Nieuws

AFM: 'Kwaliteit wettelijke controles in 2020 duurzaam geborgd'

De Autoriteit Financiële Markten (AFM) wil dat accountantsorganisaties doorgaan op de ingeslagen weg van verandering van houding, gedrag en cultuur. De toezichthouder verwacht dat de kwaliteit van wettelijke controles in 2020 "duurzaam is geborgd".

Dat blijkt uit onderzoek van de AFM onder bijna 1.200 medewerkers, managers en partners van de big four. De respondenten hebben in de afgelopen jaren meer tijd en ondersteuning gekregen van hun organisatie om kwaliteit te leveren.

Kwaliteitsgerichtheid heeft veel aandacht binnen de controleteams van de grote kantoren, concludeert de toezichthouder in haar rapport. Er zijn goede stappen gezet op het gebied van houding, gedrag en cultuur. De verschillen tussen de vier grote accountantsorganisaties zijn klein, zo stelt de AFM.

Factoren voor kwaliteitsgericht werken

De AFM zet in het rapport ruim twintig factoren op een rij die kunnen bijdragen aan het kwaliteitsgericht werken door controleteams. Tien factoren blijken daarbij vooral belangrijk, zoals voorbeeldgedrag van leidinggevenden, het elkaar onderling kritisch aanspreken, tijd voor reflectie en portfoliomanagement. De werkdruk is volgens de deelnemers "voorspelbaar en beperkt tot een overzienbare periode in het jaar".

Volgens de AFM biedt het rapport "praktische handvatten" om een kwaliteitsgerichte cultuur bij accountantsorganisaties te bevorderen en te verankeren en gericht te werken aan de kwaliteitsgerichtheid van controleteams.

Volgens Ruud de Hollander, hoofd kwaliteit accountantscontrole en verslaggeving van de AFM, kunnen kantoren de in het rapport genoemde factoren vergelijken met de toepassing ervan in hun eigen organisatie. "Zo kunnen zij bepalen welke aanpassingen bijdragen aan hun kwaliteitsgerichtheid én volgen wat het effect hiervan is op het oordeel van medewerkers over kwaliteit."

Voor de toepassing in de praktijk heeft de AFM een stappenplan ontwikkeld met vier stappen: inventariseren, prioriteren, leren en organiseren. Dat moet aanwijzingen en inzichten geven, maar het is "geen afvinklijst", benadrukt de toezichthouder. Kantoren kunnen de uitkomsten van de stappen vastleggen op een poster, die als download beschikbaar is.

Onderzoek

Voor het onderzoek werden door de AFM 143 wettelijke controles over het boekjaar 2017 geselecteerd. Om als respondent te worden meegenomen in de resultaten moesten medewerkers en externe accountants minstens tien uur op een wettelijke controle hebben geschreven. Het onderzoek bestond uit deskresearch, een online survey en interviews.

De AFM stelt dat het onderzoek een beeld geeft van de stand van zaken bij de big four, niet van de sector als geheel. Ook is geen definitie van kwaliteit gehanteerd, maar is uitgegaan van de eigen definitie van kwaliteitsgerichtheid van de respondenten. De NBA publiceert binnenkort een paper over kwaliteit en kwaliteitsbeheersing.

De AFM voert binnenkort nieuw onderzoek uit naar de voortgang van het verandertraject bij de big four. De toezichthouder onderzoekt daarbij de bereikte resultaten van de kwaliteitsgerichte cultuur en de bijdrage van kwaliteitswaarborgen aan de verbetering van de kwaliteit van de wettelijke controles.

Reactie NBA

Beroepsorganisatie NBA spreekt van een "interessant rapport" van de AFM. Een woordvoerder noemt de analyse een "waardevolle bijdrage aan de discussie over een kwaliteitsgerichte cultuur voor de brede sector". Volgens de NBA wijzen de antwoorden van de respondenten erop dat de veranderprogramma's van de afgelopen jaren "positieve gevolgen hebben voor de kwaliteitsgerichte cultuur".

De big four-organisaties en hun controleteams worden als "veilig" ervaren, aldus de NBA. "Dat is in lijn met onze eigen waarnemingen en laat zien dat inspanningen en veranderingen effect hebben."

Gerelateerd

Aanmelden nieuwsbrief

Ontvang elke werkdag (maandag t/m vrijdag) de laatste nieuwsberichten, opinies en artikelen in uw mailbox.

Bent u NBA-lid? Dan kunt u zich ook aanmelden via uw ledenprofiel op MijnNBA.nl.