Nieuw COSO-rapport, nog steeds fraude en corruptie
Op 14 mei 2013 is het vernieuwde COSO-rapport gepubliceerd, veertig jaar na Watergate, de affaire die aanleiding was voor de Foreign Corrupt Practices Act die in 1977 door de Verenigde Staten werd vastgesteld.
Deze wet moest een eind maken aan corruptie en illegale transacties, waarvoor sterk werd ingezet op de interne controle van organisaties. Voortaan zouden alle Amerikaanse bedrijven verplicht moeten rapporteren over de effectiviteit van hun 'internal control' systeem. En van accountants wordt gevraagd om een accountantsoordeel bij dit verslag van het management.
In 1992 verscheen het eerste COSO-rapport: het raamwerk voor deze publieke verantwoording over de effectiviteit van 'internal control' systemen. Uiteindelijk heeft de Sarbanes-Oxley wet na het Enron-debâcle deze verplichting opgelegd aan Amerikaanse beursgenoteerde ondernemingen en wordt COSO internationaal en ook in Nederland gevolgd in de corporate governance-regelgeving over 'internal control'-verantwoordingen.
Helaas weten wij nu dat corruptie en fraude met deze wet- en regelgeving niet de wereld uit zijn. Internationaal is er de laatste jaren in de bancaire sector het nodige aan het licht gekomen dat het resultaat was van corruptie en fraude. De banken die in 2008 aan het overheidsinfuus moesten, hadden enkele maanden daarvoor nog een 'in control'-verklaring ontvangen van zowel het management als de accountant.
Ook in Nederland hebben we recent weer fraudeschandalen achter de rug. Een groot deel van de beurswaarde van Imtech NV is verdampt, mede veroorzaakt door een leiding die alleen 'goed nieuws' wilde horen. De kruitdampen van het schandaal bij Vestia waren nog nauwelijks opgetrokken.
Het COSO-rapport heeft dus gefaald? Ja, zo lijkt het, want corruptie en fraude zijn nog steeds aanwezig en hebben ook de laatste jaren nog veel schade aangericht.
Maar falen hier de regels of faalt de toepassing van die regels? Het staat buiten kijf dat het COSO-rapport heeft gezorgd voor een eenduidig begrippenkader en vocabulaire om zinvolle en begrijpelijke publieke verantwoording - en afrekening - mogelijk te maken.
Bestuurders, toezichthouders en accountants betrokken bij schandalen als Imtech en Amarantis zal de COSO-maat worden genomen als het over internal control gaat. Daarbij zal met een nieuwe blik worden gekeken naar COSO: niet de regeltjes staan voorop, maar veel meer de ethiek van het handelen.
Dan zal blijken dat het recentelijk aangescherpte COSO-rapport anno 2013 nog altijd een goedwerkend instrument is, gegeven in handen van vakkundige gebruikers.
Gerelateerd
Belastingdienst versterkt weerbaarheid tegen criminele ondermijning
De Belastingdienst gaat meer doen om de organisatie weerbaarder te maken tegen 'criminele ondermijning'. Dat gebeurt onder meer door oprichting van een eigen veiligheidsbureau...
Kamer praat over enquête naar 'vermorzelende' fraudeaanpak
De Tweede Kamer gaat in debat over het verslag van de parlementaire-enquêtecommissie over het fraudebeleid van de afgelopen decennia, waardoor volgens de commissie...
Miljoenenboete voor Amerikaans bedrijf wegens internationale btw-fraude
Het Amerikaanse belbedrijf Voip Guardian Partners LLC moet een boete van bijna acht miljoen euro betalen vanwege omvangrijke btw-fraude. Het Openbaar Ministerie...
Enquêtecommissie oordeelt hard over fraudeaanpak overheid
Grondrechten van burgers zijn geschonden en ook de Tweede Kamer heeft "in meerderheid" gefaald en is medeverantwoordelijk voor de ellende van gedupeerden van het...
Bezie eerst de mens en pas daarna de gelegenheid
Om het frauderisico goed te begrijpen, moeten accountants zich meer richten op wie van de gelegenheid tot frauderen gebruik zou willen maken en waarom.