Eindrapport professional scepsis: 5 aanbevelingen
De Programmacommissie Professional Scepsis van de NBA doet in haar zojuist verschenen eindrapportage vijf aanbevelingen voor concrete acties.
De commissie, ingesteld eind 2010, heeft in december 2013 haar bevindingen besproken met het NBA-bestuur. Omdat de commissie met de opgedane kennis een aanzet wilde geven tot concrete acties, is in 2013 verder gewerkt aan de rapportage.
De Programmacommissie Professional Scepsis was samengesteld uit vertegenwoordigers van de verschillende ledengroepen, het onderwijsveld, de Young Professionals en de wetenschap. Voorzitter was Leo Straathof, Anne-Marike van Arkel was projectleider. Dit zijn de aanbevelingen die de programmacommissie heeft uitgebracht in haar eindrapport:
- Doe onderzoek naar de eisen waaraan een audit-organisatie moet voldoen om het gewenste niveau van professioneel kritische instelling van de bij haar werkzame beroepsbeoefenaren te borgen. Daarbij kan worden gekeken naar bedrijfs- en bestuurscultuur, verdienmodel en business model van kantoororganisaties.
Actie NBA: In het kader van het project 'De lerende accountantsorganisatie' wordt onderzoek uitgevoerd in samenwerking met de VU, waarbij ook het aspect bedrijfs- en bestuurscultuur aan de orde zal komen. Mogelijk zullen de uitkomsten van het onderzoek als een Publieke Management Letter worden gepubliceerd. - Overleg op welke alternatieve wijze meer en beter aan de vereisten van de praktijkscriptie kan worden voldaan, om zo de professioneel-kritische instelling van aanstaande accountants maximaal te bevorderen.
Actie NBA: De wens tot herziening van het bestaande onderwijsmodel wordt geconcretiseerd in nieuwe voorstellen die tegemoet komen aan de gedifferentieerde eisen van de markt. Dit heeft geleid tot publicatie en consultatie van de Contourennota, gericht op een nieuw onderwijsmodel met geactualiseerde opleidingsprofielen en beroepskwalificaties, waarin ook de praktijkopleidingen worden meegenomen. Ook is een commissie van start gegaan die onderzoekt op welke wijze theoretisch onderwijs en praktijkopleiding, inclusief de praktijkscriptie, kunnen worden geïntegreerd. - Ga na in hoeverre het noodzakelijk is om aan de huidige inschrijving in het register nadere eisen te stellen. Daarbij kan gedacht worden aan een tijdsgebonden licentie voor het geven van assurance. De opleiding tot accountant is niet langer toereikend voor een heel werkend leven, daarom moeten extra toetsingsmomenten worden ingevoerd.
Actie NBA: In de Contourennota wordt uitgegaan van een licentie voor het uitvoeren van wettelijke controles. Het project 'Verbetering Controlekwaliteit' brengt met zich mee dat in 2014 door de controlerende accountants een verplichte kennistoets moet worden gedaan. Het vaker inzetten van kennistoetsen wordt meegenomen in de discussie over het nieuwe PE-systeem. - Ontwikkel publicaties waarin het accountantsberoep op een positieve en voor iedereen heldere wijze uiteen wordt gezet. Dit is van belang voor de begripsvorming rondom het beroep.
Actie NBA: Ter verbetering van het communicatief vermogen van de beroepsgroep initieert de NBA twee programma's, waarin het uitwerken en onderling delen en bespreken van casusmateriaal centraal staan: best practices ("Vertel meer goede verhalen") en crises en incidenten ("Elk incident een leermoment"). Ook wil de NBA de transparantie van de beroepspraktijk verder versterken. Daarom gaat in 2014 de Monitoring Commissie Code Accountantsorganisatie van start en wordt opnieuw onderzoek gedaan naar de kwaliteit van transparantieverslagen. - Zet een "moresprudentie database" op en maak die voor alle leden toegankelijk. Daarmee kunnen accountants worden ondersteund bij het leren herkennen, analyseren en oplossen van morele en vaktechnische dilemma's.
Actie NBA: De NBA zet een 'moresprudentie database' op , gebaseerd op zowel ethische kwesties als op basis van dilemma's die spelen in het kader van de professioneel-kritische houding van alle accountants.
De vijf aanbevelingen zijn in het eindrapport nader uitgewerkt. De aangegeven acties sluiten aan bij het recent gepresenteerde beleidsplan 2014 van de NBA.
Gerelateerd
NBA reageert op onderzoek AFM en presenteert visie op fraude-expertise
De bevindingen van de AFM in haar rapport over frauderisicoanalyse door accountants zijn in lijn met eerdere aanbevelingen van de NBA rondom fraude. Dat stelt de...
AFM-onderzoek: Frauderisico's onvoldoende onderkend door accountant
Frauderisico's worden te vaak niet onderkend door accountants. Zij vinden een professioneel-kritische instelling belangrijk, maar moeten die in de praktijk veel...
Britse toezichthouder publiceert eerste richtlijn professionele oordeelsvorming
De Britse toezichthouder Financial Reporting Council (FRC) heeft in het kader van Britse verbetermaatregelen voor de accountancy een richtlijn gepubliceerd over...
FRC: 'Accountants moeten vaker doorvragen'
Accountants nemen informatie die zij ontvangen van het management van bedrijven te vaak voor waar aan en vragen daardoor niet genoeg door.
'Kritische houding accountants mag scherper'
Het is goed gesteld met de vaktechnische kennis van accountants, maar de professioneel-kritische oordeelsvorming kan scherper. Accountants die goed opletten kunnen...