Opinie 19 mei 2014

Accountants in business: genuanceerd met dilemma's

De door en voor accountants in business ontwikkelde Dilemma-app is nu een week of zes actief. Enkele honderden gebruikers beantwoorden wekelijks een nieuw levensecht dilemma dat wordt voorgeschoteld.

Iedere keer zijn er vier mogelijkheden om het dilemma op te lossen. Uit de antwoorden blijkt dat accountants in business met het oplossen van dilemma's genuanceerd te werk gaan, hoewel een enkeling de dilemma's wel heel zwart wit benadert. 

Sommige accountants in business vertonen het gedrag van een officier van justitie of politieagent: als er iets fout gaat moet er meteen gesanctioneerd worden. Enkelen begeven zich aan de andere kant van het spectrum en zien alles door de vingers en vinden alles goed als ze er zelf maar geen last van hebben. 

Maar dat zijn de uitschieters. Grosso modo weten accountants in business de verschillende belangen - persoonlijke, organisatorische en maatschappelijke belangen - goed af te wegen. Een deel laat de maatschappelijke belangen het zwaarst wegen, een andere groep kent meer gewicht toe aan de persoonlijke en organisatorische belangen, zonder overigens de maatschappelijke belangen uit het oog te verliezen. Een enkeling laat alle belangen even zwaar wegen. 

De vraag die je nu mag stellen is: wat vinden we daar nu van als bestuur van de ledengroep accountants in de business? Mag je tevreden zijn met de antwoorden of stellen ze teleur of had je nog iets anders mogen verwachten? Opvallend in de beantwoording is dat veel accountants in heikele kwesties niet zelfstandig een besluit nemen maar er voor kiezen om in overleg te gaan. 

Dat overleg lijkt natuurlijk mooi, maar het kan ook lijken op het vermijden van persoonlijke keuzes. In sommige gevallen is het helemaal niet erg om als accountant in business je nek uit te steken en de confrontatie aan te gaan. Deze persoonlijke eigenschap wordt ook wel ‘moed' genoemd. 

Het risico van overleg met collega's of derden is ook dat er uiteindelijk een keuze wordt gemaakt waar jezelf niet meer achter kunt staan. Daarom is belangrijk in je achterhoofd te houden dat een groepsproces niet altijd tot het beste resultaat hoeft te leiden. Hoe goed de intenties ook zijn. 

Dat een accountant in business eerst de zaken grondig onderzoekt is logisch. Bij een eerste signaal van mogelijke onregelmatigheden dien je niet direct de belastinginspecteur op te bellen. Niet alles is wat het lijkt. Aan de andere kant moet je natuurlijk wel in actie komen als er daadwerkelijk sprake is van fraude en je klant of opdrachtgever niet bereid is om de zaken anders te gaan aanpakken of te herstellen. 

Dat je verantwoordelijkheid als accountant in business verder gaat dan het zorgdragen voor de juiste cijfers blijkt voor velen zonneklaar. Als je bijvoorbeeld weet hebt van geknoei met voedsel, dan moet je daar iets mee doen. 

Een deel van de accountants in business vindt dat overigens wel een lastig gegeven. Hoe ver reikt je maatschappelijke verantwoordelijkheid? 

Als bestuur van de ledengroep accountants in business zouden we het natuurlijk plezierig vinden als mensen nog wat meer persoonlijke toelichtingen geven op hun antwoorden. Daarnaast hopen we dat steeds meer mensen de Dilemma-app gaan gebruiken en - nog belangrijker - met elkaar de dialoog aangaan. 

Natuurlijk zijn er ook mensen die de toegevoegde waarde van een Dilemma-app maar beperkt vinden. Zij hebben gelijk als deze app het enige kompas zou zijn waarop je als accountant in business de koers vaststelt. 

Maar daar is de Dilemma-app ook niet voor bedoeld. Het is een instrument om de professionele geest met enige regelmaat aan te scherpen. Niet meer en niet minder.