen van een adoptietijdpad niet mijn beste kwaliteit is gebleken.
Voor 2020 moeten eerst verslagleggingstandaarden worden opgetuigd en daaruit volgende eenduidige begripsvorming worden vastgesteld. Dit betekent standaardisatie en samenwerking, vooral op het gebied van de inhoud en regelgeving.