Nieuws 16 juli 2015

Accountant schendt zorgplicht bij advies

Een registeraccountant had twee geldschieters moeten adviseren zekerheden te bedingen in een leningovereenkomst. Dat zegt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in een tussenbeslissing.

Een registeraccountant adviseert een dga en zijn vrouw over het beheer van hun privévermogen. Een verre achterneef van de accountant is eigenaar en bestuurder van twee ondernemingen. Eén daarvan, Agri Invest, komt geld tekort. De gepensioneerde dga leent verschillende bedragen aan Agri Invest, dat de eerste leningen keurig aflost. In april 2010 blijkt het bedrijf nog eens 1,25 miljoen nodig te hebben.

Uit een onderzoek van PwC, waarvoor de accountant het initiatief nam, blijkt dat Agri Invest voldoende winstpotentie heeft als een sanering wordt doorgevoerd. Volgens PwC zou een gelieerde onderneming zich borg moeten stellen. De oud-dga verstrekt in mei 2010 een lening van 1,25 miljoen, die eind 2010 wordt omgezet in een achtergestelde lening.

In augustus 2011 wordt de onderneming overgenomen en in april 2012 failliet verklaard.  De oud-dga en zijn vrouw krijgen 137.908,10 euro van de curator. Het echtpaar is inmiddels een tuchtrechtelijke en een civiele procedure begonnen tegen onder anderen de accountant.

De Accountantskamer verklaart de klacht deels gegrond. De accountant heeft de twee ten onrechte niet gewezen op het gebrek aan zekerheden. Hij had hen moeten adviseren om zakelijke dan wel persoonlijke zekerheden te bedingen voor de terugbetaling van de lening. Zeker nu de accountant het voor zichzelf te riskant vond om de onderneming nog een lening te verstrekken. 

Beroepsfout

In de civiele procedure wijst de Rechtbank Noord-Nederland de vorderingen van de geldverstrekkers af, onder meer omdat de accountant slechts een rol op de achtergrond speelde.

In hoger beroep zegt het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden om te beginnen dat je als rechter begrijpelijk moet uitleggen waarom je afwijkt van het oordeel van de Accountantskamer. Het hof is het met de Accountantskamer eens dat de registeraccountant de geldverstrekkers intensief heeft bijgestaan als accountant in business.

Hij was als vaste en betaalde financieel adviseur van meet af aan betrokken bij het verstrekken van de geldleningen en heeft een actieve rol gespeeld bij de lening van 1,25 miljoen.

Het echtpaar mocht ervan uitgaan dat de accountant:

• ook moest beoordelen of de overeenkomst in andere opzichten voldoende recht deed aan hun belangen;
• over voldoende expertise beschikte.

Volgens het hof heeft de accountant zijn zorgplicht geschonden door niet te adviseren dat:

• het gelieerde bedrijf zich als medeschuldenaar moest verbinden aan de lening, terwijl PwC zo’n borgstelling nadrukkelijk had geadviseerd;
• in de leningovereenkomst een borgstelling door de achterneef werd opgenomen.

Deze beroepsfout betekent niet dat het hof de vordering van 1,35 miljoen toewijst. Het hof wil eerst nagaan of de geldschieters het geëiste bedrag zouden hebben ontvangen als de accountant wel had geadviseerd zekerheden te bedingen. Daarbij is het met name de vraag in hoeverre zij verhaal hadden kunnen halen als zij de activa van het gelieerde bedrijf hadden kunnen verkopen. Het hof gaat dat in augustus onderzoeken met de betrokken partijen.