Veel accountants zijn hun ondernemerschap niet primair begonnen vanuit de wens om te ondernemen, meent John Weerdenburg.

Discussie Column 27 mei 2025

De waan van de dag is de valkuil voor morgen

"Werk je in de zaak of aan de zaak?" Die vraag stelde iemand mij enige tijd geleden. En hoewel het in eerste instantie een simpele vraag leek, bleef hij bij mij hangen. Na een korte aarzeling was mijn antwoord: "Ik werk in de zaak van 08.30 uur tot 17.30 uur en aan de zaak in de avonduren." Ik vermoed dat ik hierin niet de enige ben. Veel accountants die actief zijn in het mkb - en zeker de eenpitters onder ons - zullen dit antwoord herkennen. Maar hoe logisch dat ook klinkt, het is een schadelijk patroon voor de langere termijn. Alleen maar in je bedrijf werken is niet genoeg om ook een gezonde, toekomstbestendige onderneming te runnen. De waan van de dag is de valkuil voor morgen.

Waarom ondernemerschap?

Veel accountants zijn het ondernemerschap niet zozeer begonnen vanuit een diepe wens om te ondernemen. Er speelden vaak andere motieven. Zo dachten sommigen "dit kan ik beter dan mijn werkgever". Anderen zochten meer vrijheid, meer autonomie, een hoger inkomen - of de combinatie hiervan. En toch is het opvallend hoe vaak accountants de stap naar het ondernemerschap niet volledig bewust zetten. Accountancy is een vak, net als ondernemen. En hoewel ze elkaar op veel punten raken, vragen ze om andere vaardigheden, een andere mindset en vooral: andere keuzes in je tijdsbesteding.

Werken in de zaak

De dagelijkse realiteit op kantoor staat vaak bol van klantvragen, deadlines, controles, overleg en administratieve rompslomp. Allemaal taken die moeten. En natuurlijk: als zelfstandig accountant ben je zélf een belangrijk deel van het verdienmodel. Geen productie betekent geen omzet, dus de neiging om steeds maar door te gaan in de zaak is begrijpelijk. Maar dit brengt vooral de kleine kantoren in een constante spagaat. Naast het werk voor klanten ben je als eigenaar ook nog eens systeembeheerder, personeelsfunctionaris, planner, marketeer, financieel beheerder én verantwoordelijk voor je kwaliteitssysteem. En juist dat laatste - het kwaliteitssysteem - vraagt steeds meer aandacht. Niet alleen op dossierniveau, maar ook op organisatieniveau. Denk aan de verplichte jaarlijkse evaluatie en de steeds formelere eisen rondom toetsing. Dat zijn geen bijzaken; ze bepalen mede of je praktijk levensvatbaar blijft in een steeds complexer wordend speelveld.

Maar wie werkt er aan de zaak?

De valkuil: als je alleen maar in je zaak werkt, is er geen tijd meer om aan je zaak te werken. En daar zit precies het verschil tussen een accountant en een ondernemer. Aan je zaak werken betekent:

• stilstaan bij je strategie;
• je diensten verbeteren of uitbreiden;
• processen efficiënter maken;
• je zichtbaarheid vergroten;
• bouwen aan je team en kennis;
• vooruitkijken en keuzes maken.

Daarvoor is ruimte nodig en energie, maar bovenal: de bewuste keuze om daarvoor tijd te reserveren en die ook te nemen.

Het hoeft niet alleen

Veel collega's worstelen met precies dezelfde vraagstukken. En toch voelt ondernemen vaak eenzaam. Terwijl er juist zóveel te winnen is door met gelijkgestemden het gesprek aan te gaan. Hoe pak jij het aan? Hoe deel jij je tijd in? Waar kies jij voor? Wat werkt wel - en wat vooral niet?

Door ervaringen uit te wisselen word je scherper, bewuster en vaak ook creatiever. Je ontdekt nieuwe manieren om anders te werken, slimmer te organiseren of je energie beter te verdelen. Je hoeft het wiel echt niet steeds zelf uit te vinden.

Wat doe je?

Als accountant ben je onmisbaar in je eigen praktijk. Maar als ondernemer ben je verantwoordelijk voor de toekomst ervan. Het is dus geen luxe, maar noodzaak om tijd vrij te maken waarin je aan je bedrijf werkt. Dat is een uitdaging, maar het is er wel een die je bedrijf sterker maakt - en jou als professional ook. Misschien een goede vraag om jezelf eens eerlijk te stellen: werk ik vandaag in mijn zaak? Of ook aan mijn zaak?