Marjan Heemskerk

Er zijn heus wel manieren om jonge mensen enthousiast te maken voor het accountantsberoep, meent Marjan Heemskerk.

Discussie Column

Hiermee trekken we wél jonge accountants aan

De accountancysector staat onder druk. Personeelstekorten, hoge werkdruk en een tanende aantrekkingskracht van het vak dreigen de toekomst van ons beroep te ondermijnen. In mijn vorige column besprak ik hoe weinig animo er nog is om accountant te worden. Maar laten we het deze keer anders bekijken. In plaats van blijven hangen in de problemen, wil ik het hebben over de oplossingen. Want er zijn wél manieren om jonge mensen enthousiast te maken voor ons vak. En die hebben we hard nodig.

Weg met het partnermodel (of tenminste: moderniseer het)

Het is tijd dat we een ongemakkelijke waarheid onder ogen zien: het huidige partnermodel is achterhaald. Voor veel jonge accountants is het vooruitzicht van jarenlang buffelen om ooit partner te worden simpelweg niet aantrekkelijk. Waarom zou je blijven hangen in een systeem dat vooral lijkt te draaien om uurtje-factuurtje, up-or-out, terwijl het bedrijfsleven alternatieven biedt met betere salarissen, minder stress en flexibele werktijden?

Wat de jonge accountants ook tegen de borst stuit, is het uit verhouding zijn van beloningen tussen henzelf en de partners. Deze accountants leren om de lonen en salarissen per fte en omzet per fte te berekenen voor hun klanten. Kleine stap om dat ook voor hun eigen accountantskantoor te berekenen. De uitkomsten hiervan schokken jonge accountants. Ze voelen zich ondergewaardeerd.

Een alternatief, zoals recent beschreven in het artikel over nieuwe wegen naar het vinden van accountants, is het delen van de winst via een exploitatierekening per medewerker. Dit geeft directere erkenning en beloning, zonder dat je eerst door talloze hoepels hoeft te springen. Het creëert een cultuur waarin medewerkers zich eigenaar voelen van hun werk, gemotiveerd blijven en niet bij de eerste kans vertrekken.

Flexibiliteit als serieuze optie

Jonge professionals hechten aan flexibiliteit. Niet alleen in werktijden, maar ook in werkvormen. Parttime, hybride of zelfs seizoenswerk: alles wat ruimte biedt voor een betere werk-privébalans. Veel kantoren durven die stap nog niet aan, maar degenen die het wel doen, plukken er de vruchten van.

En waarom stoppen bij flexibele uren? Met jobcrafting kun je functies aanpassen aan de talenten en interesses van medewerkers. Niet iedereen hoeft een allrounder te zijn. Geef ruimte aan specialisaties, zoals data-analyse of klantrelaties en je krijgt er gemotiveerdere mensen voor terug.

Hiermee geef je ook gehoor aan de roep van jonge accountants om inhoudelijk interessanter werk te kunnen doen, waar het nu vooral ‘platvinken van dossiers’ is geworden.

Durf je profiel te tonen

Veel kantoren blijven steken in grijzemuizenland: websites en vacatures die inwisselbaar zijn, zonder duidelijke identiteit. Maar jonge mensen willen weten waar ze voor kiezen. Laat dus zien wie je bent. Is jouw kantoor innovatief, duurzaam, mensgericht, gespecialiseerd in een niche? Vertel dat verhaal, niet alleen op je site, maar ook op social media, tijdens events en in gesprekken.

Duurzaamheid kan daarbij een belangrijke rol spelen. Veel jonge mensen zoeken werkgevers die maatschappelijk verantwoord ondernemen en hun steentje bijdragen aan een betere wereld.

Technologie: van saai naar slim

Niemand wordt accountant om repeterende taken eindeloos te herhalen. Gelukkig biedt technologie uitkomst. AI, automatisering en data-analyse kunnen saai werk uit handen nemen, zodat accountants zich kunnen richten op advies, klantrelaties en échte toegevoegde waarde. Precies de aspecten van het vak die jongeren aantrekken.

Laten we stoppen met het romantiseren van de 'harde werkers' die lange dagen maken met handmatig data verzamelen en checken. De toekomst van ons vak ligt bij slimme technologie en een focus op kwaliteit, niet kwantiteit.

Geen excuses meer

Aantrekken van nieuwe accountants is één ding. Maar ze behouden voor het vak is een tweede. Voor nieuwe mensen wordt van alles uit de kast getrokken. Dat is natuurlijk nodig. Maar vergeet ook de huidige mensen niet. Blijf met ze praten om ze tevreden te houden. Niet alleen voor jouw kantoor, maar ook voor het vak. Nog steeds gaan veel accountants na het behalen van de titel op zoek naar een baan in het bedrijfsleven. Met betere verdiensten en minder werkdruk.

Het is tijd om onze sector opnieuw uit te vinden. Met flexibele werktijden, eerlijke beloningen, maatwerk in functies en een duidelijk en duurzaam profiel. De jonge accountant wil best, maar dan moeten wij als sector ook écht veranderen. Geen loze beloftes meer, maar concrete stappen.

Wat vindt u van deze column?

Reageer

Marjan Heemskerk is registeraccountant. Sinds 2016 blogt en vlogt ze als The Happy Financial over persoonlijke financiën en bespreekt thema's voor ondernemers in het mkb. Eerder werkte ze bij PwC, BDO en Witlox Van den Boomen.

Gerelateerd

10 reacties

Arnout van Kempen

@Eric, wat bedoel je met die laatste zin? Vind ik wel intrigerend eigenlijk. Vooral omdat het oude artikel 5 GBR nog onverkort bestaat in artikel 3 onder c van de Wat en in artikel 4 VGBA. Wat bedoel je als je zegt dat dat onvoldoende is behartigd? Door wie/wat? Wat mis je?

Eric Schellekens

ik vind het een beetje een slap verhaal. Het gaat niet in op de onjuiste beeldvorming van de afgelopen jaren, de m.i. negatieve publiciteit die al jaren gaande is - en helaas is er afgelopen jaren iets mis gegaan maar dat doet geen afbreuk aan het vak. Alvorens in de zogenaamde oplossingte komen zou ik ook belichten de mooie kanten van het vak in plaats van het in structuren te zoeken. Het oude artikel 5 van de GBR is niet goed behardigd.

Marco Rooks

Beste Marjan,
Dank voor je analyse waar ik mij goed in kan vinden. Het accountancy vak is super leuk, afwisselend en uitdagend.
#hetkanechtanders

Alexander Vissers

De kern van het probleem van de aantrekkelijkheid van accountancy in Nederland valt te vatten in 9 letters: NBA CEA en AFM. De NBA voert al jaren campagne tegen accountants op eigen site en daarbuiten en heeft een onwettig onzinnig groot regelwerk opgetuigd dat geen ander doel dient dan het rechtvaardigen van het eigen bestaan en het in stand houden van de eigen omvang. Een bijna perfecte bureaucratische organisatie zonder taken en mensen te kort.. De CEA stelt onbevoegd onzinnig uitgebreide en gedetailleerde Eindtermen op die eigenlijk leerplannen zijn en verder een berg lariekoek zijn terwijl de wetsgeschiedenis nadrukkelijk stelt dat de Eindtermen "globaal" horen te zijn. Eindtermen dus. En de AFM heeft jarenlang een heksenjacht op accountantskantoren georganiseerd deze met hoge kosten opgezadeld en zo massaal accountantskantoren uit de vergunning gejaagd waardoor de mogelijkheid de praktijkopleiding te volgen is uitgehold. daarbij komt kijken dat er geen aparte kwaliteitseisen gecodificeerd zijn voor grote en kleien kantoren iets wat de EU wel voor ogen stand en uit proportionaliteit noodzakelijk is. Gewoon veel en veel meer vergunninghouders en veel en veel minder regels en toezicht. Nederland heeft nog om de wettelijke controle noch om het toezicht daarop gevraagd en als ondernemingen geen OOB zijn waarom is dan toezicht op de controle?

Albert Bosch

Qua omgang = qua omvang

Albert Bosch

Beste Rinus en alle anderen die in een situatie zitten of komen van waaruit Rinus besloot emplooi buiten de accountancy te zoeken: de diversiteit aan accountantskantoren is groter dan je denkt. Niet alleen qua omgang, maar ook qua cultuur, wijze van samenwerken, etc. Als je het werk leuk vind, maar het kantoor niet (meer), of je directe collega’s niet (meer), of jouw ambitie ligt hoger of lager dan wat het kantoor kan bieden, ga vooral praten met andere accountantskantoren. Bespreek je wensen, voorwaarden en grenzen. Zonde als je de accountancy wel leuk vindt, maar de directe werkomgeving niet meer, en dan buiten buiten de accountancy je weg vervolgt. Die optie heb je namelijk altijd nog.

Rinus van der Plas

Als iemand die enkele jaren geleden weg is gegaan uit het beroep: eindelijk een artikel wat de realiteit schetst. Het is een heel leuk beroep, had het graag tot mijn pensioen gedaan. Maar het is gewoon echt niet mogelijk. Bizarre werkdruk, in ieder geval bij mijn vorige werkgever. Elders kun je net zoveel of meer verdienen met ongeveer 30 tot 50% van de werkdruk. Ja, dan ben je gek als je het niet doet. Veel gelukkiger nu. Jammer, vond het echt een leuk beroep. Zou zo terugkeren als ik buiten busy season bijv. 40 uur per week kon werken en tijdens busy season max. 48. Maar bij mijn oude werkgever is dat in de praktijk echt niet mogelijk.

Was ook klaar met 'partnergedrag'. Daarmee bedoel ik het gebrek aan empathie bij velen die de top bereiken. Voorbeeld: Je werkt tot diep in de nacht aan een rapport uit loyaliteit richting het team, team haalt daardoor de deadline, en partner reageert op het insturen met 'k' of 'tnx'.

En tenslotte: de kantoren willen altijd graag laten zien dat ze achter de laatste maatschappelijke trends aanlopen, maar het bespreken van werkdruk op de werkvloer is veelal taboe. In de praktijk gooit men er weer een training mindfulness tegenaan.

Pedro Papen

Ook ik vind dit de spijker op de kop. De euro in de zak van de partners komt niet ten goede aan de rest van de organisatie. De raakt de kwantiteit (te weinig mensen, dus werkdruk) en kwaliteit (afgestudeerde mensen verlaten de organisatie). Bovendien vermoed ik dat private equity juist dit en de potentiële kansen van branding onderkend. Of het het daarmee beter wordt voor niet-partners is nog maar de vraag, maar ik geef het een kans.

Peter K.

Ik denk dat dit artikel de spijker op zijn kop slaat. De veel te lage salariëring van assistent accountants is echt een afknapper voor veel jonge professionals. In het bedrijfsleven zijn de salarissen doorgaans een flink stuk hoger en de werkdruk een flink stuk lager.

Ondertussen zien assistent-accountants uiteraard wel de partners hun zakken flink vullen. Ik vraag mij af wat deze indruk met menig mens zou doen in deze positie. Houd tevens in gedachten de situatie voor jongeren in het algemeen tegenwoordig: een huis is moeilijk te krijgen dan wel is deze erg duur.

Verder denk ik dat er echt een cultureel element speelt. De sector zal kritisch naar zichzelf moeten durven kijken en cultuurveranderingen moeten durven doorvoeren. Neem als accountant de jongere assistent accountant onder je hoede. Betrek ze bij je werk en leg ze dingen uit. Zorg ervoor dat het werk ze enthousiasmeert en zorg ervoor dat assistent accountants zich gehoord en serieus genomen voelen. En stel ze ook een duidelijk groeipad in het vooruitzicht. Laat ze zien wat je op welk moment kunt bereiken.

En qua arbeidsvoorwaarden: kijk naar het ministerie van defensie. Daar wordt voor militairen bijvoorbeeld het rijbewijs betaald en een jaarlijkse bonus in het vooruitzicht gesteld. Ondertussen benoemen veel accountantskantoren niet eens een salarisrange in de vacatureteksten. Met welke arbeidsvoorwaarden onderscheidt de accountancy zich eigenlijk?

Jan Bouwens

@Marjan. Er bestaat diversiteit in het partnermodel buiten de B4 en enige variatie bij de Big 4. Ik zie geen grote arbeidsbewegingen naar partnermodel light. Vraag is of het partnermodel de schuldige is. Ik kan me me voorstellen dat er aanpassing nodig is, maar of het partnermodel moet verdwijnen is niet duidelijk. Het is de partner die wordt aangesproken (In het FD en/of justitie) op fouten. Deze partners verdwijnen door de achterdeur en het leven wordt er daarna niet makkelijker op. Aan het nemen van dat risico is een prijs verbonden. Consultants lopen nauwelijks zo'n risico....

Reageer op dit artikel

Spelregels debat

    Aanmelden nieuwsbrief

    Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

    Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.